ການຖືກບັງຄັບໃຫ້ຫາຍສາບສູນ…ແມ່ນ​ຫຍັງ?

ນິຍາມ

Logo-What isການຖືກບັງຄັບໃຫ້ຫາຍສາບສູນແມ່ນການຫາຍສາບສູນໄປຂອງບຸກຄົນແບບລັບໆໂດຍມີການຮູ້ເຫັນ ແລະ ໃຫ້ການສະໜັບສະໜູນຈາກພາກລັດ ຫຼື ໜ່ວຍງານອື່ນໆ. ການຫາຍສາບສູນນັ້ນແມ່ນທາງການລັດຈະປະຕິເສດຮັບຮູ້ ເຖິງການມີສ່ວນກ່ຽວຂ້ອງ ຫຼື ບໍ່ມີຂໍ້ມູນໃດໆໃຫ້ກ່ຽວກັບການຫາຍສາບສູນ, ຫຼື ບໍ່ມີຂໍ້ມູນວ່າຜູ້ທີ່ຫາຍສາບສູນັ້ນອາດ ຕົກຢູ່ບ່ອນໃດໜຶ່ງ. ຜົນທີ່ໄດ້ຈາກການຫາຍສາບສູນກໍ່ຄືວ່າຜູ້ທີ່ຫາຍສາບສູນນັ້ນຖືກປະຕິເສດການໃຫ້ການປົກປ້ອງ ແລະ ການຊ່ວຍເຫືອທາງດ້ານສິດທິຕ່າງໆຕາມກົດໝາຍ.

ການຖືກບັງຄັບໃຫ້ຫາຍສາບສູນແມ່ນຖືວ່າເປັນໜຶ່ງໃນບັນດາອາດສະຍາກຳທີ່ຮ້າຍແຮງ ແລະ ປ່າເຖື່ອນດ້ວຍ ເຫດຜົນຫຼາຍປະການຄື:

  • ທາງຄອບຄົວ ແລະ ເພື່ອນຮ່ວມງານຂອງຜູ້ເຄາະຮ້າຍແມ່ນມີທາງເລືອກທາງກົດໝາຍຈຳກັດ. ນອກນັ້ນ ບັນດາຫຼັກຖານຕ່າງໆກໍ່ມີໜ້ອຍ, ເຈົ້າໜ້າທີ່ກໍ່ໃຫ້ການປະຕິເສດທີ່ຈະຊ່ວຍເຫຼືອໃນການສືບສວນສອບສວນ ຫຼື ຊອກຫາຫຼັກຖານເພາະວ່າບັນດາເຈົ້າໜ້າທີ່ເຫລົ່ານັ້ນບໍ່ໄດ້ຮັບຮູ້ເຖິງການຫາຍສາບສູນດັ່ງກ່າວ.
  • ຄວບຄົວຂອງຜູ້ເຄາະຮ້າຍນັ້ນບໍ່ພຽງແຕ່ບໍ່ສາມາດໄດ້ຂໍ້ມູນ ແລະ ຊອກຫາຜູ້ເຄາະຮ້າຍທີ່ຫາຍສາບສູນໄປ, ແຕ່ພວກເຂົາກໍ່ຍັງມີຄວາມຢ້ານກົວທີ່ຈະມີຜົນກະທົບແນວບໍ່ດີໃຫ້ແກ່ຕົນ ແລະ ຄອບຄົວໄດ້ຖ້າຫາກຈະເຜີຍ ແຜ່ຂໍ້ມູນການຫາຍສາບສູນນັ້ນສູ່ພ່າຍນອກ. ດ້ວຍເຫດຜົນນີ້ ຄອບຄົວຂອງຜູ້ທີ່ຖືກບັງຄັບໃຫ້ຫາຍສາບສູນກໍ່ ເລີຍກາຍເປັນຜູ້ເຄາະຮ້າຍໄປນຳ.
  • ການຖືກບັງຄັບໃຫ້ຫາຍສາບສູນຍັງເຮັດໃຫ້ບັນດາເພື່ອນມິດສະຫາຍ, ເພື່ອນຮ່ວມງານ ແລະ ໜ່ວຍງານທີ່ ເປັນຄູ່ຮ່ວມ ງານມີຄວາມຢ້ານກົວຕໍ່ເຫດການດັ່ງກ່າວ. ເຫດຜົນກໍ່ຍ້ອນວ່າພວກເຂົາເຈົ້າບໍ່ມີຂໍ້ມູນເຫດຜົນ ຂອງການຫາຍສາບສູນ ມັນຈຶ່ງເຮົດໃຫ້ເກີດຄວາມຢ້ານກົວທີ່ຈະຕໍ່ສູ້ເພື່ອຊອກຫາຄວາມເປັນຈິງ. ຕາມເຫດ ຜົນທີ່ກ່າວມານີ້ ການຖືກບັງຄັບໃຫ້ຫາຍສາບສູນມັນຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ເກີດຄວາມຢ້ານກົວໃນສັງຄົມວົງກວ້າງໄປຕື່ມ.
  • ໃນຄະນະດຽວກັນ ການຖືກບັງຄັບໃຫ້ຫາຍສາບສູນກໍ່ຍັງເຮັດໃຫ້ຄົນໃນສັງຄົມມີຄວາມຕົກສະທ້ານຢ້ານກົວ. ຍ້ອນຂາດຫຼັກຖານຫຼາຍຢ່າງ ແລະ ບໍ່ມີການດຳເນີນຄະດີທາງກົດໝາຍ, ຄົນໃນສັງຄົມຈຶ່ງພາກັນແກ້ງເຮັດ ວ່າມັນບໍ່ມີຫຍັງເກີດຂື້ນ ແລະ ສະພາບການຕ່າງແມ່ນເປັນປົກກະຕິດີ.

