ພັກ-ຣັຖວາງເສີຍເຣື້ອງ ທ.ສົມບັດ

ວິທະຍຸເອເຊຍເສຣີ: 27 ສິງຫາ 2015

Kerala
ຊາວໂລກຍັງບໍ່ລືມ ທ.ສົມບັດ

ໃນ ຣະຫວ່າງ ທີ່ ປະຊາຄົມ ສາກົນ ຕຣຽມ ສລອງວັນ ຜູ້ຖືກ ຫາຍສາບສູນ ສາກົນ, International Day of the disappeared ວັນທີ 30 ສິງຫາ ປີ 2015 ນີ້, ຮອງ ຜູ້ ອໍານວຍການ ອົງການ ສິ້ງຊອມ ສິດທິມະນຸດ HRW ເຂດ ເອເຊັຽ, ທ່ານ Phil Robertson ໄດ້ ກ່າວເຖິງ ການ ຫາຍສາບສູນ ຂອງ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ, ນັກ ພັທນາ ຊຸມຊົນລາວ ທີ່ ດີເດັ່ນ ວ່າ, ຣັຖບານລາວ ຍັງບໍ່ຕອບ ຄຳຖາມ ຂອງ ປະຊາຄົມ ສາກົນ:

“ກໍຄິດວ່າ ຣັຖບານລາວ ຕອນນີ້ ກໍມີບັນຫາ ວ່າ, ບໍ່ຢາກ ອອກມາ ເວົ້າວ່າ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ ຢູ່ໃສ. ປະຊາຄົມ ໂລກ ກໍເລີຍ ສົນໃຈ ຢາກຮູ້ວ່າ ທ່ານ ສົມບັດ ຢູ່ໃສ, ເພາະວ່າ ທ່ານ ສົມບັດ ເປັນຄົນ ຢູ່ໃນຫົວໃຈ ຂອງ ຄົນລາວ ເຮັດງານ ພັທນາ ທີ່ດີ, ແລະ ກໍເປັນຄົນ ນັບຖື ຊຸມຊົນ ແລະ ກໍນັບຖື ປະຊາຊົນ ລາວ ຊຶ່ງ ຣັຖບານ ລາວ ກໍຕ້ອງມີ ຄຳຕອບ ໃຫ້ ຍາຕ ພີ່ນອງ ຂອງ ທ່ານ ສົມບັດ, ແລະ ກໍ ຣັຖບານ ທັງຫລາຍ ແລະ ສະຫະ ປະຊາຊາຕ ວ່າ ທ່ານ ສົມບັດ ຢູ່ໃສ”.

