Freedom House ຈັດອັນດັບ ສປປ ລາວ ໃນແຖວທ້າຍຂອງດັດສະນີເສລີພາບ

[et_pb_section bb_built=”1″ _builder_version=”3.0.67″][et_pb_row use_custom_gutter=”on” gutter_width=”2″ background_position_1=”top_left” background_position_2=”top_left” background_repeat_1=”no-repeat” background_repeat_2=”no-repeat” _builder_version=”3.0.67″][et_pb_column type=”1_3″][et_pb_text _builder_version=”3.0.92″ text_font_size=”20″ header_font_size=”75px” background_layout=”light” module_alignment=”left”]

ອັນດັບ

151

ຈາກ

165

ອັນດັບ ສປປ ລາວ ໃນ Freedom House‘s “ບົດລາຍງານສາກົນດ້ານເສລີພາບ ປີ 2017”

[/et_pb_text][et_pb_text _builder_version=”3.0.92″ custom_padding=”20px|||” background_layout=”light” module_alignment=”left”]

ຫມາຍ​ເຫດ​: ນີ້ແມ່ນອີກໜຶ່ງໃນຊຸດຫົວຂໍ້ວ່າດ້ວຍ “ປະເທດລາວ ໃນດ້ານຕົວເລກ”. 

ພວກເຮົາຍິນດີຮັບຄຳເຫັນ ແລະຄຳແນະນຳ.

[/et_pb_text][/et_pb_column][et_pb_column type=”2_3″][et_pb_text _builder_version=”3.0.92″ background_layout=”light” module_alignment=”left”]

ໃນ ບົດລາຍງານສາກົນດ້ານເສລີພາບ ປີ 2017, Freedom House ໄດ້ໃຫ້ ສປປ ລາວ 12 ຄະແນນ ເຊິ່ງຕົກເປັນປະເພດຕ່ຳທີ່ສຸດ ເອີ້ນວ່າ “ບໍ່ເສລີ.”

ໃນດັດສະນີຍ່ອຍ 2 ອັນ: ສິດດ້ານການເມືອງ ແລະເສລີພາບພົນລະເຮືອນ, ປະເທດລາວ ໄດ້ຖືກຈັດຢູ່ ອັນດັບທີ 7/7 ແລະ 6/7, ແລະໄດ້ຄົງຢູ່ທີ່ອັນດັບນີ້ນັບແຕ່ປີ 2010.

ອັນດັບເຫຼົ່ານີ້ ຈັດ ສປປ ລາວ ຢູ່ເກືອບທີ່ສຸດທ້າຍຂອງດັດສະນີ ຄືອັນດັບ 151 ຈາກ 165 ປະເທດ, ແລະ ເປັນອັນດັບຕ່ຳທີ່ສຸດໃນອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້. ຄະແນນ (ແລະອັນດັບ) ຂອງປະເທດເພື່ອນບ້ານອື່ນ ໃນພາກພື້ນມີຄື:

  • ຈີນ: 15 ຄະແນນ (ອັນດັບ 143)
  • ຫວຽດນາມ: 20 (137)
  • ກຳປູເຈຍ: 31 (118)
  • ໄທ: 32 (116)
  • ພະມ້າ: 32 (114)
  • ສິງກະໂປ: 51 (90)
  • ຟິລິປິນ: 63 (72)
  • ອິນໂດນີເຊຍ: 65 (63)

ບາງສ່ວນຈາກພາກສະເໜີກ່ຽວກັບ ສປປ ລາວ ຂອງ Freedom House ມີຄື:

ປະເທດລາວ ເປັນລັດທີ່ມີພັກດຽວ ກໍ່ຄືພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ ທີ່ປົກຄອງດ້ານການເມືອງ ແລະ ລັດຖະບານໃນທຸກດ້ານ ແລະຈຳກັດເສລີພາບພົນລະເຮືອນຢ່າງໜັກ; ບໍ່ມີຝ່າຍຄ້ານທີ່ເປັນທາງການ ຫຼື ອົງການທາງສັງຄົມທີ່ມີອິດສະຫຼະໂດຍແທ້ຈິງ. ການລາຍງານຂ່າວທົ່ວປະເທດຍັງມີຈຳກັດ ຍ້ອນຄວາມ ຫ່າງໄກຂອງບາງຂົງເຂດ, ການຄວບຄຸມສື່ພາຍໃນ, ແລະຄວາມບໍ່ໂປ່ງໃສຂອງລະບົບການປົກຄອງ. ການພັດທະນາເສດຖະກິດ ໄດ້ພາໃຫ້ມີການຂັດແຍ່ງກ່ຽວກັບທີ່ດິນ ແລະບັນຫາສິ່ງແວດລ້ອມ ເພີ່ມຂຶ້ນ, ລວມເຖິງການສໍ້ລາດບັງຫຼວງ ແລະການຂະຫຍາຍຕົວຂອງເສດຖະກິດຜິດກົດໝາຍ. ຄວາມຂັດແຍ່ງດັ່ງ ກ່າວ ໄດ້ນຳໄປສູ່ຄວາມຮຸນແຮງຢູ່ຫຼາຍຄັ້ງ, ເຊິ່ງລວມເຖິງການໃຊ້ກຳລັງປ້ອງກັນ. 

ລັດຖະບານລາວ ໄດ້ສືບຕໍ່ຮັດແໜ້ນການຄວບຄຸມການຄັດຄ້ານພາຍໃນ ໃນປີ 2016, ສ່ວນໜຶ່ງແມ່ນ ດ້ວຍການຕິດຕາມກິດຈະກຳຂອງພົນລະເມືອງທາງສື່ສັງຄົມອອນລາຍ. ໃນສາມກໍລະນີຫຼັງ, ຝ່າຍບຸກຄົນ ໄດ້ຖືກຈັບກຸມ ຍ້ອນຂໍ້ຄວາມທີ່ໄດ້ຂຽນລົງ ໃນລະຫວ່າງທີ່ເຮັດວຽກຢູ່ຕ່າງປະເທດ. ເຈົ້າໜ້າທີ່ຍັງຄວບຄຸມ ກິດຈະກຳຂອງອົງການສັງຄົມອິດສະຫຼະ. ເຖິງແມ່ນວ່າປະເທດລາວ ຈະໄດ້ເປັນເຈົ້າພາບກອງປະຊຸມ ປະຈຳປີຂອງ ອາຊຽນ ໃນເດືອນກັນຍາ ທີ່ຜ່ານມາ, ແຕ່ທາງລັດຖະບານ ບໍ່ຍອມເປັນເຈົ້າພາບຈັດກອງ ປະຊຸມປະຊາຊົນອາຊຽນ ທີ່ຄວບຄູ່ກັນ. ສະນັ້ນ ກອງປະຊຸມຂອງກຸ່ມອົງການສັງຄົມໃນພາກພື້ນນີ້ ຈິ່ງ ຕ້ອງໄດ້ໄປຈັດທີ່ຕີມໍ ເລສເຕ ແທນ, ແລະຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມໄດ້ລາຍງານວ່າ ຜູ້ແທນລາວ ແມ່ນໄດ້ຖືກເລືອກ ແລະກົດດັນຈາກລັດຖະບານລາວ ເພື່ອຈຳກັດການໂຈມຕີປະຫວັດຂອງຕົນ.

[/et_pb_text][et_pb_comments _builder_version=”3.0.67″ show_avatar=”off” show_reply=”on” show_count=”on” background_layout=”light” border_style=”solid” custom_button=”off” button_letter_spacing=”0″ button_icon_placement=”right” button_letter_spacing_hover=”0″ border_radii=”on||||” /][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section]

ປະເທດລາວ ຖືກຈັດຢູ່ໃນອັນດັບ 123 ຈາກ 176 ປະເທດໃນດັດສະນີຄວາມສໍ້ລາດບັງຫຼວງ ຂອງ ອົງການ Transparency

[et_pb_section bb_built=”1″ _builder_version=”3.0.67″][et_pb_row use_custom_gutter=”on” gutter_width=”2″ background_position_1=”top_left” background_position_2=”top_left” background_repeat_1=”no-repeat” background_repeat_2=”no-repeat” _builder_version=”3.0.67″][et_pb_column type=”1_3″][et_pb_text _builder_version=”3.0.92″ text_font_size=”20″ header_font_size=”75px” background_layout=”light” module_alignment=”left”]

123

ຈາກ

176

ປະເທດ

ອັນດັບ ປະເທດລາວ ໃນດັດສະນີຄວາມສໍ້ລາດບັງຫຼວງ ຂອງ ອົງການ Transparency

[/et_pb_text][et_pb_text _builder_version=”3.0.92″ custom_padding=”20px|||” background_layout=”light” module_alignment=”left”]

ຫມາຍ​ເຫດ​: ນີ້ແມ່ນອີກໜຶ່ງໃນຊຸດຫົວຂໍ້ວ່າດ້ວຍ “ປະເທດລາວ ໃນດ້ານຕົວເລກ”. 

ພວກເຮົາຍິນດີຮັບຄຳເຫັນ ແລະຄຳແນະນຳ.