Continue reading “ການຖືກບັງຄັບໃຫ້ຫາຍສາບສູນ…ແມ່ນ​ຫຍັງ?”

ເຮົາຈະໄປຫາໃຜ?

Logo-Speak Out-Points to Ponderເມື່ອເກີດມີອາຊະຍາກຳ, ສ່ວນຫຼາຍ ເຮົາຈະໄປຫາເຈົ້າໜ້າທີ່ເພື່ອຂໍຄວາມຊ່ວຍເຫຼືອ. ແຕ່ເມື່ອເຈົ້າ ໜ້າທີ່ ເປັນຜູ້ກໍ່ອາຊະຍາກຳເອງ, ເຮົາຈະໄປຫາໃຜ?

When a crime is committed, we often go to the authorities for help. But where can we go if the authorities committed the crime?

ລາວ ບັນຫາການຫາຍສາບສູນ

ວິທະຍຸເອເຊຍເສຣີ: 02 ກັນຍາ 2015

UPR Recommendation-Sweden
ຣັຖບານສປປລາວ ລົງນາມ ໃນສົນທິສັນຍາ ວ່າດ້ວຍ ການປົກປ້ອງ ທຸກຄົນ ຈາກການບັງຄັບ ໃຫ້ຫາຍສາບສູນ ມາໄດ້ 7 ປີແລ້ວ, ແຕ່ເປັນຫຍັງ ຈຶ່ງຍັງບໍ່ມີການ ໃຫ້ສັຕຕະຍາບັນ. Sombath.org

ທາງການ ລາວ ຍັງບໍ່ ສືບສວນ ສອບສວນ ຫາ ຜູ້ ຖຶກບັງຄັບ ໃຫ້ ຫາຍສາບສູນ ຢ່າງແທ້ຈິງ, ເຮັດໄປ ພໍແຕ່ເປັນ ຮູບການ, ຊຶ່ງຫຼາຍຄົນ ເວົ້າວ່າ ຜູ້ທີ່ ຖຶກບັງຄັບ ໃຫ້ ຫາຍສາບສູນ ນັ້ນ ຕົ້ນຕໍ ກໍ ເປັນສີມື ຂອງ ອຳນາດ ການປົກຄອງ ລາວ ນັ້ນເອງ. ເຖິງແມ່ນວ່າ ຣັຖບາລ ລາວ ໄດ້ ລົງນາມ ໃນ ສົນທິ ສັນຍາ ວ່າດ້ວຍ ການປົກປ້ອງ ທຸກຄົນ ຈາກ ການບັງຄັບ ໃຫ້ ຫາຍສາບສູນມາ ໄດ້ 7 ປີ, ຫລືວ່າ ເປັນ ຍ້ອນຫຍັງ ຈຶ່ງ ບໍ່ທັນໃຫ້ ສັຕຍາບັນ ໃນ ສົນທິ ສັນຍາ ນັ້ນ.

ແລະວ່າ ບຸກຄົນໃດ ທີ່ ຖືກ ຜູ້ນຳ ພັກ ປະຊາຊົນ ປະຕິວັດ ລາວ ຕີຣາຄາ ວ່າ, ບໍ່ ປະຕິບັດ ຕາມ ແນວທາງ ນະໂຍບາຍ, ຕາມ ແຜນພັທນາ ແລະ ການຈັດຕັ້ງ, ຊີ້ນຳ ນຳພາ ຂອງ ພັກ ກໍ ຖຶກບັງຄັບ ໃຫ້ຫາຍສາບ ສູນ, ເຊັ່ນ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ ນັກ ພັທນາ ຊຸມຊົນ ດີເດັ່ນ ຂອງລາວ ເມື່ອ ວັນທີ 15 ທັນວາ 2012, ແລະ ທ່ານ ສົມພອນ ຂັນຕິສຸກ ເຈົ້າຂອງ ບ້ານພັກ ສຳລັບ ນັກ ທ່ອງທ່ຽວ ທັມຊາດ ຜູ້ ທີ່ກ້າປາກ ກ້າເວົ້າ ກ້າຕຳນິ ຕິຕຽນ ໂຄງການ ກະສິກັມ, ທີ່ ຈີນ ໃຫ້ການ ສນັບສນູນ ຊຶ່ງ ເຮັດໃຫ້ ສິ່ງແວດລ້ອມ ຢູ່ ແຂວງ ຫຼວງນໍ້າທາ ຖືກ ທຳລາຍ, ເມື່ອ ເດືອນ ມົກກະຣາ 2007.