ຖ້ອຍຖແລງ ຂອງ ທ່ານ Robertson ມີ ຕໍ່ໄປ ອີກວ່າ: “ປະຊາຊົນ ລາວ ໃນທົ່ວ ປະເທດ ຄວນໃຊ້ ວັນ ສາກົນ ຂອງ ຜູ້ຖືກ ຫາຍສາບສູນ, ເພື່ອ ຂໍໃຫ້ ຣັຖບານລາວ ເປີດເຜີຍ ສິ່ງທີ່ ຣັຖບານ ໄດ້ ເຮັດຫຍັງ ຕໍ່ ທ່ານ ສົມບັດ. ແຕ່ກໍເປັນ ທີ່ ແນ່ນອນ ແລ້ວວ່າ ເຂົາເຈົ້າ ມີຄວາມ ຢ້ານ ກົວຣັຖບານ, ຍ້ອນວ່າ ຖ້າ ຂໍໃຫ້ ຣັຖບານ ເຮັດແນວນີ້ ກໍ ເທົ່າກັບວ່າ ຂໍຮັບເອົາ ໂທດ ຫລື ສິ່ງ ທີ່ ຊົ່ວຮ້າຍ ກ່ວານີ້. ທ່ານວ່າ ບັນດາ ຜູ້ນຳ ໃນ ນະຄອນ ຫຼວງວຽງຈັນ ສືບຕໍ່ ດຳເນີນການ ຂົ່ມຂູ່, ເພື່ອ ປິດປາກ ຜູ້ໃດ ກໍດີ ທີ່ ຮູ້ຈັກວ່າ ສົມບັດ ສົມພອນ ຢູ່ໃສ. ສິ່ງ ທີ່ ໜ້າເສົ້າໃຈ ແມ່ນການ ບັງຄັບ ທ່ານ ສົມບັດ ໃຫ້ ຫາຍສາບສູນ ໄປ ແລ້ວ ປົກປິດ ຄວາມຈິງ ດ້ວຍການ ຕົວະນັ້ນ, ສະແດງອອກ ເຖິງຄວາມ ບໍ່ ເຄົາຣົບ ນັບຖື ຕໍ່ ວິທີການ ມີສ່ວນຮ່ວມ ຂອງ ປະຊາຊົນ ຊຶ່ງ ທ່ານ ສົມບັດ ເຊື່ອວ່າ ຊຸມຊົນ ໃນລາວ ຄວນ ເປັນຈັ່ງຊີ້. ການ ໂຄສະນາ  ປຸກຣະດົມ ຂອງ ຣັຖບານ ໃຫ້ຜູ້ຄົນ ມີຄວາມ ຢ້ານກົວ, ໄດ້ບັ່ນທອນ ກິຈກັມ ຂອງການ ຈັດຕັ້ງ ພາກສັງຄົມ ລົງ, ຊຶ່ງ ທ່ານ ສົມບັດ ຕັ້ງຄວາມຫວັງ ເອົາໄວ້ວ່າ ມັນຈະຊ່ວຍ ພັທນາ ແລະ ສ້າງສາ ລາວ ດ້ວຍ ທ່າແຮງ ທີ່ ເຕັມສ່ວນ.

ເປັນໜ້າ ອັບອາຍ ທີ່ ຄວາມ ບໍ່ປອດພັຍ ຂອງບັນດາ ຜູ້ນຳ ພັກ ປະຊາຊົນ ປະຕິວັດ ລາວ ເຮັດ ໃຫ້ຜູ້ຄົນ ເຊື່ອວ່າ ກິຈກັມ ຂອງ ທ່ານ ສົມບັດ ເປັນການ ນາບຂູ່ ຕໍ່ ໂຕ ທ່ານເອງ ໃນເວລາ ທີ່ ທ່ານ ຕ້ອງການ ເຮັດ ຕ້ອງການ ທຳ ນັ້ນ, ແມ່ນ ຢາກໃຫ້ ທຸກຄົນ ສາມາດ ມີສ່ວນຮ່ວມ ແລະ ປະກອບ ສ່ວນ ເພື່ອ ປັບປຸງ ຊີວິດການ ເປັນຢູ່ ດ້ວຍການ ພັທນາ.

ນັ້ນ ຄືຄໍາເວົ້າ ຂອງ ທ່ານ  Phil Robertson ຮອງ ຜູ້ ອຳນວຍການ ອົງການ ສິ້ງຊອມ ສິດທິມະນຸດ ເຂດ ເອເຊັຽ.

ບໍ່ມີຄວາມເອົາໃຈໃສ່ຈາກລັດຖະບານຈັກໜ້ອຍ…

Charles Santiago-FCCT

“ມື້ວານນີ້ ແມ່ນຄົບຮອບໜຶ່ງເດືອນຂອງການຫາຍຕົວໄປຂອງສົມບັດ… ເມຍຂອງລາວຖືກເອີ້ນໄປ ລົມກັບຕຳຫຼວດ ເພື່ອເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງຂະບວນການສືບສວນ. ນາງໄປຮອດສະຖານີຕຳຫຼວດຕອນ 9 ໂມງເຊົ້າ, ແລ້ວຄຳຖາມທີ່ເພິ່ນຖາມນາງ, ພາຍຫຼັງຈາກການສືບສວນມາໄດ້ໜຶ່ງເດືອນ, ແມ່ນ: “ເຈົ້າສົມລົດກັບສົມບັດ ເມື່ອໃດ? ພວກເຈົ້າພົບກັນໄດ້ແນວໃດ? ພວກເຈົ້າອາໄສຢູ່ໃສ, ມີລູກບໍ່?” … ແລ້ວການສອບຖາມກໍ່ຈົບລົງ, ແລະການສືບສວນກໍ່ແມ່ນດຳເນີນໂດຍເຈົ້າໜ້າທີ່ຂັ້ນຕົ້ນສຸດຂອງສະ ຖານີຕຳຫຼວດ ແຫ່ງນັ້ນ.