[/et_pb_text][/et_pb_column][et_pb_column type=”2_3″][et_pb_text _builder_version=”3.0.92″ background_layout=”light” module_alignment=”left”]

ອີງຕາມດັດສະນີການຮັບຮູ້ຄວາມສໍ້ລາດບັງຫຼວງຂອງອົງການ Transparency International ປີ 2016, ປະເທດລາວໄດ້ຖືກຈັດຢູ່ໃນອັນດັບທີ 123 ຈາກ 176 ປະເທດທີ່ຖືກປະເມີນ, ໂດຍແມ່ນຕົວເລກ ຍິ່ງໃຫຍ່ ຍິ່ງສະແດງເຖິງຄວາມສໍ້ລາດບັງຫຼວງສູງ.

ປະເທດທີ່ນຳໜ້າລວມມີເດັນມາກ, ນິວ ຊີແລນ, ແລະຟິນແລນ, ແລະທີ່ນຳຫຼັງແມ່ນເກົາຫຼີ ເໜືອ, ຊູດານ ໃຕ້, ແລະໂຊມາເລຍ.

ສປປ ລາວ ໄດ້ຄະແນນ 30 ເຊິ່ງຖືວ່າໄດ້ດີກວ່າປີ 2015 ແລະ 2014 ທີ່ຜ່ານມາ ເຊິ່ງຢູ່ທີ່ 25 ຄະແນນ. ອັນດັບຂອງປະເທດອື່ນໃນພາກພື້ນລວມມີ:

  • ສິງກະໂປ: ອັນດັບ 7 (ດ້ວຍຄະແນນ 84)
  • ມາເລເຊຍ: 55th (49)
  • ຈີນ: 79th (40)
  • ອິນໂດນີເຊຍ: 90th (37)
  • ໄທ: 101st (35)
  • ຟິລິປິນ: 101st (35)
  • ຫວຽດນາມ: 113th (33)
  • ພະມ້າ: 136th (28)
  • ກຳປູເຈຍ: 156th (21)

ກະລຸນາສັງເກດວ່າ ດັດສະນີນີ້ ແມ່ນຈັດຈາກການຮັບຮູ້ກ່ຽວກັບຄວາມສໍ້ລາດບັງຫຼວງ ທີ່ໄດ້ມາຈາກຫຼາຍ ແຫຼ່ງ, ແລະຕົວເລກທີ່ວັດແທກໄດ້ບາງອັນ, ແຕ່ບໍ່ແມ່ນການວັດແທກທີ່ຖືກຕ້ອງຖາວອນ.

[/et_pb_text][et_pb_comments _builder_version=”3.0.67″ show_avatar=”off” show_reply=”on” show_count=”on” background_layout=”light” border_style=”solid” custom_button=”off” button_letter_spacing=”0″ button_icon_placement=”right” button_letter_spacing_hover=”0″ border_radii=”on||||” /][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section]

ປະເທດລາວ ຖືກຕັດສິນວ່າ “ເກືອບບໍ່ມີເສລີພາບເລີຍ” ໃນດ້ານເສລີພາບທາງເສຖະກິດ

[et_pb_section bb_built=”1″ _builder_version=”3.0.67″][et_pb_row use_custom_gutter=”on” gutter_width=”2″ background_position_1=”top_left” background_position_2=”top_left” background_repeat_1=”no-repeat” background_repeat_2=”no-repeat” _builder_version=”3.0.67″][et_pb_column type=”1_3″][et_pb_text _builder_version=”3.0.76″ text_font_size=”20″ header_font_size=”75px” background_layout=”light” border_style=”solid” module_alignment=”left”]

ອັນດັບ

123

ຈາກ

180

ປະເທດ

ປະເທດລາວ ໃນດັດສະນີເສລີພາບທາງເສຖະກິດ (economic freedom) ຂອງມູນິທິມໍລະດົກ (Heritage Foundation)

[/et_pb_text][et_pb_text _builder_version=”3.0.76″ custom_padding=”20px|||” background_layout=”light” border_style=”solid” module_alignment=”left”]

ຫມາຍ​ເຫດ​: ນີ້ແມ່ນອີກໜຶ່ງໃນຊຸດຫົວຂໍ້ວ່າດ້ວຍ “ປະເທດລາວ ໃນດ້ານຕົວເລກ”. 

ພວກເຮົາຍິນດີຮັບຄຳເຫັນ ແລະຄຳແນະນຳ.

[/et_pb_text][/et_pb_column][et_pb_column type=”2_3″][et_pb_text _builder_version=”3.0.76″ background_layout=”light” border_style=”solid” module_alignment=”left”]

ມູນິທິມໍລະດົກ (Heritage Foundation) ໄດ້ຈັດອັນດັບໃຫ້ ສປປ ລາວ ເປັນທີ 123 ຈາກ 180 ປະເທດໃນດັດຊະນີ ເສລີພາບທາງເສຖະກິດ.

ຄະແນນທີ່ໄດ້ແມ່ນ 54 ເຊິ່ງຈັດເປັນປະເພດ “ເກືອບບໍ່ມີເສລີພາບເລີຍ.” ປະເພດອື່ນໆລວມມີ: ເສລີພາບ, ເສລີພາບສ່ວນ ຫຼາຍ, ເສລີພາບສ່ວນໜຶ່ງ, ແລະອະເສລີພາບ. ຄະແນນຂອງລາວ ຖືວ່າຄົງທີ່ຕະຫຼອດປະຫວັດສິບປີທີ່ມີດັດຊະນີ ນີ້ມາ.

ດັດຊະນີນີ້ ນຳໃຊ້ຕົວຊີ້ວັດດ້ານ ລະບຽບກົດໝາຍ, ຂະໜາດຂອງລັດຖະບານ, ປະສິທິພາບຂອງນິຕິກຳ, ແລະຄວາມເປີດ ຂອງຕະຫຼາດ. ຮ່ອງກົງ ຂຶ້ນອັນດັບຕົ້ນຂອງລາຍການ, ແລະເກົາຫຼີເໜືອ ຢູ່ອັນດັບທ້າຍ.

ອັນດັບ ແລະຄະແນນຂອງປະເທດເພື່ອນບ້ານມີດັ່ງນີ້:

  • ໄທ: ອັນດັບ 55 (66.2)
  • ກຳປູເຈຍ: 94 (59.5)
  • ຈີນ: 111 (57.4)
  • ພະມ້າ: 146 (52.5)
  • ຫວຽດນາມ: 147 (52.4)

ສ່ວນໜຶ່ງຂອງບົດກ່າວຂອງມູນິທິມໍລະດົກ ມີດັ່ງນີ້:

ເສຖະກິດຂອງລາວ ໄດ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນເຖິງຄວາມສາມາດໃນການປັບຕົວ, ໂດຍການຂະຫຍາຍຕົວທີ່ສູງກວ່າ 7 ສ່ວນ ຮ້ອຍ ຕໍ່ປີ ໃນໄລຍະຫ້າປີຜ່ານມາ. ປະເທດລາວ ຍັງສືບຕໍ່ປັບຕົວໃຫ້ເຂົ້າກັບລະບົບການຄ້າ ແລະການລົງທຶນສາກົນ ຢ່າງ ເຕັມຕົວ. ລະບົບການຄຸ້ມຄອງການຄ້າ ມີຄວາມໂປ່ງໃສຂຶ້ນ, ແລະໄດ້ມີຄວາມກ້າວໜ້າໃນການພັດທະນາການບໍລິຫານ ການເງິນຂອງລັດ.

ສິ່ງທ້າທາຍໃຫຍ່ໆ ຍັງຄົງມີຢູ່, ໂດຍສະເພາະໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດການປະຕິຮູບລະບົບ ແລະສະຖາບັນຢ່າງແທ້ຈິງ ທີ່ ເປັນຈຸດສຳຄັນໃນການສ້າງຄວາມກ້າວໜ້າໃຫ້ກັບເສລີພາບທາງເສຖະກິດ. ສິດດ້ານອະສັງຫາລິມະຊັບ ທີ່ຍັງອ່ອນ, ການ ສໍ້ລາດບັງຫຼວງທີ່ຍັງແຜ່ຫຼາຍ, ແລະການປົກຄອງແບບໃຊ້ອຳນາດຜູ້ໃຫຍ່ ທີ່ສ້າງຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ, ບວກກັບການແຊກແຊງ ແລະລະບຽບຄວບຄຸມຈາກລັດຖະບານ ຍັງສືບຕໍ່ຫຼຸດຜ່ອນຄວາມຄ່ອງຕົວຂອງການໄຫຼເຂົ້າດ້ານການລົງທຶນ ແລະ ປະສິທິພາບຂອງເສຖະກິດໂດຍລວມ.