ນອກຈາກ ນັ້ນ ກໍຮວມທັງ ພົລເມືອງ ອະເມຣິກັນ 2 ຄົນ ແລະ ຄົນລາວ ຢູ່ ສະຫະຣັຖ ອະເມຣິກາ ຄົນນຶ່ງ ກໍຖືກ ຫາຍສາບສູນ ທີ່ ແຂວງ ສວັນນະເຂດ ເມື່ອ ຕົ້ນເດືອນ ມົກກະຣາ 2013. ໝາຍຄວາມ ວ່າ ການ ບັງຄັບ ຜູ້ຄົນ ໃຫ້ ຫາຍສາບສູນ ຢູ່ ປະເທສ ລາວ ມີມາ ຕັ້ງແຕ່ ກ່ອນ ແລະ ຫລັງທີ່ ຣັຖບານ ລາວ ໄດ້ ລົງນາມ ໃນ ສົນທິ ສັນຍາ ວ່າດ້ວຍ ການປົກປ້ອງ ທຸກຄົນ ຈາກ ການບັງຄັບ ໃຫ້ ຫາຍສາບສູນ ຫລື ICPPED ເມື່ອ 7 ປີ ກ່ອນ. Continue reading “ລາວ ບັນຫາການຫາຍສາບສູນ”

ພັກ-ຣັຖວາງເສີຍເຣື້ອງ ທ.ສົມບັດ

ວິທະຍຸເອເຊຍເສຣີ: 27 ສິງຫາ 2015

Kerala
ຊາວໂລກຍັງບໍ່ລືມ ທ.ສົມບັດ

ໃນ ຣະຫວ່າງ ທີ່ ປະຊາຄົມ ສາກົນ ຕຣຽມ ສລອງວັນ ຜູ້ຖືກ ຫາຍສາບສູນ ສາກົນ, International Day of the disappeared ວັນທີ 30 ສິງຫາ ປີ 2015 ນີ້, ຮອງ ຜູ້ ອໍານວຍການ ອົງການ ສິ້ງຊອມ ສິດທິມະນຸດ HRW ເຂດ ເອເຊັຽ, ທ່ານ Phil Robertson ໄດ້ ກ່າວເຖິງ ການ ຫາຍສາບສູນ ຂອງ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ, ນັກ ພັທນາ ຊຸມຊົນລາວ ທີ່ ດີເດັ່ນ ວ່າ, ຣັຖບານລາວ ຍັງບໍ່ຕອບ ຄຳຖາມ ຂອງ ປະຊາຄົມ ສາກົນ:

“ກໍຄິດວ່າ ຣັຖບານລາວ ຕອນນີ້ ກໍມີບັນຫາ ວ່າ, ບໍ່ຢາກ ອອກມາ ເວົ້າວ່າ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ ຢູ່ໃສ. ປະຊາຄົມ ໂລກ ກໍເລີຍ ສົນໃຈ ຢາກຮູ້ວ່າ ທ່ານ ສົມບັດ ຢູ່ໃສ, ເພາະວ່າ ທ່ານ ສົມບັດ ເປັນຄົນ ຢູ່ໃນຫົວໃຈ ຂອງ ຄົນລາວ ເຮັດງານ ພັທນາ ທີ່ດີ, ແລະ ກໍເປັນຄົນ ນັບຖື ຊຸມຊົນ ແລະ ກໍນັບຖື ປະຊາຊົນ ລາວ ຊຶ່ງ ຣັຖບານ ລາວ ກໍຕ້ອງມີ ຄຳຕອບ ໃຫ້ ຍາຕ ພີ່ນອງ ຂອງ ທ່ານ ສົມບັດ, ແລະ ກໍ ຣັຖບານ ທັງຫລາຍ ແລະ ສະຫະ ປະຊາຊາຕ ວ່າ ທ່ານ ສົມບັດ ຢູ່ໃສ”.