ສິ່ງນີ້ ກໍ່ໃຫ້ເກີດຄຳຖາມສຳຄັນຂຶ້ນມາ. ຂໍ້ທຳອິດແມ່ນ ມັນໄດ້ຍົກປະເດັນທີ່ວ່າ, ພາຍຫຼັງຈາກໜຶ່ງ ເດືອນ ເຈົ້າເອີ້ນເມຍລາວມາ ແລ້ວເວົ້າວ່າ “ພວກເຈົ້າເອົາກັນມື້ໃດ, ຫຼືພົບກັນຄັ້ງທຳອິດເມື່ອໃດ?” ເຊິ່ງສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າຕຳຫຼວດ ແລະຄະນະບໍລິຫານປະເທດ ບໍ່ໄດ້ມີຄວາມສົນໃຈເລີຍ, ບໍ່ມີຄວາມ ເອົາໃຈໃສ່ ທີ່ຈະຄົ້ນຫາຮາກເຫງົ້າຂອງປັນຫານີ້. ບໍ່ມີຄວາມສົນໃຈເລີຍ, ແລະບໍ່ມີຄວາມເອົາໃຈໃສ່ ທີ່ ຈະແກ້ບັນຫານີ້, ຍົກເວັ້ນແຕ່ເວົ້າໃນທຸກໆກອງປະຊຸມວ່າ “ພວກເຮົາຢາກເຂົ້າໃຫ້ເຖິງຮາກເຫງົ້າຂອງ ປັນຫາ ເພາະວ່າຄວາມເຊື່ອໝັ້ນຕໍ່ປະເທດລາວ ໄດ້ຖືກກະທົບ, ສະນັ້ນ ພວກເຮົາຈິ່ງຢາກແກ້ໄຂປັນຫາ ນີ້ໃຫ້ໄວເທົ່າທີ່ຈະໄວໄດ້.”

ແຕ່ເມື່ອຖືກຖາມກ່ຽວກັບການສືບສວນ, ພັດບໍ່ມີຫຍັງຄືບໜ້າ, ແລະຄຳເວົ້າອັນເກົ່າກໍ່ລຸຫຼັ່ງອອກມາຢູ່ ຄືແນວນັ້ນ.

ຊາລ ຊານທີເອໂກ (Charles Santiago), ສະມາຊິກສະພາມາເລເຊຍ, ທີ່ກອງປະຊຸມຖະແຫຼງຂ່າວທີ່ FCCT ພາຍຫຼັງຈາກ ທີ່ໄດ້ເດີນທາງໄປລາວ ໃນເດືອນມັງກອນ 2013.

ເລື່ອງຈິງ ແລະເລື່ອງແຕ່ງ

Logo-Speak Out-Points to Ponderຕັ້ງແຕ່ ສົມບັດ ສົມພອນ ໄດ້ຖືກລັກພາຕົວ ໃນວັນທີ 15 ທັນວາ 2010, ໄດ້ມີການຕັ້ງຂໍ້ສັນນິຖານ ກັນຕ່າງໆ ນາໆ, ທັງໃນທາງສາທາລະນະ ແລະໃນທາງສ່ວນຕົວ, ວ່າເປັນຫຍັງເພິ່ນຈິ່ງຖືກລັກພາຕົວ.

ບໍ່ພໍເທົ່າໃດວັນ ຫຼັງຈາກທີ່ເພິ່ນຫາຍຕົວໄປ, ເຈົ້າໜ້າທີ່ລັດຖະບານໄດ້ເດົາວ່າ ອາດແມ່ນຍ້ອນຄວາມ ຂັດແຍ່ງສ່ວນຕົວ ຫຼືດ້ານທຸລະກິດ.