[/et_pb_text][et_pb_comments _builder_version=”3.0.67″ show_avatar=”off” show_reply=”on” show_count=”on” background_layout=”light” border_style=”solid” custom_button=”off” button_letter_spacing=”0″ button_icon_placement=”right” button_letter_spacing_hover=”0″ /][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section]

ປະເທດລາວ ຖືກຢູ່ໃນອັນດັບທີ 170 ຈາກ 180 ປະເທດ ໃນດ້ານເສລີພາບຂອງສື່

[et_pb_section bb_built=”1″ _builder_version=”3.0.67″][et_pb_row use_custom_gutter=”on” gutter_width=”2″ background_position_1=”top_left” background_position_2=”top_left” background_repeat_1=”no-repeat” background_repeat_2=”no-repeat” _builder_version=”3.0.67″][et_pb_column type=”1_3″][et_pb_text _builder_version=”3.0.76″ text_font_size=”20″ header_font_size=”75px” background_layout=”light” border_style=”solid” module_alignment=”left”]

ອັນດັບ

170

ຈາກ

180

ປະເທດ

ປະເທດລາວ ໃນດັດສະນີເສລີພາບຂອງສື່ (press freedom) ຂອງອົງການຜູ່ສື່ຂ່າວບໍ່ມີພົມແດນ (Reporters without Borders)

[/et_pb_text][et_pb_text _builder_version=”3.0.76″ custom_padding=”20px|||” background_layout=”light” border_style=”solid” module_alignment=”left”]

ຫມາຍ​ເຫດ​: ນີ້ແມ່ນອີກໜຶ່ງໃນຊຸດຫົວຂໍ້ວ່າດ້ວຍ “ປະເທດລາວ ໃນດ້ານຕົວເລກ”. 

ພວກເຮົາຍິນດີຮັບຄຳເຫັນ ແລະຄຳແນະນຳ.

[/et_pb_text][/et_pb_column][et_pb_column type=”2_3″][et_pb_text _builder_version=”3.0.76″ background_layout=”light” border_style=”solid” module_alignment=”left”]

ອົງການຜູ່ສື່ຂ່າວບໍ່ມີພົມແດນ (Reporters without Borders) ຈັດອັນດັບປະເທດລາວ ຢູ່ໃນອັນດັບເກືອບຕ່ຳສຸດໃນ ດັດຊະນີເສລີພາບຂອງສື່ໂລກ (World Press Freedom Index), ໂດຍໃຫ້ຄະແນນ 66.41. ປະເທດນໍເວ ໄດ້ອັນດັບ ສູງທີ່ສຸດ ດ້ວຍຄະແນນ 7.60, ແລະເກົາຫຼີເໜືອ ອັນດັບຕ່ຳທີ່ສຸດ ດ້ວຍຄະແນນ 84.98.

 ເກນທີ່ໃຊ້ປະເມີນໃນແບບສອບຖາມລວມມີ ການມີຫຼາຍຝ່າຍ, ເສລີພາບຂອງສື່, ສະພາບແວດລ້ອມຂອງສື່ ແລະການ ກວດກາ, ກອບນິຕິກຳ, ຄວາມໂປ່ງໃສ, ແລະຄຸນະພາບຂອງໂຄງລ່າງພື້ນຖານ ທີ່ຊ່ວຍໃນການຜະລິດຂໍ້ມູນ ແລະ ຂ່າວສານ.

 ໃນປີ 2016, ປະເທດລາວ ຖືກຈັດຢູ່ໃນອັນດັບທີ 173, ແລະໄດ້ຄະແນນ 71.58. ໃນຕອນທີ່ດັດຊະນີ ຖືກສ້າງຂຶ້ນໃໝ່ໃນ ປີ 2002, ຄະແນນຂອງລາວແມ່ນ 89.00. ຕົວເລກນີ້ໄດ້ຂຶ້ນສູງເຖິງ 92.00 ໃນປີ 2009 ແລະຄ່ອຍເລື່ອນລົງມານັບແຕ່ ນັ້ນ.

ຫວຽດນາມ ແລະຈີນ ໄດ້ອັນດັບຕ່ຳກວ່າໜ້ອຍໜຶ່ງ ທີ່ 175 (73.96) ແລະ 176 (77.66) ຕາມລຳດັບ. ປະເທດໄທ ໄດ້ ອັນດັບທີ 142 (44.69), ກຳປູເຈຍ ທີ 132 (42.07), ແລະພະມ້າ ທີ 131 (41.82). ປະເທດທີ່ໄດ້ອັນດັບສູງທີ່ສຸດໃນ ອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ແມ່ນ ອິນໂດນີເຊຍ ທີ່ 124 (39.93). ອົງການຜູ່ສື່ຂ່າວບໍ່ມີພົມແດນ ອະທິບາຍກ່ຽວກັບເສລີ ພາບຂອງສື່ໃນລາວ ດັ່ງນີ້:

 ພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ ຄວບຄຸມສື່ ໂດຍສິ້ນເຊີງ. ໂດຍສຳນຶກເຖິງການຈຳກັດດ້ານສື່ທີ່ເປັນທາງການ ແລະການກວດ ກາສື່, ຄົນລາວຈິ່ງຫັນຫາສື່ສັງຄົມອອນລາຍ. ແຕ່ການຂະຫຍາຍຕົວຂອງຂ່າວ ແລະຖານຂໍ້ມູນອອນລາຍ ກໍ່ຖືກຂົ່ມຂູ່ ໂດຍ ດຳລັດຂອງປີ 2014 ທີ່ລະບຸວ່າຜູ່ຊົມໃຊ້ອິນເຕີເນັດ ທີ່ວິຈານລັດຖະບານ ແລະພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ ມາກເລນິນ ອາດຖືກກັກຂັງ. ມີພຽງແຕ່ 3 ໃນປະມານ 40 ສະຖານີໂທລະພາບ ເປັນສະຖານີເອກະຊົນ, ເຊິ່ງຖືວ່າຕ່ຳຫຼາຍໃນການແກ້ ໄຂ ການຂາດຄວາມມີຫຼາຍຝ່າຍດ້ານສື່ໃນລາວ. ດຳລັດທີ່ອອກໂດຍນາຍົກລັດຖະມົນຕີ ໃນເດືອນມັງກອນ ປີ 2016 ອະນຸມັດໃຫ້ສື່ຕ່າງປະເທດ ຕັ້ງສຳນັກງານໃນລາວໄດ້ ໂດຍຕ້ອງສົ່ງເນື້ອຫາເຂົ້າໃຫ້ພັກປະຊາຊົນປະຕິວັດລາວ ກວດກາ ກ່ອນ.

[/et_pb_text][et_pb_comments _builder_version=”3.0.67″ show_avatar=”off” show_reply=”on” show_count=”on” background_layout=”light” border_style=”solid” custom_button=”off” button_letter_spacing=”0″ button_icon_placement=”right” button_letter_spacing_hover=”0″ /][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section]

ລັດຖະສະພາຢູໂຣບ (2)

ລັດຖະສະພາຢູໂຣບ: 14 ກັນຍາ 2017

(Unofficial translation. English original is here)

P8_TA-PROV(2017)0350

ປະເທດລາວ, ໂດຍສະເພາະກໍລະນີຂອງ ສົມພອນ ພິມມະສອນ, ໂລດ ທຳມະວົງ, ແລະສຸກັນ ໄຈທັດ

ມະຕິລັດຖະສະພາຢູໂຣບ ຂອງວັນທີ 14 ກັນຍາ 2017 ຕໍ່ປະເທດລາວ, ໂດຍສະເພາະກໍລະນີຂອງ ສົມພອນ ພິມມະສອນ, ໂລດ ທຳມະວົງ, ແລະສຸກັນ ໄຈທັດ (2017/2831(RSP))

ລັດຖະສະພາຢູໂຣບ,

  • ໂດຍອີງຕາມ ມະຕິຕໍ່ປະເທດລາວ ສະບັບກ່ອນ,
  • ໂດຍອີງຕາມ ຜົນຂອງກອງປະຊຸມຄັ້ງທີ 8 ຂອງຄະນະກຳມະການຮ່ວມລະຫວ່າສະຫະພາບຢູໂຣບ ແລະ ສປປ ລາວ ທີ່ໄດ້ຈັດຂຶ້ນໃນວຽງຈັນ ໃນວັນທີ 17 ກຸມພາ 2017,
  • ໂດຍອີງຕາມ ບົດກ່າວຂອງຄະນະຜູ່ແທນຂອງສະຫະພາບຢູໂຣບ ຕໍ່ ສປປ ລາວ ທີ່ໄດ້ກ່າວໃນ ວຽງຈັນ ໃນວັນເສລີພາບສື່ໂລກ, 3 ພຶສະພາ 2017,
  • ໂດຍອີງຕາມ ຖະແຫຼງການສະຫະປະຊາຊາດ ວ່າດ້ວຍຜູ່ປົກປ້ອງສິທິມະນຸດ ປີ 1998,
  • ໂດຍອີງຕາມ ຖະແຫຼງການສະຫະປະຊາຊາດ ວ່າດ້ວຍສິທິມະນຸດ ວັນທີ 10 ທັນວາ 1948,
  • ໂດຍອີງຕາມ ສົນທິສັນຍາສາກົນ ວ່າດ້ວຍສິດດ້ານພົນລະເມືອງ ແລະການເມືອງ ປີ 1966,
  • ໂດຍອີງຕາມ ສັນຍາການຮ່ວມມືລະຫວ່າງ ສະຫະພາບຢູໂຣບ ແລະ ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ ວັນທີ 1 ທັນວາ 1997,
  • ໂດຍອີງຕາມ ກົດບັດອາຊຽນ,
  • ໂດຍອີງຕາມ ລະບຽບ 135(5) ແລະ 123(4) ຂອງລະບຽບຂັ້ນຕອນ,