ຖ້ອຍຖແລງ ຂອງ ທ່ານ Robertson ມີ ຕໍ່ໄປ ອີກວ່າ: “ປະຊາຊົນ ລາວ ໃນທົ່ວ ປະເທດ ຄວນໃຊ້ ວັນ ສາກົນ ຂອງ ຜູ້ຖືກ ຫາຍສາບສູນ, ເພື່ອ ຂໍໃຫ້ ຣັຖບານລາວ ເປີດເຜີຍ ສິ່ງທີ່ ຣັຖບານ ໄດ້ ເຮັດຫຍັງ ຕໍ່ ທ່ານ ສົມບັດ. ແຕ່ກໍເປັນ ທີ່ ແນ່ນອນ ແລ້ວວ່າ ເຂົາເຈົ້າ ມີຄວາມ ຢ້ານ ກົວຣັຖບານ, ຍ້ອນວ່າ ຖ້າ ຂໍໃຫ້ ຣັຖບານ ເຮັດແນວນີ້ ກໍ ເທົ່າກັບວ່າ ຂໍຮັບເອົາ ໂທດ ຫລື ສິ່ງ ທີ່ ຊົ່ວຮ້າຍ ກ່ວານີ້. ທ່ານວ່າ ບັນດາ ຜູ້ນຳ ໃນ ນະຄອນ ຫຼວງວຽງຈັນ ສືບຕໍ່ ດຳເນີນການ ຂົ່ມຂູ່, ເພື່ອ ປິດປາກ ຜູ້ໃດ ກໍດີ ທີ່ ຮູ້ຈັກວ່າ ສົມບັດ ສົມພອນ ຢູ່ໃສ. ສິ່ງ ທີ່ ໜ້າເສົ້າໃຈ ແມ່ນການ ບັງຄັບ ທ່ານ ສົມບັດ ໃຫ້ ຫາຍສາບສູນ ໄປ ແລ້ວ ປົກປິດ ຄວາມຈິງ ດ້ວຍການ ຕົວະນັ້ນ, ສະແດງອອກ ເຖິງຄວາມ ບໍ່ ເຄົາຣົບ ນັບຖື ຕໍ່ ວິທີການ ມີສ່ວນຮ່ວມ ຂອງ ປະຊາຊົນ ຊຶ່ງ ທ່ານ ສົມບັດ ເຊື່ອວ່າ ຊຸມຊົນ ໃນລາວ ຄວນ ເປັນຈັ່ງຊີ້. ການ ໂຄສະນາ  ປຸກຣະດົມ ຂອງ ຣັຖບານ ໃຫ້ຜູ້ຄົນ ມີຄວາມ ຢ້ານກົວ, ໄດ້ບັ່ນທອນ ກິຈກັມ ຂອງການ ຈັດຕັ້ງ ພາກສັງຄົມ ລົງ, ຊຶ່ງ ທ່ານ ສົມບັດ ຕັ້ງຄວາມຫວັງ ເອົາໄວ້ວ່າ ມັນຈະຊ່ວຍ ພັທນາ ແລະ ສ້າງສາ ລາວ ດ້ວຍ ທ່າແຮງ ທີ່ ເຕັມສ່ວນ.

ເປັນໜ້າ ອັບອາຍ ທີ່ ຄວາມ ບໍ່ປອດພັຍ ຂອງບັນດາ ຜູ້ນຳ ພັກ ປະຊາຊົນ ປະຕິວັດ ລາວ ເຮັດ ໃຫ້ຜູ້ຄົນ ເຊື່ອວ່າ ກິຈກັມ ຂອງ ທ່ານ ສົມບັດ ເປັນການ ນາບຂູ່ ຕໍ່ ໂຕ ທ່ານເອງ ໃນເວລາ ທີ່ ທ່ານ ຕ້ອງການ ເຮັດ ຕ້ອງການ ທຳ ນັ້ນ, ແມ່ນ ຢາກໃຫ້ ທຸກຄົນ ສາມາດ ມີສ່ວນຮ່ວມ ແລະ ປະກອບ ສ່ວນ ເພື່ອ ປັບປຸງ ຊີວິດການ ເປັນຢູ່ ດ້ວຍການ ພັທນາ.

ນັ້ນ ຄືຄໍາເວົ້າ ຂອງ ທ່ານ  Phil Robertson ຮອງ ຜູ້ ອຳນວຍການ ອົງການ ສິ້ງຊອມ ສິດທິມະນຸດ ເຂດ ເອເຊັຽ.

ຍັງມີອີກຫຼາຍປານໃດທີ່ຖືກເຊື່ອງຊ້ອນໄວ້?

Logo-Speak Out-Points to Ponderຖ້າຄົນລາວ, ສື່ລາວ, ແລະອົງການຈັດຕັ້ງ ທາງ ສັງຄົມລາວ, ລວມເຖິງອົງການ ສະຫະປະຊາຊາດ ແລະອົງການທີ່ບໍ່ຂຶ້ນກັບລັດຖະບານທີ່ເຮັດວຽກ ໃນລາວ ຍັງບໍ່ສາມາດເວົ້າໄດ້ຢ່າງເປີດແປນ ກ່ຽວກັບ ສົມບັດ ສົມພອນ, ແລ້ວຈະຍັງມີ ການຫາຍ ສາບສູນ, ການຄຸມຂັງທີ່ບໍ່ຜ່ານ ກົດໝາຍ, ແລະການລະເມີດສິທິມະນຸດອີກ ຈັກກໍລະນີ ທີ່ຍັງຖືກເຊື່ອງ ຊ້ອນໄວ້?

