Vì sao Lào vẫn thẳng tay trấn áp về nhân quyền ?

RFI: 09 tháng sou 2016  By Arnaud Dubus

RFI-June 2016

Ba thanh niên Lào đã bị chính quyền Viêng Chăn bắt giữ và đã bị giam giữ bí mật vì tội chỉ trích chế độ trên mạng Facebook. Cả ba người đã phải “thú nhận lỗi lầm” của họ trên đài truyền hình Nhà nước hồi cuối tháng 5/2016 rồi. Theo thông tín viên Arnaud Dubus tại Bangkok, sự cố này không phải là chưa từng có và điều đó cho thấy là chính phủ Lào không chút mảy may lo ngại trước các áp lực của cộng đồng quốc tế trong việc tôn trọng tự do ngôn luận.

RFI: Thân chào anh Dubus, anh có thể cho chúng tôi rõ về vụ bắt giữ ba thanh niên Lào này ?

Arnaud DubusCả ba thanh niên, gồm một cô gái, tên Lodkham Thammavong, 30 tuổi, bạn trai của cô – Somphone Phimmasone, 29 tuổi và một người khác, tên Soukan Chaithad, 32 tuổi cùng làm việc tại Bangkok, như hàng ngàn thanh niên Lào khác. Thammavong từng làm giúp việc nhà ; Somphone – làm bảo vệ nhà máy, còn Soukan, người giao hàng.  Continue reading “Vì sao Lào vẫn thẳng tay trấn áp về nhân quyền ?”

Vợ một nhà hoạt động người Lào kêu gọi Mỹ giúp đỡ tìm chồng mất tích

Radio France Internationale: 30 Tháng Tư 2014

Đức Tâm

Sombath-magsaysay-small
Nhà hoạt động nhân quyền Sombath Somphone (DR)

Hôm qua, 29/04/2014, vợ một nhà hoạt động xã hội người Lào đã kêu gọi chính quyền Mỹ giúp đỡ tìm chồng bị mất tích và bà cảnh báo trường hợp của chồng bà sẽ gây ra những tác động tiêu cực đối với sự phát triển xã hội dân sự tại Lào.

Ông Sombath Somphone là chuyên gia đào tạo nông nghiệp của Mỹ, phụ trách một tổ chức phi chính phủ hoạt động trong lĩnh vực phát triển tại Lào, đã mất tích từ tháng 12 năm 2012, khi trên đường trở về nhà. Theo các thông tin mà gia đình cung cấp, thì có thể ông đã bị bắt tại một trạm cảnh sát.

Vợ ông, bà Ng Shui-Meng, cho biết là đã gặp đại diện của Nhà Trắng và các quan chức Mỹ khác, để kêu gọi Hoa Kỳ gây sức ép với chính phủ Lào tiến hành điều tra về vụ này.

Bà Shui-Meng nói với các nhà báo, tại Washington, là kể từ khi chồng bà mất tích, các tổ chức phi chính phủ đã giảm bớt các hoạt động hoặc chính quyền tìm cách gây cản trở cho các hoạt động của họ tại Lào.
Continue reading “Vợ một nhà hoạt động người Lào kêu gọi Mỹ giúp đỡ tìm chồng mất tích”

Nhà hoạt động Lào, Sombath Somphone mất tích đã một năm

Radio Free Asia: 14 Tháng 12 năm 2013

Hôm nay (15/12) là đúng một năm ngày nhà hoạt động nổi tiếng Lào, Sombath Somphone, bị mất tích. Dấu tích được ghi lại là một băng video cho thấy cảnh mờ mờ ông này bị bắt trên một đường phố ở thủ đô Vientiane của Lào.

Theo video đó thì ông Sombath Somphone, 61 tuổi, khi đang trên đường về nhà vào khoảng 6 giờ chiều bị buộc dừng lại tại một trạm cảnh sát, có hai người kèm đưa ông này đưa lên xe tải nhỏ và xe chạy đi. Từ đó đến nay ông này hoàn toàn mất tích.

Trong thời gian một năm qua, các tổ chức theo dõi nhân quyền và nhiều chính quyền Phương Tây kêu gọi chính phủ Lào phải tiến hành điều tra đầy đủ về sự mất tích của nhà hoạt động nổi tiếng này tại Lào. Cơ quan chức năng Lào vẫn im tiếng trước yêu cầu đó.

Phó giám đốc khu vực Châu Á của tổ chức theo dõi nhân quyền Human Rights Watch, ông Phil Robertson, lên tiếng cho rằng những chế độ đàn áp có cách thức riêng để đối phó với những nhà bất đồng chính kiến. Tại Lào, họ bị mất tích mà không để lại dấu vết gì.