A. ໃນກໍລະນີທີ່ ໃນເດືອນມີນາ 2017 ກຳມະກອນລາວ 3 ຄົນຄື ທ້າວ ສົມພອນ ພິມມະສອນ, ທ້າວ ສຸກັນ ໄຈທັດ, ແລະນາງ ລົດ ທຳມະວົງ ໄດ້ຖືກລົງໂທດເປັນການຈຳຄຸກເປັນເວລາລະຫວ່າງ 12 ແລະ 20 ປີ ພ້ອມທັງປັບໄໝເປັນມູນຄ່າທຽບເທົ່າກັບຫຼາຍສິບພັນຢູໂຣ ດ້ວຍສາເຫດຈາກການວິຈານ ລັດຖະບານ ກ່ຽວພັນກັບການສໍ້ລາດບັງຫຼວງ, ການທຳລາຍປ່າໄມ້, ແລະການລະເມີດສິທິມະນຸດ, ໂດຍຜ່ານສື່ສັງຄົມອອນລາຍ ໃນຂະນະທີ່ເຮັດວຽກຢູ່ປະເທດໄທ; ໃນກໍລະນີທີ່ ທັງສາມຄົນຖືກກ່າວ ຫາວ່າມີສ່ວນຮ່ວມໃນການປະທ້ວງຕໍ່ຕ້ານລັດຖະບານ ຢູ່ນອກສະຖານທູດລາວໃນປະເທດໄທ ໃນ ເດືອນທັນວາ 2015;

Continue reading “ລັດຖະສະພາຢູໂຣບ (2)”

ປະເທດລາວ ຍັງຈັດຢູ່ໃນແຖວທ້າຍໃນການຈັດ “ອັນດັບຄວາມເປັນປະຊາທິປະໄຕ” ຂອງວາລະສານ The Economist

[et_pb_section bb_built=”1″ _builder_version=”3.0.67″][et_pb_row use_custom_gutter=”on” gutter_width=”2″ background_position_1=”top_left” background_position_2=”top_left” background_repeat_1=”no-repeat” background_repeat_2=”no-repeat” _builder_version=”3.0.67″][et_pb_column type=”1_3″][et_pb_text _builder_version=”3.0.76″ text_font_size=”20″ header_font_size=”75px” background_layout=”light” border_style=”solid” module_alignment=”left”]

ອັນດັບ

151

ຈາກ

167 

ປະເທດ

ປະເທດລາວ ຈາກການຈັດ “ອັນດັບຄວາມເປັນ ປະຊາທິປະໄຕ“ ຂອງໜ່ວຍຂ່າວກຣອງ ຂອງ ວາລະສານ The Economist ປີ 2016

[/et_pb_text][et_pb_text _builder_version=”3.0.76″ custom_padding=”20px|||” background_layout=”light” border_style=”solid” module_alignment=”left”]

ຫມາຍ​ເຫດ​: ນີ້ແມ່ນຫົວຂໍ້ທີສອງໃນຊຸດຫົວຂໍ້ວ່າດ້ວຍ “ປະເທດລາວ ໃນດ້ານຕົວເລກ”. 

ພວກເຮົາຍິນດີຮັບຄຳເຫັນ ແລະຄຳແນະນຳ.

[/et_pb_text][/et_pb_column][et_pb_column type=”2_3″][et_pb_text _builder_version=”3.0.76″ background_layout=”light” border_style=”solid” module_alignment=”left”]

ປະເທດລາວ ຈັດຢູ່ໃນອັນດັບ 151 ຈາກ 167 ປະເທດ ໃນການຈັດ “ອັນດັບຄວາມເປັນປະຊາ ທິປະໄຕ” ຂອງໜ່ວຍຂ່າວກຣອງ ຂອງວາລະສານ The Economist ປີ 2016. ການຈັດອັນດັບນີ້ ຮວມເອົາ 60 ກຸ່ມຕົວຊີ້ວັດ ເຂົ້າເປັນຫ້າປະເພດ, ເຊິ່ງມີຄະແນນ ຈາກ 0 ຫາ 10 ສຳລັບແຕ່ລະປະເພດ

  • 8.00 ຫາ 10.00 = ປະຊາທິປະໄຕເຕັມຕົວ
  • 6.00 ຫາ 8.00 = ປະຊາທິປະໄຕທີ່ມີຂໍ້ ບົກພ່ອງ
  • 4.00 ຫາ 6.00 = ລະບອບການປົກຄອງ ແບບປະສົມປະສານ
  • 0.00 ຫາ 4.00 = ລະບອບການປົກຄອງ ແບບຜະເດັດການ

ຄະແນນລວມຂອງ ສປປ ລາວ ແມ່ນ 2.37 ເຊິ່ງເຮັດ ໃຫ້ປະເທດລາວ ຈັດຢູ່ໃນລະບອບການປົກຄອງ ແບບຜະເດັດການ:

ລະບອບການປົກຄອງແບບຜະເດັດການ ແມ່ນ ປະເທດທີ່ ການເມືອງແບບຫຼາຍຝ່າຍ ໄດ້ຫາຍ ສາບສູນໄປ ຫຼືມີຈຳກັດທີ່ສຸດ. ປະເທດເຫຼົ່ານີ້ ມັກຈະ ເປັນຜະເດັດການສົມບູນ, ອາດມີສະຖາບັນປະຊາ ທິປະໄຕ ຕາມທຳນຽມ ແຕ່ບໍ່ມີຄວາມສຳຄັນ, ການ ລະເມີດເສລີພາບພົນລະເຮືອນ ແມ່ນມີເປັນປົກກະຕິ, ການເລືອກຕັ້ງ (ຖ້າໄດ້ຈັດ) ແມ່ນບໍ່ມີເສລີພາບ ແລະ ບໍ່ເປັນທຳ, ສື່ ມັກຈະຢູ່ພາຍໃຕ້ການຄຸ້ມຄອງຂອງລັດ ຫຼືຄວບຄຸມໂດຍກຸ່ມທີ່ມີສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງກັບລະບອບທີ່ ປົກຄອງຢູ່, ລະບົບຕຸລາການ ແມ່ນບໍ່ມີອິສະຫຼະ, ແລະມີການກວດສອບຢູ່ທຸກຢ່າງ ແລະມີການ ປາບປາມການວິຈານລັດຖະບານ.

ປະເພດທັງຫ້າ, ແລະຄະແນນຂອງປະເທດລາວ ມີຄື:

  • ຂະບວນການເລືອກຕັ້ງ ແລະຄວາມມີຫຼາຍ ພັກ = 0.83
  • ການເຮັດວຽກຂອງລັດຖະບານ = 2.86
  • ການມີສ່ວນຮ່ວມດ້ານການເມືອງ = 1.67
  • ວັດທະນະທຳການເມືອງ = 5.00
  • ເສລີພາບພົນລະເຮືອນ = 1.47

ມີພຽງແຕ່ສິບ ໃນ 167 ປະເທດ ເທົ່ານັ້ນ ທີ່ຈັດຢູ່ ອັນດັບຕ່ຳກວ່າປະເທດລາວ ໃນດ້ານເສລີພາບ ພົນລະເຮືອນ, ແລະມີພຽງສອງ ປະເທດທີ່ຕ່ຳກວ່າໃນ ດ້ານການມີສ່ວນຮ່ວມດ້ານການເມືອງ.

ໃນຂະນະທີ່ເກົາຫຼີເໜືອ ຖືກຈັດຢູ່ໃນອັນດັບຕ່ຳທີ່ສຸດ ໃນລາຍການ, ປະເທດລາວ ຖືກຈັດຢູ່ໃນອັນດັບຕ່ຳ ທີ່ສຸດໃນປະເທດອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້. ອັນດັບ ຂອງປະເທດເພື່ອນບ້ານ (ພ້ອມຄະແນນ) ລວມມີ:

  • ຈີນ = ອັນດັບ 136 (3.14)
  • ຫວຽດນາມ = ອັນດັບ 131 (3.38)
  • ພະມ້າ = ອັນດັບ 113 (4.20)
  • ກຳປູເຈຍ = ອັນດັບ 112 (4.27)
  • ໄທ = ອັນດັບ 100 (4.92)

ຄະແນນຂອງປະເທດລາວ ມີການປ່ຽນແປງໜ້ອຍ ຫຼາຍ ນັບແຕ່ໄດ້ມີການຈັດອັນດັບໃນປີ 2006. ຕັ້ງແຕ່ປີນັ້ນ ຈົນເຖິງ 2011 ຄະແນນຂອງປະເທດ ຄົງ ຢູ່ທີ່ 2.10. ໃນປີ 2012, ໄດ້ຫຍັບຂຶ້ນເປັນ 2.32 ກ່ອນທີ່ຈະຕົກລົງໄປທີ່ 2.21 ໃນປີ 2015, ແລ້ວຫຍັບ ຂຶ້ນມາເປັນ 2.36 ໃນປີ 2016.