ການຝ່າຝຶນພັນທະສາກົນ

ICJ-Legal Memorandum on SBລັດຖ​ະບານ​ແຫ່ງ ສປປ ລາວ ຍັງ​ໄດ້​ປະຕິ​ເສດ​ຕໍ່​ສາ​ທາ​ລະນະ ​ໂດຍ​ບໍ່​ຍອມຮັບ​ການ​ຊ່ວຍ​ເຫຼືອ​ຈາກ​ຜູ້​ຊ່ຽວຊານ​ຕ່າງປະ​ເທດ​​ເພື່ອ​ນຳ​ໃຊ້​ເຕັກນິກ​ເພື່ອ​ໃຫ້​ພາບ​ຈາກ​ກ້ອງ​ວົງ​ຈອນ​ປິດ​ທີ່​ບັນທຶກ​ນາ​ທີ​ທີ່​ສົມບັດ ສົມ​ພອນ “ຫາຍ​ຕົວ​ໄປ” ​ໃຫ້​ຈະ​ແຈ້ງ​ຂື້ນ, ນອກຈາກ​ຂໍ້​ເທັດ​ຈິງ​ທີ່​ວ່າ​ໄດ້​ມີ​ການ​ຍອມຮັບ​ກ່ອນ​ໜ້າ​ນີ້​ວ່າ​ຂາດ​ເຕັກນິກ​ທີ່​ຈະ​​ເຮັດ​ໃຫ້​ພາບ​ບັນທຶກ​ຈາກ​ກ້ອງ​ວົງ​ຈອນ​ປິດ​ແຈ້ງ​ຂື້ນ​ເພື່ອ​ໃຫ້​ສາມາດ​ລະບຸບຸກຄົນ ​ແລະ ລົດ​ທີ່​ປາກົດ​ໃຫ້​ເຫັນ​ໃນ​ນັ້ນ​ຊັດ​ເຈນ. ການ​ປະຕິ​ເສດ​ດັ່ງກ່າວ​ຂອງ​ລັດຖະບານ​ແຫ່ງ​ ສປປ ລາວ ​ໃນ​ການ​ໃຫ້ການ​ຮ່ວມ​ມື​ກັບ​ຜູ້​ຊ່ຽວຊານ​​ໃນການ​ວິ​ເຄາະ​ຫຼັກ​ຖານ ອາດ​ຈະ​ຖືກ​ຕີ​ຄວາມ​ວ່າ​ເປັນ​ການຝ່າ​ຝືນ​ພັນທະກໍລະນີ​ພາຍ​ໃຕ້ ICCPR, CAT ​ແລະ ມາດຖານຂອງ​ອະນຸ​ສັນຍາ ​ແລະ ຖະ​ແຫຼ​ງການ.

ຄະນະ​ກຳມະການ​ນັກ​ນິຕິສາດ​ສາກົນ (International Commission of Jurists) ​ໃນ “Legal Memorandum on the case of Sombath Somphone.” ຂ່າວ​ທີ່​ກ່ຽວຂ້ອງ​ສາມາດ​ເບິ່ງ​ໄດ້​ຢູ່​ບ່ອນ​ນີ້.

ຢຸດການບັງຄັບໃຫ້ສູນຫາຍ, ພັນລະຍາ ຂອງຜູ້ໄດ້ຮັບລາງວັນຣາມອນ ແມັກໄຊໄຊໄດ້ກ່າວໄວ້

The Manila Post: 17 ກໍລະກົດ 2014

​ໂດຍ: ​​​ໄຈ​ມີ ອາ. ພິລາ​ພິລ (Jaime R. Pilapil)

ຊຸຍມິ​ງ ອຶງ,​ ພັນ​ລະ​ຍາ​ຂອງ ສົມບັດ ສົມ​ພອນ ​ຜູ້​ໄດ້​ຮັບ​ລາງວັນຣາມອນ​ແມັກ​ໄຊ​ໄຊ (Ramon Magsaysay)​ທີ່​​ຫາຍ​ຕົວ​ໄປ​ໃນ​ລາວ, ​​ໄດ້​ຮຽກຮ້ອງ​ໃຫ້​ລັດຖະບານ​ອອກ​ມາ​ດຳ​ເນີນ​ການ​ເພື່ອ​​ແກ້​ໄຂ​ບັນຫາ​ການ​ຫາຍ​ຕົວ​​ໄປ​ ທີ່​ປະ​ເທດ​ຟິລິບ​ປິນ.