ທິສະດີນີ້ ໄດ້ຖືກກ່າວຫຼາຍຄັ້ງ ໃນແງ່ມຸມຫຼາຍແນວ, ທັງໂດຍນັກການທູດ ແລະບຸກຄົນທີ່ອ້າງວ່າເປັນ ຜູ້ຮັບຜິດຊອບການສືບສວນທາງການ.

ແມ່ນແຕ່ໃນກອງປະຊຸມທົບທວນປະຈຳໄລຍະດ້ານສິທິມະນຸດ ຕໍ່ໜ້າສະພາສິທິມະນຸດ ອົງການສະຫະປະຊາຊາດ ໃນເດືອນມັງກອນ 2015, ກໍ່ຍັງມີການສະເໜີວ່າອາດເປັນການຂັດແຍ່ງກັບກຸ່ມອາຊະຍາກອນ.

ເຖິງແນວນັ້ນ ພາຍຫຼັງຈາກ 2 ປີ ຂອງສິ່ງທີ່ອ້າງວ່າເປັນການສືບສວນທີ່ຈິງຈັງ ແລະລະອຽດລະອໍ, ກໍ່ ຍັງບໍ່ມີຂໍ້ມູນ ຫຼືຫຼັກຖານທີ່ຈະມາສະໜັບສະໜຸນຂໍ້ກ່າວຫາດັ່ງກ່າວ. ບໍ່ມີຫຍັງເລີຍ.

ອອກສຽງ!

Logo-Speak Out

 

ບໍ່ມີຫຍັງທີ່ຈະສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃຫ້ກັບ ອຳນາດການປົກຄອງ ໄດ້ດີເທົ່າກັບ ຄວາມງຽບ (ຂອງປະຊາຊົນ).

ລີໂອນາໂດ ດາ ວິນຊີ

ໃນຂະນະທີ່ອຳນາດການປົກຄອງໄດ້ປິດສຽງຂອງສົມບັດ, ຂໍຄວາມກະລຸນາທຸກຄົນມາຊ່ວຍປະຄັບ ປະຄອງສຽງ ແລະວິໄສທັດຂອງເພິ່ນໄວ້ ເພື່ອປະເທດ ແລະປະຊາຊົນຂອງເພິ່ນ.

ທ່ານສາມາດຂຽນຈົດໝາຍເຖິງສົມບັດ. ລາຍລະອຽດສາມາດເບິ່ງໄດ້ທີ່ນີ້, ແລະຕົວຢ່າງທີ່ນີ້. ຂໍ້ຄວາມ ສັ້ນກໍ່ສາມາດສົ່ງໄດ້, ຄືດັ່ງຕົວຢ່າງເຫຼົ່ານີ້ທີ່ໄດ້ສົ່ງໃຫ້ ຕົ້ນໄມ້ບັນດານໃຈ.

ຈົດໝາຍ ແລະຂໍ້ຄວາມສັ້ນ ຄວນເປັນສິ່ງທີ່ກ່ຽວກັບສົມບັດ, ວຽກຂອງເພິ່ນ, ແນວຄວາມຄິດຂອງ ເພິ່ນ, ຫຼືຄວາມໝາຍຂອງສິ່ງເຫຼົ່ານີ້ສຳລັບທ່ານ. ການຂຽນອາດເປັນພາສາລາວ ຫຼືອັງກິດ. ຈົດໝາຍ ສາມາດຍາວໄດ້ເຖິງ 500 ຄຳ, ຂໍ້ຄວາມສັ້ນ 50 ຄຳ.

ຈົດໝາຍ ແລະຂໍ້ຄວາມສັ້ນຄວນສ່ອງແສງເຖິງວິທີການເຮັດວຽກຂອງສົມບັດ: ຂໍ້ຄວາມດ້ານບວກທີ່ ສະແດງເຖິງຄວາມເອົາໃຈໃສ່ ຈະໄດ້ຮັບການພິຈາລະນາເປັນພິເສດ ກວ່າອັນທີ່ເປັນດ້ານລົບ ຫຼືກ່າວ ໂທດ.