[/et_pb_text][et_pb_comments _builder_version=”3.0.67″ show_avatar=”off” show_reply=”on” show_count=”on” background_layout=”light” border_style=”solid” custom_button=”off” button_letter_spacing=”0″ button_icon_placement=”right” button_letter_spacing_hover=”0″ /][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section]

ປະເທດລາວ ຈັດຢູ່ໃນແຖວທ້າຍ ຂອງລາຍການ “ປະເທດທີ່ດີທີ່ສຸດສຳລັບທຸລະກິດ” ຂອງວາລະສານ Forbes

[et_pb_section bb_built=”1″][et_pb_row _builder_version=”3.0.76″ use_custom_gutter=”on” gutter_width=”2″][et_pb_column type=”1_3″][et_pb_text _builder_version=”3.0.76″ text_font_size=”20″ header_font_size=”75px” background_layout=”light” border_style=”solid” module_alignment=”left” saved_tabs=”all”]

ອັນດັບ

134

ຈາກ

139

ປະເທດ

ປະເທດລາວ ຈາກການຈັດອັນດັບ “ລາຍການ ປະເທດທີ່ດີທີ່ສຸດສຳລັບທຸລະກິດ” ຂອງວາລະສານ Forbes ປີ 2017

[/et_pb_text][et_pb_text _builder_version=”3.0.76″ custom_padding=”20px|||” saved_tabs=”all” background_layout=”light” border_style=”solid”]

ຫມາຍ​ເຫດ​: ນີ້ແມ່ນຫົວຂໍ້ທໍາອິດໃນຊຸດຫົວຂໍ້ວ່າດ້ວຍ “ປະເທດລາວ ໃນດ້ານຕົວເລກ”

ພວກເຮົາຍິນດີຮັບຄຳເຫັນ ແລະຄຳແນະນຳ.

[/et_pb_text][/et_pb_column][et_pb_column type=”2_3″][et_pb_text _builder_version=”3.0.76″ background_layout=”light” border_style=”solid”]

ວາລະສານ Forbes ໄດ້ຈັດອັນດັບປະເທດລາວ ເກືອບຕ່ໍາສຸດໃນລາຍການ ປະເທດທີ່ດີທີ່ສຸດສຳລັບ ທຸລະກິດ ສຳລັບປີ 2017. ມີແຕ່ເວເນຊູເອລາ, ຢີເມັນ, ໄຮຕິ, ແກມເບຍ, ຊາດ ເທົ່ານັ້ນທີ່ຖືກຈັດຢູ່ຕ່ຳ ກວ່າ. ປະເທດເພື່ອນບ້ານຄື ກຳປູເຈຍ ຖືກຈັດຢູ່ທີ 123, ຈີນ ຢູ່ທີ 102, ຫວຽດນາມ ທີ່ 98, ແລະໄທ ທີ່ 67. ສະວີເດັນ, ນິວ ຊີແລນ, ແລະຮ່ອງກົງ ຖືກຈັດຢູ່ ສູງທີ່ສຸດ.

ປະເທດລາວ ຍັງຖືກຈັດຢູ່ໃນອັນດັບຕ່ຳຫຼາຍ ທາງ ດ້ານຕົວຊີ້ວັດຮອງ ໃນດ້ານເສລີພາບການຄ້າ (ອັນດັບ 124), ເທັກໂນໂລຈີ (ອັນດັບ 120), ລະບຽບລັດ (ອັນດັບ 123), ການປົກປ້ອງນັກລົງທຶນ (ອັນດັບ 127), ການສໍ້ລາດບັງຫຼວງ (ອັນດັບ 127), ແລະເສລີພາບສ່ວນບຸກຄົນ (ອັນດັບ 128). ອັນດັບ ທີ່ລາວ ໄດ້ຖືກຈັດສູງທີ່ສຸດແມ່ນດ້ານຜົນໄດ້ຮັບທາງ ການຕະຫຼາດ, ທີ່ອັນດັບ 87.

ເນື້ອໃນກ່ຽວກັບປະເທດ ທີ່ປະກອບໃສ່ໃນການຈັດ ອັນດັບມີຄື:

ລັດຖະບານລາວ, ໜຶ່ງໃນປະເທດຄອມມູນິສ໌ ພັກດຽວ ທີ່ເຫຼືອບໍ່ພໍເທົ່າໃດປະເທດ, ໄດ້ເລີ່ມຫັນຈາກການ ຄຸ້ມຄອງແບບລວມສູນ ແລະສົ່ງເສີມທຸລະກິດ ເອກະຊົນ ໃນປີ 1986. ການຂະຫຍາຍຕົວເສຖະກິດ ສະເລ່ຍຢູ່ທີ່ 6% ຕໍ່ປີ ໃນຊ່ວງປີ 1988-2008 ຍົກ ເວັ້ນໃນຊ່ວງຕົກຕ່ຳໄລຍະສັ້ນ ທີ່ມີສາເຫດມາຈາກ ວິກິດການເງິນເອເຊຍ ທີ່ເລີ່ມໃນປີ 1997. ການ ຂະຫຍາຍຕົວຂອງປະເທດລາວ ໃນຊ່ວງຫຼັງນີ້ ຖືວ່າ ເປັນອັນໜຶ່ງທີ່ໄວທີ່ສຸດໃນເອເຊຍ ແລະສະເລ່ຍ ເກືອບ 8% ຕໍ່ປີ ໃນທົດສະວັດຜ່ານມານີ້. ເຖິງແນວ ນັ້ນ, ປະເທດລາວ ຍັງຄົງເປັນປະເທດທີ່ມີການ ພັດທະນາໂຄງລ່າງພື້ນຖານຕ່ຳ, ໂດຍສະເພາະໃນ ເຂດຫ່າງໄກ. ມີລະບົບຫົນທາງແບບພື້ນຖານ ເຊິ່ງ ກຳລັງໄດ້ຮັບການປັບປຸງ, ແລະມີສາຍໂທລະຄົມ ພາຍໃນ ແລະຕ່າງປະເທດທີ່ຈຳກັດ. ໄຟຟ້າສະໜອງ ໃຫ້ໄດ້ 83% ຂອງປະຊາກອນ. ກະສິກຳ ທີ່ກວມເອົາ ການປູກເຂົ້າໃນພື້ນທີ່ຮາບພຽງເປັນສ່ວນຫຼາຍ ນັບ ເປັນປະມານ 25% ຂອງຜະລິຕະພັນພາຍໃນ ແລະ 73% ຂອງວຽກ. ເສຖະກິດລາວ ອີງໃສ່ການສົ່ງອອກ ຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດທີ່ຕ້ອງໃຊ້ການລົງທຶນສູງ. ເສຖະກິດຂອງປະເທດ ໄດ້ປະໂຫຍດຈາກການລົງ ທຶນໂດຍກົງຈາກສາກົນທີ່ມີຊື່ສຽງໂດ່ງດັງ ໃນດ້ານ ເຂື່ອນໄຟຟ້າຕາມລຳແມ່ນ້ຳຂອງ, ການຂຸດຄົ້ນທອງ ແດງ ແລະຄຳ, ການຕັດໄມ້, ແລະການກໍ່ສ້າງ. ແຕ່ ບາງໂຄງການເຫຼົ່ານີ້ ໄດ້ຮັບການວິຈານກ່ຽວກັບຜົນ ກະທົບທາງສິ່ງແວດລ້ອມ. ປະເທດລາວ ໄດ້ຮັບ ສະຖານະ ຄວາມສຳພັນດ້ານການຄ້າປົກກະຕິ ກັບ ສະຫະລັດ ໃນປີ 2004 ແລະໄດ້ຍື່ນຂໍຮ່ວມ Generalised System of Preferences ໃນປີ 2013 ພາຍຫຼັງທີ່ໄດ້ຖືກຮັບເຂົ້າເປັນສະມາຊິກຂອງ ອົງການການຄ້າໂລກ. ປະເທດລາວ ໄດ້ເລີ່ມເປັນ ປະທານອາຊຽນ ໃນເດືອນມັງກອນ 2016. ປະເທດ ລາວ ກຳລັງຢູ່ໃນຂະບວນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດລະບົບ ພາສີມູນຄ່າເພີ່ມ. ລັດຖະບານ ເບິ່ງຄືຈະເອົາໃຈໃສ່ຕໍ່ ການຍົກລະດັບຊື່ສຽງຂອງປະເທດ ຕໍ່ໜ້ານັກລົງທຶນ ຕ່າງປະເທດ ແລະໄດ້ສ້າງເຂດເສຖະກິດພິເສດທີ່ ເຕັມໄປດ້ວຍອັດຕາພາສີທີ່ໜ້າດຶງດູດ, ແຕ່ກຳລັງ ແຮງງານທີ່ມີໜ້ອຍ ຍັງຄົງເປັນອຸປະສັກຕໍ່ການລົງ ທຶນ. ປະເທດລາວ ຍັງສືບຕໍ່ມີປັນຫາ ດ້ານສິ່ງແວດ ລ້ອມທຸລະກິດ ເຊິ່ງລວມມີການຂຶ້ນທະບຽນທຸລະກິດ ທີ່ຍາກລຳບາກ, ຊ່ອງຫວ່າງລະຫວ່າງນິຕິກຳ ກັບ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ, ແລະລະບຽບການແກ້ໄຂຂໍ້ ຂັດແຍ່ງທີ່ບໍ່ຈະແຈ້ງ.