Lào là một trong năm quốc gia độc đảng còn sót lại trên toàn thế giới. Bản thân ông Sombath Somphone không phải là một nhà bất đồng chính kiến cực đoan, ông là một chuyên gia về nông nghiệp được nhiều người biết đến về những hoạt động thúc đẩy phát triển bền vững tại những vùng nông thôn nghèo khó của đất nước Lào.

Hoạt động cuối cùng trước khi bị bắt mất tích của ông Sombath Somphone là giúp tổ chức Diễn đàn Nhân dân Á- Âu hồi tháng 10 vừa qua.

Người mất tích tại Viêng Chăn

Radio France Internationale: 01 November 2013

Quay sang nước Lào, báo Le Monde bận tâm tới vụ mất tích bí ẩn của một nhà đấu tranh cho quyền của người nông dân giữa lòng thủ đô Viêng Chăn. Mục « Điều tra » của tờ báo tìm cách lý giải sự kiện này trong bài : « Người mất tích tại Viêng Chăn ».

Sombath Somphone, 62 tuổi, mất tích tối ngày 15/12/2012. Ông là một khuôn mặt tiêu biểu của xã hội dân sự Lào và là người cổ xướng cho phát triển nông thôn, cũng như người bảo vệ quyền lợi cho người nông dân. Từ một năm nay, không ai nhìn thấy ông. Vợ của ông cho biết cảnh sát thông báo không biết ai đã bắt cóc nhà đấu tranh cũng như lý do của vụ bắt cóc.

Phía thông tin chính thức lặp đi lặp lại rằng đây có lẽ là một vụ thanh toán cá nhân. Còn bạn bè và thành viên các tổ chức phi chính phủ nước ngoài cho rằng có sự nhúng tay của một kiểu « cảnh sát ngầm » hay của một số phần tử hoạt động dưới sự kiểm soát của chế độ. Cũng theo những người thân trên, nguyên nhân của vụ bắt cóc có lẽ là do quan điểm đối lập về phát triển giữa Sombath Somphone và chính phủ.

Xung quanh vụ bắt cóc vẫn còn nhiều uẩn khúc, như việc dàn cảnh vụ bắt cóc mà ngay hôm sau, khi người nhà của nạn nhân tới trình báo, cảnh sát đã cho xem ngay những hình ảnh do camera an ninh ghi lại. Tuy nhiên, họ không đồng ý cung cấp băng hình gốc và từ chối mọi sự giúp đỡ từ phía nước ngoài để giải mã những hình ảnh trên. Vụ bắt cóc Sombath Somphone thu hút sự chú ý của giới chính trị thế giới, như Ngoại trưởng Mỹ, John Kerry và chủ tịch phái đoàn Nghị viện châu Âu chuyên trách khu vực Đông Nam Á.

Tác giả bài báo phân tích một vài yếu tố có thể lý giải việc thanh trừ nhà hoạt động này. Ông không nổi tiếng trong nước, nhưng trên trường quốc tế, ông là một khuôn mặt tiêu biểu nhờ Trung tâm đào tạo cho phát triển giúp đỡ các chủ trang trại và giáo dục-đào tạo các nông dân trẻ của mình. Tại Hội nghị Thượng Đỉnh Á-Âu (ASEM), diễn ra tại Viêng Chăn vào đầu tháng 11 năm 2012, một số nông dân đã tới phản đối việc trưng dụng đất đai cho các doanh nghiệp trồng cao su hay khai thác mỏ của Việt Nam và Trung Quốc.

Phản ứng về những hoạt động phản đối của những người trên, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng tuyên bố phải phòng vệ chống lại « kẻ thù của nhà nước » đang tiến hành « các hoạt động gây bất ổn » dưới danh nghĩa « một chiến lược thay đổi hòa bình ». Một nhà trí thức sống tại Viêng Chăn nhận xét : « Lào đưa ra hình ảnh một đất nước tươi vui, hạnh phúc, một bến đỗ cho khách du lịch. Nhưng trong sâu thẳm thì khác hoàn toàn, mọi thứ đều khó sống hơn nhiều ».