ຈົດໝາຍ ແລະຂໍ້ຄວາມ ຄວນສົ່ງຫາ [email protected]. ຖ້າເປັນໄປໄດ້, ກະລຸນາສົ່ງຊື່ເຕັມຂອງ ທ່ານມາພ້ອມ. ແຕ່ທ່ານກໍ່ສາມາດສົ່ງມາແບບນິລະນາມ ຫຼືໃສ່ນາມປາກກາກໍ່ໄດ້ຖ້າຈຳເປັນ.

ຈົດໝາຍ ແລະຂໍ້ຄວາມສັ້ນທີ່ຖືກຄັດເລືອກຈະໄດ້ຖືກນຳລົງເວັບໄຊ Sombath.org. ແຕ່ລາຍລະອຽດຂອງທ່ານຈະບໍ່ໄດ້ຖືກ ເອົາລົງ.

ລາງວັນ ແມັກໄຊໄຊ ໃນລາວ

Logo-Speak Out-Points to Ponderໃນປະຫວັດ 58 ປີ, ລາງວັນ ເຣມອນ ແມັກໄຊໄຊ ທີ່ຊົງກຽດ ໄດ້ຖືກມອບໃຫ້ບຸກຄົນທີ່ພົ້ນເດັ່ນແລ້ວ ກວ່າ 300 ທ່ານ ຈາກທົ່ວອາຊີ.

ໃນນັ້ນ ສອງທ່ານ ແມ່ນມາຈາກລາວ.

ທ່ານທຳອິດແມ່ນ ແກ້ວ ວິພາກອນ, ທີ່ໄດ້ຮັບລາງວັນຂ້າລາຊະການດີເດັ່ນ ໃນປີ 1967.

ແກ້ວ ໄດ້ເຖິງແກ່ມໍລະນະກຳໄປຫວ່າງມໍ່ໆມານີ້.

ທ່ານທີສອງແມ່ນ ສົມບັດ ສົມພອນ, ທີ່ໄດ້ຮັບລາງວັນຜູ້ນຳຊຸມຊົນດີເດັ່ນ ໃນປີ 2005.

ສົມບັດ ໄດ້ຖືກຕຳຫຼວດໃຫ້ຢຸດ ແລ້ວລັກພາຕົວໄປໃນເດືອນທັນວາ 2012.

ບໍ່ມີໃຜປາກົດເຫັນເພິ່ນຕັ້ງແຕ່ນັ້ນມາ.

ສຳລັບຂໍ້ມູນເພີ່ມເຕີມກ່ຽວກັບພົນລະເມືອງລາວ ທີ່ດີເດັ່ນເຫຼົ່ານີ້ ສາມາດພົບໄດ້ທີ່:

http://www.rmaf.org.ph/newrmaf/main/awardees/filter/all/all/all/LA/1

ຍັງມີອີກຫຼາຍປານໃດທີ່ຖືກເຊື່ອງຊ້ອນໄວ້?

Logo-Speak Out-Points to Ponderຖ້າຄົນລາວ, ສື່ລາວ, ແລະອົງການຈັດຕັ້ງ ທາງ ສັງຄົມລາວ, ລວມເຖິງອົງການ ສະຫະປະຊາຊາດ ແລະອົງການທີ່ບໍ່ຂຶ້ນກັບລັດຖະບານທີ່ເຮັດວຽກ ໃນລາວ ຍັງບໍ່ສາມາດເວົ້າໄດ້ຢ່າງເປີດແປນ ກ່ຽວກັບ ສົມບັດ ສົມພອນ, ແລ້ວຈະຍັງມີ ການຫາຍ ສາບສູນ, ການຄຸມຂັງທີ່ບໍ່ຜ່ານ ກົດໝາຍ, ແລະການລະເມີດສິທິມະນຸດອີກ ຈັກກໍລະນີ ທີ່ຍັງຖືກເຊື່ອງ ຊ້ອນໄວ້?