[/et_pb_text][et_pb_comments _builder_version=”3.0.76″ show_avatar=”on” show_reply=”on” show_count=”on” background_layout=”light” border_style=”solid” custom_button=”off” button_letter_spacing=”0″ button_icon_placement=”right” button_letter_spacing_hover=”0″ /][/et_pb_column][/et_pb_row][/et_pb_section]

ນັກຕໍ່ຕ້ານລັຖບານ ໓ ຄົນ ຖືກຈັບຕົວ ໂດຍບໍ່ມີການສືບສວນ, ແລະ ຖືກກັກຂັງໂດຍບໍ່ມີໃຜສາມາດຕິດຕໍ່ໄດ້

FIDH/LMHR: 06 ມິຖຸນາ 2016

FIDH-LMHR-June 2016

(ປາຣີ) ທາງການ ສປປລາວຕ້ອງປ່ອຍຕົວ ຢ່າງໂດຍດ່ວນ ແລະໂດຍບໍ່ມີເງື່ນໄຂ ຜູ້ຄົນທັງ ໓ ທີຖືກຈັບໂດຍບໍ່ມີການສືບສວນ ແລະ ຖືກກັກຂັງແບບບໍ່ມີໃຜສາມາດຕິດຕໍ່ໄດ້, ໃນຂໍ້ກ່າວຫາ ຕ້ອງຕິລັຖບານ, ນີ້ຄື ຖແລງການຮ່ວມ ຂອງ ສະຫະພັນສາກົນ ເພື່ອ ສິດທິມະນຸດ (FIDH) ແລະ ຂະບວນການລາວ ເພື່ອສິດທິມະນຸດ (ຂລສມ).

“ການທີລັຖບານ ສປປລາວ ທຳການປາບປາມ ແຕ່ລະຄັ້ງ ທີມີການເຄື່ອນໄຫວ ໂດຍສັນຕິວິທີ ໄດ້ຊໍ່ສະແດງ ໃຫ້ເຫັນເຖີງ ຄວາມແຕກຕ່າງອັນມະຫັນ ລະຫວ່າງ ຄຳຫມັ້ນສັນຍາ ທີທາງການວຽງຈັນ ໄດ້ໃຫ້ຕໍ່ ປະຊາຄົມສາກົນ ແລະ ມາດຕາການ ອັນຮຸນແຮງ ຂອງຕົນ. ເຖີງແກ່ເວລາແລ້ວ ທີ ລັຖບານຕ່າງປະເທດ ແລະ ບັນດາປະເທດ ທີໃຫ້ການຊ່ວຍເຫລືອ ຕໍ່ ສປປລາວ ຈະຕ້ອງ ຂື້ນສຽງ ຕໍ່ການລະເມີດ ສິດທິມະນຸດ ໄນ ລາວ ເພື່ອທວງໃຫ້ ທາງການວຽງຈັນປ່ຽນທ່າທີ.” ກາຣີມ ລາຣີດຈີ, ສະຫະພັນສາກົນ ເພື່ອ ສິດທິມະນຸດ.

ນາງລອດຄຳ ທັມມະວົງ ອາຍຸ ໓໐ປີ, ທ້າວສົມພອນ ພິມມະສອນ ອາຍຸ ໒໙ປີ , ທ້າວ ສຸກັນ ໃຈທາດ ອາຍຸ ໓໒ປີ,ຖືກ ຈັບຕົວ ເມື່ອເດືອນມີນາ ໒໐໑໖ ພາຍຫລັງທີທັງສາມ ໄດ້ກັບຄືນ ຈາກ ປະເທດໄທຍ ໃນວັນທີ ໑໘ ກຸມພາ ໒໐໑໖. ທັງ ໓ ຄືນສູ່ປະເທດ ເພື່ອຂໍ ອະນຸຍາດຕໍ່ອາຍຸໃບເດີນທາງ

ນາງລອດຄຳ ທັມມະວົງ ອາຍຸ ໓໐ປີ, ທ້າວສົມພອນ ພິມມະສອນ ອາຍຸ ໒໙ປີ, ທ້າວ ສຸກັນ ໃຈທາດ ອາຍຸ ໓໒ປີ,ຖືກ ຈັບຕົວ ເມື່ອເດືອນມີນາ ໒໐໑໖ ພາຍຫລັງທີທັງສາມ ໄດ້ກັບຄືນ ຈາກ ປະເທດໄທຍ ໃນວັນທີ ໑໘ ກຸມພາ ໒໐໑໖. ທັງ ໓ ຄືນສູ່ປະເທດ ເພື່ອຂໍ ອະນຸຍາດຕໍ່ອາຍຸໃບເດີນທາງ ເພື່ອ ຈະສາມາດ ກັບໄປເຮັດວຽກຢູ່ປະເທດໄທຍ ໂດຍ ຖືກຕ້ອງຕາມກົດຫມາຍ.

ເມື່ອວັນທີ ໕ ມີນາ ໒໐໑໖, ລອດຄຳ ແລະສົມພອນ ຖືກ ເຈົ້າຫນ້າທີ່ຕຳລວດຈັບຕົວ, ທີ່ບ້ານພັກ ຂອງຄອບຄົວ ຂອງນາງລອດຄຳ, ທີ່ບ້ານ ວັງໄຕ້, ເມືອງຫນອງບົກ, ແຂວງຄຳມ່ວນ. ນາງລອດຄຳ ເຮັດວຽກ ເປັນ ແມ່ບ້ານ ທີ່ ກຸງເທບ. ສ່ວນທ້າວສົມພອນ ເຮັດວຽກ ເປັນຫນ່ວຍຮັກສາ ຄວາມປອດພັຍ. ທັງສອງ ຖືກກັກຂັງ ໃນຂັ້ນຕົ້ນ ທີ່ຄຸກ ຂອງ ແຂວງຄຳມ່ວນ, ກ່ອນທີຈະ ຖືກສົ່ງຕົວ ໄປ ຄຸກແຫ່ງນື່ງ ຂອງ ແຂວງວຽງຈັນ ເມື່ອຕົ້ນເດືອນ ພຶສພາ ໒໐໑໖. ສ່ວນທ້າວສຸກັນ, ທີ່ ເຮັດວຽກ ເປັນຄົນ ຄັບລົດສົ່ງຂອງ ຢູ່ກູງເທບ, ອາດຖືກຈັບຕົວໃນວັນທີ ໒໒ ພຶສພາ ໒໐໑໖ ທີ່ ຫ້ອງການ ຮັກສາ ຄວາມປອດພັຍ ສາທາຣະນະຊົນ(ກປສ) ທີ່ແຂວງສວັນນະເຂດ ໃນຂະນະ ທີ່ຜູ້ກ່ຽວໄປຂໍຕໍ່ອາຍຸໃບເດີນທາງ.

ໃນວັນທີ ໒໕ ພຶສພາ ໒໐໑໖, ໂທຣະພາບແຫ່ງຊາດ ໄດ້ອອກອາກາດ ເຖິງການກັກຕົວຂອງ ນາງລອດຄຳ, ທ້າວສົມພອນ ແລະ ທ້າວສຸກັນ ທີ່ ຫ້ອງການ ຕຳລວດ ທີ່ ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ. ສື່ມວນຊົນ ປະກາດ ວ່າ ທັງ ໓ ຖືກຈັບຕົວ ໃນຂໍ້ຫາ ຫວັງທຳລາຍ ຄວາມປອດພັຍ ຂອງ ປະເທດ ໂດຍ ໃສ່ຮ້າຍ ປ້າຍສີ ຕໍ່ລັຖບານ ທາງເຄືອຄ່າຍ internet. ບໍ່ມີໃຜຊາບວ່າ ຮູບພາບຂອງທັງ ໓ ໃນ ເຫດການດັ່ງກ່າວນີ້,ຖືກຖ່າຍເມື່ອໃດ ແລະ ບໍ່ມີຊາບເ ຊາຕາກັມ ຂອງ ເຂົາເຈົ້າ.