Việt Nam bị tác động lây từ một vụ mất tích tại Lào

Radio France Internationale: 06 Tháng Sáu 2013

Arnaud Dubus / Trọng Nghĩa

Sombath-magsaysay-small
Nhà hoạt động dân quyền Sombath Somphone (DR)

Sự kiện ông Sombat Somphone, một nhà hoạt động dân quyền nổi tiếng tại Lào bị mất tích cách nay nửa năm sau khi bị công an bắt giữ đã khiến chính quyền Lào bị nghi ngờ là có liên can. Vụ này còn gây phiền phức cho quan hệ giữa Viêng Chăng với nhiều nước phương Tây. Sau khi điều tra thêm về vụ này, thông tín viên Arnaud Dubus nhận thấy rằng Việt Nam không ngờ cũng bị tác động lây.

Cách nay gần sáu tháng, ngày 15/12/2012, Sombat Somphone, giám đốc tổ chức phi chính phủ nổi tiếng nhất tại Lào, đã bị công an bắt giữ tại thủ đô Vientiane. Từ đó đến nay, ông hoàn toàn bặt tin. Chính phủ Lào khẳng định rằng họ không hề hay biết hay dính dáng vào vụ bắt cóc này.

Nhiều nước vẫn rất hoài nghi về các tuyên bố đó : Liên Hiệp Châu Âu và Hoa Kỳ đã ra thông báo kêu gọi chính quyền Lào tiến hành một cuộc điều tra đàng hoàng và cho công bố kết quả. Tuy nhiên, chính phủ Lào vẫn bám chặt lập luận ban đầu, theo đó vụ ông Sombat mất tích là hệ quả của một cuộc « tranh chấp kinh doanh », nhưng không cho biết thêm chi tiết.

Arnaud Dubus, Thông tín viên RFI trong khu vực, vừa ghé Vientiane trong một tuần lễ, để điều tra về vụ mất tích bí ẩn này. Trước hết anh gắn liền vụ việc này với hoạt động của nhân vật Sombat Somphone.

Arnaud Dubus : Sombat Somphone là một giám đốc tổ chức phi chính phủ nổi tiếng nhất của Lào. Qua học ở Mỹ vào thập niên 60, ông sau đó đã trở về Lào, thành lập một tổ chức mang tên là PADTEC, chuyên đào tạo thanh niên ở các vùng nông thôn.

Một trong những nhiệm vụ của tổ chức này là làm cho mọi người nhận thức rõ về quyền lợi của họ được ghi trong luật pháp của Lào. Nhờ những cống hiến tận tụy của mình, Sombat đã được trao giải thưởng Magsaysay rất có uy tín của Philippines, thường được gọi là “giải Nobel hòa bình châu Á.” Continue reading “Việt Nam bị tác động lây từ một vụ mất tích tại Lào”

Quan ngại về giới hoạt động ở Lào

BBC News: 1 tháng 2013

By Jonah Fisher

Đây là trường hợp mà một thám tử loại trung bình có thể giải phá trong vòng một tuần. Vụ bắt cóc ông Sombath Somphone được ghi lại trên camera và diễn ra trên một con đường đông đúc tại một trạm kiểm soát của cảnh sát.

Ông Sombath là người thành lập tổ chức PADETC tại Lào

Thế nhưng hơn bốn tháng sau khi nhà hoạt động hàng đầu trong lĩnh vực phát triển của Lào mất tích, các nhà chức trách nói họ không có đầu mối nào và chưa cần tới trợ giúp từ bên ngoài trong việc tìm kiếm ông.

Chẳng có gì đáng ngạc nhiên khi các nhân viên cứu trợ và các nhà ngoại giao tại quốc gia nhỏ bé ở Đông Nam Á này đang lo sợ điều tồi tệ nhất có thể xảy ra

Vợ của ông Sombath, bà Shui-meng Ng, nhìn thấy chồng mình lần cuối trong chiếc gương chiếu hậu trên chiếc xe của bà.

Đó là hôm thứ Bảy ngày 15 tháng Mười Hai năm 2012, và hai vợ chồng bà đang đi xe về nhà trong hai chiếc xe riêng rẽ dọc con đường Thadeua, chạy song song với dòng sông Mekong.

Trước đó ông Sombath, 61 tuổi, đã đi tập thể dục buổi tối trong khi bà vợ người Singapore của ông dự một cuộc họp trong thành phố.

Tới cuối ngày, họ gặp nhau tại một cửa hàng nhỏ mà bà Shui-meng quản lý và quyết định về nhà.

Mặc dù không bị tắc nghẽn giao thông, hai xe mất liên lạc với nhau. Khi về đến nhà, bà Shui-meng đợi vài giờ sau đó đã quay trở lại để tìm chồng.

Sau khi không thấy bất cứ dấu vết nào của ông hay của chiếc xe Jeep của ông, sáng hôm sau bà đã trình báo việc ông bị mất tích.

Continue reading “Quan ngại về giới hoạt động ở Lào”