ສປປ ລາວ ເຍາະ ເຍື້ອຍ ການ ສຳຫລວດ ສະຖານະພາບ ດ້ານ ສິດທິມະນຸດ ຂອງ ອົງການ ສະຫະປະຊາຊາດ

MLDH LMHR-LogoFIDH-LMHR: 03 ກໍລະກະດາ 2015

ປາຣີ, 3 ກໍລະກະດາ 2015: ການ ປະຕິເສດ ຂອງ ທາງການ ສປປລາວ ທີ່ ບໍ່ ຍອມ ຮັບເອົາ ຂໍ້ ສເນີ ຂອງ ກອງປະຊຸມ ສໍາຫລວດ ຄັ້ງ ຫຼ້າສຸດນີ້, ໄດ້ ເຮັດໃຫ້ ການ ສໍາຫລວດ ຂອງ ອົງການ ສະຫະປະຊາຊາດ ກາຍເປັນ ເລື້ອງ ຕະລົກໄປ, ອີງຕາມ ຄໍາຖແລງ ຂອງ ສະຫະພັນ ສິດທິມະນຸດ ນາໆ ຊາດ (FIDH) ແລະ ຂະບວນ ການລາວ ເພື່ອສິດທິ ມະນຸດ (ຂລສມ).

“ທ່າທີ ແບບ ປົກປ້ອງ ຕົນເອງ ແລະ ຂໍ້ ປະຕິເສດ ໂດຍ ທົ່ວໄປ ຂອງ ຣັຖບານ ສປປ ລາວ ເຮັດໃຫ້ ການ ສໍາ ຫລວດ ເຖິງ ສະຖະນະພາບ ຂອງ ສປປ ລາວ ເປັນ ເໝືອນ ສາກ ລະຄອນ ຕະລົກ. ກອງປະຊຸມ ສໍາຫລວດ ຄັ້ງແລ້ວນີ້ ໄດ້ ສະແດງ ໃຫ້ ເຫັນ ເຖິງ ການທີ່ ທາງການ ວຽງຈັນ ບໍ່ ປາຖນາ ຢາກຈະ ແກ້ໄຂ ບັນຫາ ສໍາຄັນ ດ້ານ ສິດທິມະນຸດ ເລີຍ’,” ທ່ານ ກາລີມ ລາຣິດຊີ້ ປະທານ ສະຫະພັນ ສິດທິມະນຸດ ນາໆ ຊາດ (FIDH) ໄດ້ກ່າວ.

FIDH-Logoໃນວັນທີ 23 ມີຖຸນາ, ສປປ ລາວ ໄດ້ຮັບ ເອົາ ຂໍ້ ສເນີ 116 ຂໍ້ ໃນຈໍານວນ ທັງໝົດ 196 ຂໍ້ ທີ່ຖຶກ ນຳ ສເນີ ທີ່ ກອງປະຊຸມ ສຳຫລວດ ຄັ້ງທີ ສອງ ເມື່ອ ເດືອນ ມົກະຣາ 2015 ທີ່ ຜ່ານມາ. ອີງຕາມ ທ່ານ ທອງພັນ ສວັນເພັດ, ຜູ້ ຕ່າງໜ້າ ສປປ ລາວ ທີ່ ອົງການ ສະຫະປະຊາຊາດ ທີ່ ເມືອງ Genève, “ຂໍ້ ສເນີ ອື່ນໆ 80 ຂໍ້ ນັ້ນ ບໍ່ ໄດ້ຮັບ ການ ສນັບ ສນູນ ຢ່າງ ເຕັມສ່ວນ ຈາກ ທາງການ.”