ຊຸຍ​ມິ​ງ ​ເປັນ​ແຂກ​ຮັບ​ເຊີນ​ເພື່ອ​ກ່າວ​ໃນ​ງານ ປະຊຸມ​ຄັ້ງ​ທີ 3 ກ່ຽວ​ກັບ ການ​ໃຫ້​ຄວາມ​ຊ່ວຍ​ເຫຼືອ​ດ້ານຈິດ​ສັງຄົມ​ໃນ​ການ​ຊອກ​ຫາ​ຄວາມ​ຈິງ ​ແລະຄວາມ​ເປັນ​ທຳ​ໃຫ້​ກັບ​ຜູ້​ເຄາະ​ຮ້າຍ​ຂອງ​ການ​ບັງຄັບ​ໃຫ້​ສູນຫາຍ, ການ​ທໍລະ​ມານ ​ແລະ ການ​ຖືກ​ດຳ​ເນີນ​ການນອກ​ລະບົບ​ກົດໝາຍ (Third Conference on Psychosocial Support Disappearances, Torture and Extra-judicial Execution) ທີ່​ໂຮງ​ແຮມ ​ເບ​ວິວພາກ​ (Bayview Park Hotel) ​ໃນ ກຸງ​ມະນີ​ລາ.

ຈັດ​ໂດຍ ສະຫະພັນ​ອາຊີ​ຕໍ່ຕ້ານ​ການ​ຫາຍຕົວ​ໂດຍ​ບໍ່​ສະໝັກ​ໃຈ (AFAD)​, ຍາດ​ພີ່​ນ້ອງ​ຂອງ​ຜູ້​ທີ່​ສູນຫາຍ ​ເຊິ່ງ​ໃນ​ນັ້ນ​ມີ ທ່ານ​ນາງ ອິດິທາ ​ເບີ​ໂກ​ສ (Edita Burgos) ​ທີ່​ໄດ້​ເຂົ້າ​ຮ່ວມ​ໃນ​ງານ​ດັ່ງກ່າວ​ເຊັ່ນ​ກັນ. ​ເບີ​ໂກສ ​​ເປັນ​ແມ່​ຂອງ ​ໂຈ​ນາສ (Jonas) ທີ່​ຖືກ​ບັງຄັບ​ຕົວ​ໄປ​ໂດຍ​ໜ່ວຍງານທະຫານ​ໃນ​ວັນ​ທີ 28 ​ເມສາ 2007. ​ຈົນ​ຮອດ​ທຸກ​ມື້​ນີ້​ຍັງ​ບໍ່​ພົບ​ຕົວ​ໂຈ​ນາສ​ອີກ​ເລີຍ.

ຕັ້ງ​ແຕ່​ກົດ​​ໄອ​ຍະ​ການ​​ເສິກ​ໃນ​ປີ 1972 ​ໄດ້​ມີ​ລາຍ​ງານ​ໂຕ​ເລກ​ວ່າ​ມີ​ຜູ້​ສູນຫາຍ​ຈຳນວນ​ກວ່າ 2,000 ຄົນ, ຈຳນວນ​ຫຼາຍ​ກວ່າ 1,000 ຄົນ​ຖືກ​ກະທຳ​ໂຫດຮ້າຍ​ທາລຸນ ​ແລະ ຫຼາຍ​ຮ້ອຍ​ຄົນ​ທີ່​ຖືກ​ຂ້າ ​ເຊິ່ງ​ໃນ​ນັ້ນ​ກໍ​ລວມທັງ ການ​ສັງຫານ​ໝູ່ມາ​ກິນດາ​ເນົາ (Maguindanao) ​ໃນ​ເດືອນ​ພະຈິກ ປີ 2009.

ສົມບັດ ​ເປັນ​ຜູ້​ທີ່​ມີ​ບົດບາດ​​ເປັນ​ຜູ້ນຳພາໃນພາກ​ປະຊາ​ສັງຄົມ ​ເຊິ່ງ​ໄດ້​ຮັບ​ລາ​ງວັນ ຣາມອນ​ແມັກ​ໄຊ​ໄຊ ສາຂາ ຜູ້ນຳ​ຊຸມ​ຊົນ​ດີ​ເດັ່ນ ​ໃນ​ປີ 2005. ​ໃນ​ວັນ​ທີ 15 ທັນ​ວາ ປີ 2012, ​ໃນ​ພາບ​ບັນທຶກກ້ອງ​ວົງ​ຈອນ​ປິດ​ປາກົດ​ໃຫ້​ເຫັນ​ວ່າຕຳຫຼວດ​ລາວ​ໄດ້​ຢຸດ​ລົດ​ລາວ ​ແລະ ​ລາວ​ໄດ້​ຖືກ​ເອົາ​ຕົວ​ໄປ. ຫຼັງ​ຈາກ​ນັ້ນ​ກໍ​ບໍ່​ມີ​ໃຜ​ພົບ​ເຫັນ​ລາວ​ອີກ​ເລີຍ.

ຊຸຍ​ມິ​ງ ​ແລະ ຜູ້​ເຂົ້າ​ຮ່ວມ​ໃນ​ກອງ​ປະຊຸມ​ໄດ້​ຮຽກຮ້ອງ​​ໃຫ້​ລັດຖະບານ​ລາວ​ດຳ​ເນີນ​ການ​ສືບສວນ​ສອບ​ສວນ​ຢ່າງ​ຈິງ​ຈັງ ​ແລະ ​ເຮັດ​ທຸກ​ວິທີ​ທາງ​ເພື່ອ​ໃຫ້​ໝັ້ນ​ໃຈ​ວ່າ​ສົມບັດ​ຈະ​ໄດ້​ກັບ​ມາ​ຫາ​ຄອບຄົວ​ຢ່າງ​ປອດ​ໄພ.