ການທີ ລອດຄຳ, ສົມພອນ ແລະສຸກັນ ຖືກຈັບຕົວ ມີສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງ ກັບ ການທີທັງສາມ ກ່າວ ຕ້ອງຕິຢ່າງເນື່ອງນິດ ຕໍ່ ລັຖບານ ສປປລາວ ໃນ ຂະນະທີ ທຳງານ ທີ່ປະເທດໄທຍ. ເຂົາເຈົ້າ ໄດ້ ສົ່ງສານ ຜ່ານ Facebook ກ່າວຊັກທອດ ການສໍ້ຮາຊບັງຫຼວງ, ການຕັດໄມ້ ແລະ ການລ່ວງລະເມີດ ສິດທິມະນຸດ. ເມື່ອວັນທີ ໒ ທັນວາ ໒໐໑໕ ສົມພອນ ແລະ ສຸກັນ ໄດ້ ເຂົ້າຮ່ວມ ຂະບວນປະທ້ວງ ຕໍ່ຮັຖບານ ຕໍ່ຫນ້າສະຖານທຸດ ສປປລາວ ທີ່ ບາງກອກ ໂດຍ ມີຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມປະທ້ວງປະມານ ໓໐ ຄົນ.

“ເປັນໜ້າວິຕົກທີ່ສຸດ ທີຊາບວ່າ ລອດຄຳ,ສົມພອນ ແລະສຸກັນ ອາດຈະຖືກຈຳຄຸກ ເປັນເວລາ ຫລາຍປີ ໃນຄຸກ ອັນໜ້າຢ້ານກົວ ຂອງ ສປປລາວ, ພາຍຫຼັງທີ ເຂົາເຈົ້າ ໄດ້ກ່າວ ຊັກທອດເຖີງ ສຖານະພາບ ອັນໜ້າວິຕົກ ທາງດ້ານ ສິດທິມະນຸດ ແລະ ການຂາດ ບໍຣິຫານດີ ໃນປະເທດ.ທາງການສປປລາວ ຈະຕ້ອງແຈ້ງເຖີງ ຊາຕາກັມ ຂອງ ເຂົາເຈົ້າ,ຈະຕ້ອງ ປ່ອຍຕົວ ເຂົາເຈົ້າ ຢ່າງໄວ ແລະໂດຍ ບໍ່ມີເງື່ນໄຂ.“ ວະນິດາ ເທບສຸວັນ, ປະທານຂະບວນການລາວ ເພື່ອສິດທິມະນຸດ

ການຈັບຕົວຜູ້ທີຕໍ່ຕ້ານລັຖບານ ໂດຍບໍ່ມີການສືບສວນ ບໍ່ແມ່ນເລື່ອງໃໝ່ ໃນປະວັດສາດ ອັນໄກ້ໆ ຂອງ ສປປລາວ. ໃນວັນທີ ໒໖ ຕຸລາ ໑໙໙໙, ຕຳລວດ ໄດ້ຈັ ບຕົວ ຄນະຂະບວນການນັກສືກສາ ເພື່ອປະຊາທິປະໄຕ ທີ່ນະຄອນວຽງຈັນ, ທ່ານທອງປະເສີດ ເກື້ອກຸນ,ບົວວັນ ຈັນມະນິວົງ, ຄຳພູວຽງ ສີສະອາດ ແລະແກ້ວໃຈ, ໃນຂນະຕຽມ ການປະທ້ວງ ໂດຍສັນຕິ ວິທີ ເພື່ອ ຮຽກທວງ ເອົາ ປະຊາທິປະໄຕ, ຄວາມຍຸດຕິທັມ ດ້ານສັງຄົມ ແລະ ການເຄົາຣົບສິດທິມະນຸດ. ທັງ ໕ ຖືກຕັດສີນຄະດີ ຈຳຄຸກ ໒໐ປີ ໃນຂໍ້ຫາ ‘’ສ້າງຄວາມ ປັ່ນປ່ວນ ແລະ ນາບຂູ່ ຕໍ່ຄວາມປອດພັຍ ຂອງ ປະເທດ.“ ທ່ານ ທອງປະເສີດ ແລະ ແສງອາລຸນ ຍັງຄົງ ຖືກກັກຂັງ ແບບໂດດດ່ຽວ ທີ່ຄຸກຊໍ້າເຄ້ ນະຄອນວຽງຈັນ. ສ່ວນຄຳພູວຽງ ໄດ້ເສັຽຊິວິດ ແລ້ວ ເມື່ອດືອນກັນຍາ ໒໐໐໑ ໃນຄຸກຊໍ້າເຄ້ ພາຍຫຼັງທີຜູ້ກ່ຽວຖືກຫ້າມບໍ່ໃຫ້ກີນເຂົ້າ ແລະ ບັງຄັບ ໃຫ້ ຢືນຕາກແດດຮອ້ນ ເປັນເວລາໂດນນານ. ມາເຖີງປະຈຸບັນ, ບໍ່ມີໃຜຊາບເຖີງ ຊາຕາກັມ ຂອງບົວວັນ ແລະ ແກ້ວໃຈ. ເຖີງແມ່ນວ່າ ທາງການ ສປປ ລາວ ຈະໄດ້ ຢືນຢັນວ່າ ແກ້ວໃຈ ຖືກປ່ອຍຕົວແລ້ວ ພາຍຫຼັງທີໄດ້ພົ້ນໂທດໃນປີ ໒໐໐໒ ແລະວ່າ ໄດ້ສົ່ງຕົວຜູ້ກ່ຽວໄປໃຫ້ ‘’ຜູ້ປົກຄອງ ເພື່ອດັດສ້າງໃຫ້ເປັນພົລະເມືອງດີ“.

ເຊັ່ນດຽວກັນ ບໍ່ມີໃຜ ຊາບເຖີງ ຊາຕາກັມ ຂອງ ນັກຕໍ່ຕ້ານອີກ ໙ຄົນຄື: ນາງກິ່ງແກ້ວ, ສົມຈີດ, ທ້ານສະບີນ, ສວນ, ສີງປະສົງ, ຄຳສອນ, ໜູ, ສົມຄິດ ແລະສຸຣິຍາ ທີ ຖືກຂັງຕົວ ເມື່ອເດືອນພຶສະຈິກາ ໒໐໐໙ ໃນຂນະຕຽມການ ປະທ້ວງ ເພື່ອປະຊາທິປະໄຕ ທີ່ນະຄອນວຽງຈັນ.

ກໍຣະນີທີໄດ້ກ່າວມານີ້, ສ່ວນໃຫຍ່ ຈະເປັນ ກໍຣະນີຫາຍສາບສູນ ແບບຖືກບັງຄັບ. ມາດຕຣາທີ ໒ ຂອງ ສົນທິສັນຍາ ສາກົນ ວ່າດ້ວຍ ປົກປ້ອງບຸກຄົນຕໍ່ການຫາຍສາບສູນ ແບບຖືກບັງຄັບ, ໃຫ້ຄວາມຫມາຍວ່າ “ແມ່ນການຈັບຕົວ,ການກັກຂັງ,ການລັກພາຕົວໄປ ຫຼື ການຕັດອິສະຣະພາບ ດ້ວຍວິທີໃດ ວິທີນື່ງ ໂດຍພະນັກງານຂອງລັດ ຫຼື ໂດຍບຸກຄົນ ທີປະພືດດ້ວຍການອະນຸຍາດ,ການໜຸນຫຼັງ ຫລືການຍີນຍອມຂອງລັດ, ຕິດຕາມດ້ວຍການປະຕິເສດບໍ່ຮັບຮູ້ວ່າ ມີການຕັດເສຣິພາບ, ຫຼື ມີການເຊື່ອງຊ້ອນ ຊາຕາກັມ ຂອງ ຜູ້ຫາຍສາບສູນ,ແລະ ຜູ້ຫາຍສາບສູນ ບໍ່ໄດ້ ຮັບ ການປົກປ້ອງ ທາງດ້ານກົດໝາຍ“. ເຖີງແມ່ນວ່າ ສປປລາວ ຈະໄດ້ລົງນາມ ເຊັນຮັບເອົາສົນທິສັນຍາສະບັບນີ້ ໃນວັນທີ ໒໖ ກັນຍາ ໒໐໐໘ ກໍຕາມ, ແຕ່ກໍຍັງບໍ່ໄດ້ສັດຕະຍາບັນເທື່ອ ມາເຖີງປະຈຸບັນ.

ສະຫະພັນສາກົນ ເພື່ອສິດທິມະນຸດ ແລະ ຂະບວນການລາວ ເພື່ອສິດທິມະນຸດ ຈື່ງຮຽກທວງອີກຄັ້ງໃໝ່ ຕໍ່ທາງການ ສປປລາວ ໃຫ້ທຳການສືບສວນ ຢ່າງຮີບດ່ວນ ຢ່າງລົງເລີກ ແລະບໍ່ອ່ຽງ ເຖີງທຸກໆກໍຣະນີ ຫາຍສາບສູນ ແບບຖືກ ບັງຄັບ ນີ້, ແລະລົງໂທດຜູ້ກໍ່ກັມ ຕາມກົດໝາຍ. ນອກຈາກນັ້ນ, ທັງສອງ ອົງການ ຍັງຮຽກຮ້ອງ ຕໍ່ ລັຖບານ ສປປລາວ ໃຫ້ ເລັ່ງລັດ ການສືບສວນ ເຖີງກໍຣະນີ ທ່ານສົມບັດ ສົມພອນ, ຜູ້ນຳຊື່ດັງດ້ານສັງຄົມພົລເຮືອນ ທີໄດ້ ປະກົດຕົວເປັນຄັ້ງສຸດທ້າຍ ທີ່ ປ້ອມຍາມຕຳລວດ ທີ່ນະຄອນວຽງຈັນ ເມື່ອແລງ ວັນທີ ໑໕ ທັນວາ ໒໐໑໒.