ຄຳຕອບ ຂອງ ຣັຖບານ ສປປ ລາວ ບໍ່ ພຽງພໍ ແຕ່ ປະການໃດ ເລີຍ ກ່ຽວກັບ ກໍຣະນີ ຫາຍສາບສູນ ແບບຖືກ ບັງຄັບ. ສປປ ລາວ ໄດ້ ປະຕິເສດ ບໍ່ຍອມ ຮັບ ຂໍ້ ສເນີຍ ທີ່ວ່າ ຢາກໃຫ້ ມີການ ສືບສວນ ເຖິງ ກໍຣະນີ ຫາຍ ສາບສູນ ໂດຍຖືກ ບັງຄັບ ດັ່ງກ່າວ, ໂດຍ ທາງການ ສປປ ລາວ ຖືວ່າ “ບໍ່ມີ ມູນຄວາມຈິງ’.” ເມື່ອ ຕອບໄປ ຕອບມາ, ທາງການ ສປປ ລາວ ຮັບຮູ້ ກໍຣະນີ ຫາຍສາບສູນ ຂອງ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ, ແຕ່ຮັບເອົາ ຂໍ້ ສເນີ ພຽງ 4 ຂໍ້ ໃນຈໍານວນ ທັງໝົດ 10 ຂໍ້ ທີ່ ຮຽກທວງ ໃຫ້ມີ ການ ສືບສວນ ເຖິງ ການຫາຍ ສາບສູນ. ເພື່ອໃຫ້ ເຫດ ຜົນ ຂອງ ການ ປະຕິເສດ ບໍ່ ຮັບເອົາ ຂໍ້ ສນີ 6 ຂໍ້ ກຽວກັບ ກໍຣະນີ ທ່ານ ສົມບັດ, ທາງການ ສປປ ລາວ ກໍ່ ໄດ້ ແຕ່ ທໍາການ ໂຄຊະນາ ແບບລ້າ ສມັຍ ໂດຍ ບໍ່ ໄດ້ ໃຫ້ ຂໍ້ມູນ ໃໝ່ ໃດໆ ທັງຊິ້ນ ເຖິງ ຊາຕາກັມ ຂອງ ທ່ານ ສົມບັດ. ທາງການ ສປປ ລາວ ໄດ້ ກ່າວ ວ່າ ຄະນະ ກັມະການ ສືບສວນ “ພ້ອມແລ້ວ ທີ່ຈະຮັບ ຄຳ ແນະນໍາ ຈາກທຸກໆ ຝ່າຍ ແລະ ວ່າ ທາງ ເຈົ້າ ໜ້າທີ່ ກຳລັງ ດໍາເນີນ ການ ສືບສວນ ໃນ ເວລາ ປັດຈຸບັນ.” Continue reading “ສປປ ລາວ ເຍາະ ເຍື້ອຍ ການ ສຳຫລວດ ສະຖານະພາບ ດ້ານ ສິດທິມະນຸດ ຂອງ ອົງການ ສະຫະປະຊາຊາດ”

ຄຳຊີ້ແຈງຕໍ່ UPR: ເຫດຜົນເກົ່າ ເວົ້າໃໝ່ ຍັງຟັງຂັດໆ

Logo-Sombath InitiativeThe Sombath Initiative: 02 ກໍລະກົດ 2015

ເຫດຜົນເກົ່າ ເວົ້າໃໝ່ ທີ່ຍັງຟັງຂັດໆ: ຄຳຊີ້ແຈງຂອງລັດຖະບານລາວ ຕໍ່ຂໍ້ແນະນຳຈາກກອງປະຊຸມທົບທວນ ປະຈຳໄລຍະດ້ານສິທິມະນຸດ ຮອບທີ 2

ໃນວັນທີ 24 ມິຖຸນາ, ລັດຖະບານລາວ ໄດ້ປະກອບຄຳຊີ້ແຈງຕໍ່ 196 ຂໍ້ແນະນຳ ຈາກກອງປະຊຸມທົບທວນ ປະຈຳໄລຍະ ຮອບທີ 2 ທີ່ໄດ້ຈັດຂຶ້ນເມື່ອເດືອນມັງກອນ ທີ່ນະຄອນເຈນີວາ. [1]

ໃນນັ້ນກໍ່ບໍ່ຄ່ອຍມີຫຍັງໃໝ່. ອັນທີ່ອາດພົ້ນເດັ່ນກວ່າໝູ່ອາດແມ່ນວາທະສາດທີ່ເອົາມາເວົ້າຄືນ, ທີ່ຍັງຟັງຂັດໆ ຢູ່.