Continue reading “ຢຸດການບັງຄັບໃຫ້ສູນຫາຍ, ພັນລະຍາ ຂອງຜູ້ໄດ້ຮັບລາງວັນຣາມອນ ແມັກໄຊໄຊໄດ້ກ່າວໄວ້”

ພວກເຮົາຕ້ອງການຄຳຕອບ, ຄວາມຈິງ, ແລະ ຄວາມເປັນທຳ

afad-logoສະຫະພັນ​ອາຊີ​ຕໍ່ຕ້ານ​ການ​ຫາຍຕົວ​ໂດຍ​ບໍ່​ສະໝັກ​ໃຈ (AFAD)​ ​ກຳ​ລັງ​ຈັດກອງ ປະຊຸມ​ຄັ້ງ​ທີ 3 ກ່ຽວ​ກັບ ການ​ໃຫ້​ຄວາມ​ຊ່ວຍ​ເຫຼືອ​ດ້ານຈິດ​ສັງຄົມ​ໃນ​ການ​ຊອກ​ຫາ​ຄວາມ​ຈິງ ​ແລະຄວາມ​ເປັນ​ທຳ​ໃຫ້​ກັບ​ຜູ້​ເຄາະ​ຮ້າຍ​ຂອງ​ການ​ບັງຄັບ​ໃຫ້​ສູນຫາຍ, ການ​ທໍລະ​ມານ ​ແລະ ການ​ຖືກ​ດຳ​ເນີນ​ການນອກ​ລະບົບ​ກົດໝາຍ​ ​ທີ່​ກຸງມະນີ​ລາ ​ໃນ​ລະຫວ່າງ​ວັນ​ທີ 17-20.

ຊຸຍ​ມິ​ງ​​ໃຫ້​ຂໍ້​ຄິດ​ເຫັນ​​ໃນຊ່ວງ​ຕອນ​​ເຊົ້າຂອງ​ມື້​ທຳ​ອິດ, ​ບາງ​ຕອນ​ກ່າວ​ໄວ້ດັ່ງ​ນີ້:

 ເຫດຜົນ​ທີ່​ວ່າ​ເປັນ​ຫຍັງ​ຂ້າພະ​ເຈົ້າ​ຈຶ່ງມາ​ຢູ່​ກັບ​ພວກ​ທ່ານ​ໃນ​ມື້​ນີ້ ​​ກໍຍ້ອນ​ວ່າ​ຂ້າພະ​ເຈົ້າ​ຍັງ​ຄົງ​ມີ​ຄວາມ​ຫວັງລາງໆ​ວ່າ​ຈະ​ສາມາດ​ຊອກ​ຫາຕົວສົມບັດ ​ແລະ ​ເອົາ​ລາວ​ກັບ​ມາ​ໄດ້. ​ແຕ່​ວ່າ ນອກຈາກ​ຄວາມ​ຈິງ​ທີ່​ວ່າຄວາມ​ຫວັງລາງໆນີ້​ເຮັດ​ໃຫ້​ຂ້າພະ​ເຈົ້າ​ສູ້​ຊົນ​ຕໍ່ ​ແລະ ​ເຮັດ​ໃຫ້​ຂ້າພະ​ເຈົ້າ​ລຸກ​ອອກ​ຈາກ​ບ່ອນ​ນອນ​ໃນ​ແຕ່​ລະ​ມື້ແລ້ວ ຂ້າພະເຈົ້າຍັງຮູ້ຂໍ້ເທັດຈິງທີ່ວ່າການ​ທີ່ຜູ້​ກະທຳ​ຜິດ​ໄດ້​ຮັບການ​ຍົກ​ເວັ້ນຈາກ​ການ​ລົງ​ໂທດ ​ແລະ ​ບໍ່ມີ​ຄວາມ​ຍຸດຕິ​ທຳ​ ​ແລະ ​ລະບົບ ​ແລະ ​ໂຄງ​ສ້າງ​ທີ່ລ້ວນປົກ​ປ້ອງ​ພວກ​ເຂົາ ພວກ​ເຂົາກໍ​ຈະ​ບໍ່ມີ​ທາງ​ສົນ​ໃຈ​ວ່າ​ພວກ​ເຮົາ​ຈະມີ​ຊີວິດ​ຢູ່ ​ຫຼື ​ບໍ່. ພວກ​ເຂົາ​ຈະ​ຮູ້ສຶກ​ຍິນ​ດີທີ່​ເຫັນ​ພວກ​ເຮົາ​ ຜູ້​ທີ່ຕົກ​ເປັນ​ຜູ້​ເຄາະ​ຮ້າຍ ຢູ່​ຢ່າງມິດ​ງຽບ​ແລ້ວ​ຖອຍຫ່າງອອກ​ໄປ ​ແລະ ນີ້​ກໍ​ເປັນ​ເຫດຜົນ​ທີ່​ວ່າ​ຍ້ອນ​ຫຍັງ​ພວກ​ເຮົາ ຜູ້​ເຄາະ​ຮ້າຍ ​ແລະ ສະມາຊິກ​ຄອບຄົວ​ຜູ້​ເຄາະ​ຮ້າຍ​ຈຶ່ງ​ບໍ່​ສາມາດ​ຢູ່​ງຽບໆ ​ແລະ​​​ ​ກໍຖອຍ​ອອກໄປຊື່ໆ. ພວກ​ເຮົາ​ຕ້ອງການ​ຄຳ​ຕອບ, ພວກ​ເຮົາ​ຕ້ອງການ​ຄວາມ​ຈິງ, ​ແລະ ພວກ​ເຮົາ​ຈຳ​ເປັນ​ຕ້ອງ​ມີ​ຄວາມ​ຍຸດຕິ​ທຳ