ໃນວັນທີ ໒໓ ມິຖຸນາ ໒໐໑໕, ເນື່ອງໃນໂອກາດ ການຕວດສອບ ຂອງ ອົງການສະຫະປະຊາຊາດ ສປປລາວ ໄດ້ປະຕິເສດ ບ່ຍອມຮັບ ຂໍ້ສະເນີ ຂອງອົງການສາກົນ ທີສເນີໃຫ້ ສປປລາວ ສືບສວນ ເຖີງ ກໍຣະນີຫາຍສາບສູນ. ທາງການ ສປປລາວ ຕີລາຄາວ່າ “ບໍ່ມີມູນຄວາມຈີງ“. ລັຖບານ ສປປລາວ ຮັບຮູ້ ເຖີງການ ຫາຍສາບສູນຂອງ ທ່ານສົມບັດ, ແຕ່ ຍອມຮັບຂໍ້ ສະເນີ ພຽງ ໔ ຂໍ້ ໃນຈຳນວນທັງໝົດ ໑໐ ຂໍ້.

ປະທານອາຊຽນ…ມີພາລະບົດບາດແນວໃດແດ່?

ພາກສະເຫນີ

ASEAN logo 2016ກົດບັດອາຊຽນໄດ້ກຳນົດໃຫ້ບັນດາປະເທດສະມາຊິກຜັດປ່ຽນກັນເປັນປະທານຂອງອາຊຽນ. ການຜັດປ່ຽນກັນເປັນປະທານຂອງອາຊຽນແມ່ນຈະໄດ້ໝຸນວຽນກັນທຸກໆປີໂດຍອີງຕາມການລຽງຕາມຕົວອັກສອນທີ່ມີຊື່ປະເທດສະມາຊິກຕາມຕົວອັກສອນແບບພາສາອັງກິດ.

ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ດີ, ໃນອາດີດທີ່ຜ່ານມາກໍ່ໄດ້ມີບາງຕົວຢ່າງທີ່ມີບາງປະເທດສະມາຊິກຂອງອາຊຽນໄດ້ຕອບຮັບການຜັດປ່ຽນເປັນປະທານ ແລະ ບາງປະເທດສະມາຊິກກໍ່ໄດ້ປະຕິເສດທີ່ຈະຮັບພັນທະດັ່ງກ່າວ. ຕົວຢ່າງໃນກໍລະນີຂອງປະເທດມຽນມາທີ່ໄດ້ປະຕິເສດທີ່ຈະຮັບເປັນປະທານອາຊຽນຕັ້ງແຕ່ປີ 2006-2014. ດ້ວຍເຫດຜົນທີ່ມີກໍ່ຄືວ່າປະເທດມຽນມາມີຄວາມຢ້ານກົວບັນດາປະເທດຈາກທາງຕາເວັນຕົກທີ່ອາດຈະຂັດ ຂວາງກອງປະຊຸມທີ່ຈັດຂຶ້ນໃນມຽນມາ ແລະ ມັນຈະນຳຜົນກະທົບທາງລົບມາໃຫ້ປະເທດມຽນມານຳອີກ. ໃນປີ 2011 ປະເທດອິນໂດເນເຊຍກໍ່ໄດ້ທຳການຂໍຜັດປ່ຽນເປັນປະທານກັບປະເທດບຣູໄນເນື່ອງມາຈາກປະເທດອິນໂດເນເຊຍຈະມີພັນຫຼາຍຢ່າງລວມທັງເລື່ອງການຈັດກອງປະຊຸມຕ່າງໆເພາະວ່າປະເທດອິນໂດເນເຊຍຈະເປັນທັງປະທານອາຊຽນ ແລະ ປະທານກຸ່ມເອເປ໊ກ (APEC) ໃນປີດຽວກັນກໍ່ຄື ປີ 2013 ນັ້ນເອງ.

ໃນປີ 1976 ປະເທດອິນໂດເນເຊຍເປັນປະເທດທຳອິດທີ່ເປັນປະທານອາຊຽນ. ປະເທດລາວແມ່ນຈະເປັນປະທານອາຊຽນອີກໃນປີ 2016 ທີ່ຮັບຊ່ວງຕໍ່ມາຈາກປະເທດມາເລເຊຍທີ່ເປັນປະທານໃນຄັ້ງລ່າສຸດ. Continue reading “ປະທານອາຊຽນ…ມີພາລະບົດບາດແນວໃດແດ່?”

ບໍ່ໜ້າແປກໃຈທີ່ລາວ ພາດໂອກາດນັ່ງຕັ່ງຂ້າຫຼວງໃຫຍ່ສະຫະປະຊາຊາດດ້ານສິທິມະນຸດ

ວິທະຍຸເອເຊຍເສຣີ: 29 ຕຸລາ 2015 (ສະບັບແປບໍ່ເປັນທາງການ)

SB-Magsaysay-08
A 2005 photo of Sombath Somphone in the Philippines.

ຄວາມພະຍາຍາມທີ່ລົ້ມເຫຼວ ຂອງປະເທດລາວ ທີ່ຈະຊະນະຕຳແໜ່ງສະມາຊິກສະພາຂ້າຫຼວງໃຫຍ່ ສະຫະປະຊາຊາດດ້ານສິທິມະນຸດ ຖືເປັນເລື່ອງທີ່ໜ້າໂລ່ງໃຈສຳລັບກຸ່ມຜູ້ນຳດ້ານສິທິມະນຸດລາວ ເມື່ອໄດ້ເຫັນຜົນການລົງຄະແນນສຽງແບບປິດລັບ ທີ່ນິວຢອກ ໃນວັນພະຫັດ. ກຸ່ມດັ່ງກ່າວ ໄດ້ຮຽກ ຮ້ອງໃຫ້ລັດຖະບານກອມມູນິສຕ໌ ປະຕິບັດຕາມສົນທິສັນຍາວ່າດ້ວຍສິດ ຂອງອົງການສະຫະ ປະຊາຊາດ ກ່ອນທີ່ຈະພະຍາຍາມເຂົ້າຮ່ວມຄະນະຂ້າຫຼວງໃຫຍ່.

ຜົນການລົງຄະແນນສຽງແບບປິດລັບ ໂດຍສະພານິຕິບັນຍັດຂອງອົງການສະຫະປະຊາຊາດ ໃນ ວັນພຸດ ເຫັນວ່າລາວພາດໂອກາດຖືຕຳແໜ່ງໜຶ່ງໃນຫ້າຂອງຕາງໜ້າພາກພື້ນອາຊີ-ປາຊີຟິກ ໃນ ສະພາຂ້າຫຼວງໃຫຍ່, ໂດຍປະເທດທີ່ໄດ້ຕຳແໜ່ງລວມມີ ກຽກກິສຖານ, ມົງໂກເລຍ, ຟີລິປິນ, ເກົາຫຼີໃຕ້, ແລະສະຫະລັດອາຣັບ ເອມິເຣດ.

ກຸ່ມເຄື່ອນໄຫວດ້ານສິທິມະນຸດລາວໃນປາຣີສ ບອກວິທະຍຸເອເຊຍເສຣີລາວວ່າ ຄົງຈະ “ໂຊກຮ້າຍທີ່ ສຸດ” ຖ້າຕ້ອງເຫັນລັດຖະບານຜະເດັດການພັກດຽວໃນວຽງຈັນ ເຂົ້າຮ່ວມເປັນໜຶ່ງໃນ 47 ສະມາຊິກ ສະພາຂ້າຫຼວງໃຫຍ່.

“ກຸ່ມເຄື່ອນໄຫວດ້ານສິທິມະນຸດລາວ ເຊື່ອວ່າການລ່ວງລະເມີດສິດຂອງພົນລະເມືອງລາວຢ່າງບໍ່ມີ ສິ້ນສຸດ ແລະບໍ່ມີຄວາມລະອາຍ ຂອງລັດຖະບານສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ ທີ່ໄດ້ສືບຕໍ່ມາຫຼາຍປີແລ້ວ, ຈິ່ງບໍ່ເປັນສິ່ງດຶງດູດຄະແນນສຽງຈາກປະເທດສະມາຊິກ (ສະຫະປະຊາ ຊາດ),” ວະນິດາ ເທບສຸວັນ, ປະທານກຸ່ມກ່າວ. Continue reading “ບໍ່ໜ້າແປກໃຈທີ່ລາວ ພາດໂອກາດນັ່ງຕັ່ງຂ້າຫຼວງໃຫຍ່ສະຫະປະຊາຊາດດ້ານສິທິມະນຸດ”