SM-AFAD ບລອກສົດ ​ແລະ ຂໍ້​ມູນ​ລາຍ​ລະອຽດ​ເພີ້​ມຕື່ມ​ກ່ຽວ​ກັບ​ກອງ​ປະຊຸມ​ສາມາດ​ເບິ່ງ​ໄດ້​ຢູ່​ບ່ອນ​ນີ.

ລາວ: ຈັບຜິດຈາກກ້ອງ-Caught on Camera

Caught on Camera-Lao-Coverລາຍງານອົງການແອມແນສຕີອິນເຕີເນຊັນແນວ ຈັບ ຜິດຈາກກ້ອງ ການບັງຄັບບຸກຄົນໃຫ້ສູນຫາຍ ກໍລະນີ ສມົບດັ ສມົພອນ ມີເປັນພາສາລາວ. ກະລຸນາຄລິກໃສ່ຮູບ.

The Amnesty International Report, “Caught on Camera: The Enforced Disappearance of Sombath Somphone” is now available in Lao Language. Please click the picture.

ນັກເຄື່ອນໄຫວໂດຍບັງເອີນ

Bangkok Post: 06 ກັນຍາ 2013

ປະທັບຈິດ ນິລະໄພຈິດ ຕໍ່ສູ້ເພື່ອຊະຕາກຳທີ່ບໍ່ມີຄວາມແນ່ນອນຂອງພໍ່ ດ້ວຍການເປັນກະບອກສຽງ ໃຫ້ຄົນທີ່ຫາຍຕົວໄປ.

539374
PHOTO: PORNPROM SATRABHAYA

ປະທັບຈິດ ນິລະໄພຈິດ ຖືວ່າຕົວເອງເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງຊົນຊັ້ນກາງໃນກຸງເທບມາໂດຍຕະຫຼອດ ເຖິງວ່າຈະໄດ້ຟັງພໍ່ ທະນາຍສົມຊາຍ ນິລະໄພຈິດ ຜູ້ທີ່ຫາຍຕົວໄປ ແລະ ຟັງຈາກແມ່ ທ່ານນາງອັງຄະນາ ເວົ້າເຖິງ ການລະເມີດສິດທິມະນຸດ ແລະ ປັນຫາສັງຄົມທຸກມື້ ແຕ່ປະທັບຈິດກໍບໍ່ໄດ້ມີຄວາມສົນໃຈຫຍັງຫຼາຍ.

ແຕ່ຊີວິດກໍເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມບໍ່ແນ່ນອນ ເຖິງວ່າຕອນເປັນເດັກນ້ອຍຈະບໍ່ເຄີຍມີຄວາມຄາດຫວັງ ເຊັ່ນນັ້ນ ແຕ່ສຸດທ້າຍປະທັບຈິດໄດ້ກາຍເປັນນັກເຄື່ອນໄຫວເຕັມຕົວ.

“ຕອນຍັງນ້ອຍ ຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ໄດ້ສົນໃຈເລື່ອງສິດທິມະນຸດຫຼາຍປານໃດ” ຜູ້ກ່ຽວເວົ້າ “ສ່ວນໜຶ່ງເປັນ ຍ້ອນຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າຕົວເອງເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງຊົນຊັ້ນກາງໃນກຸງເທບ ບັນຫາລະເມີດສິດທິມະນຸດໜ້າຈະ ເປັນເລື່ອງທີ່ເກີດຂື້ນກັບຄົນກຸ່ມນ້ອຍທາງເຊື້ອຊາດ ຊົນເຜົ່າ ຊາວນາ ໃນຖານະຄົນຊົນຊັ້ນກາງ ຂ້າພະເຈົ້າ ບໍ່ເຄີຍຄິດວ່າຕົວເອງຕ້ອງພົບກັບບັນຫາເຊັ່ນນີ້ດ້ວຍຕົວເອງ”.

Continue reading “ນັກເຄື່ອນໄຫວໂດຍບັງເອີນ”