ສົນທິສັນຍາສາກົນວ່າດ້ວຍການຄຸ້ມຄອງບຸກຄົນທຸກຄົນຈາກການຖືກບັງຄັບໃຫ້ສູນຫາຍ (ICPPED)

ລັດຖະບານລາວ ໄດ້ຕົກລົງວ່າຈະໃຫ້ສັດຕະຍາບັນ (ratify, ຮັບຮອງນຳໃຊ້) ຕໍ່ ICPPED ໃນກອງປະຊຸມ UPR ຮອບທີ 1 ເມື່ອປີ 2010. ເຖິງແມ່ນວ່າ ສຸດທ້າຍຈະບໍ່ໄດ້ໃຫ້ສັດຕະຍາບັນ, ແຕ່ກໍ່ອີກເທື່ອໜຶ່ງໄດ້ຮັບ ເອົາຂໍ້ແນະນຳໃຫ້ເຮັດແນວນີ້ ຈາກເນເທີແລນ, ແຄນາດາ, ອາເຈນຕີນາ ​ແລະສະເປນ (ຂໍ້ທີ 20, 21, ແລະ 27).

ແຕ່ ລັດຖະບານລາວ ບໍ່ຍອມຮັບເອົາຂໍ້ແນະນຳ ຈາກອູຣູກວາຍ (ຂໍ້ທີ 22) ທີ່ຂໍໃຫ້ມອບສັດຕະຍາບັນ ຕໍ່ສົນທິ ສັນຍາ ໂດຍບໍ່ມີຂໍ້ແມ້ໃດໆ, ໂດຍຊີ້ແຈງວ່າ ຕົນ “…ຈະໃຫ້ສັດຕະຍາບັນໄດ້ກໍ່ຕໍ່ເມື່ອ ໄດ້ສຶກສາກ່ຽວກັບ ສົນທິສັນຍາ ຢ່າງລະອຽດເສຍກ່ອນ.”

ອິຕາລີ, ບຣາຊິລ, ເຢຍລະມັນ ແລະຝຣັ່ງ (ຂໍ້ທີ 23-26) ກໍ່ໄດ້ແນະນຳໃຫ້ມອບສັດຕະຍາບັນຕໍ່ສົນທິສັນຍາ, ໄປພ້ອມໆກັບການສືບສວນກໍລະນີທີ່ກ່ຽວຂ້ອງຢ່າງເປັນກາງ ແລະລະອຽດຖີ່ຖ້ວນ.

ຂໍ້ແນະນຳເຫຼົ່ານີ້ ກໍ່ບໍ່ໄດ້ຖືກຮັບເອົາ ຍ້ອນວ່າ “ກໍລະນີທີ່ຖືກກ່າວຫານັ້ນ ໄດ້ຮັບການສືບສວນໂດຍເຈົ້າໜ້າທີ່ ກ່ຽວຂ້ອງແລ້ວ ແລະເຫັນວ່າຂໍ້ກ່າວຫາດັ່ງກ່າວບໍ່ແມ່ນຄວາມຈິງ.”

ICPPED ມີທັງໝົດ 18 ໜ້າ, 7,234 ຄໍາ. ເວລາ 5 ປີ ນັ້ນເຫຼືອເຟືອສຳລັບການສຶກສາຢ່າງລະອຽດ, ໂດຍສະ ເພາະ ເມື່ອໄດ້ລົງນາມໄປກ່ອນໜ້າແລ້ວ.

ນອກນັ້ນ, ຖ້າພົບວ່າການກ່າວຫາທັງໝົດທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບອາຊະຍາກຳເປັນເລື່ອງ ບໍ່ເປັນຄວາມຈິງ, ຍ້ອນ ຫຍັງ ຈຶ່ງເປັນໄປບໍ່ໄດ້ທີ່ຈະໃຫ້ສັດຕະຍາບັນຕໍ່ສົນທິສັນຍາໂດຍບໍ່ມີຂໍ້ແມ້?

ສົມບັດ ສົມພອນ

ໃນຂໍ້ແນະນຳຈາກເຢຍລະມັນ, ລັກຊຳເບີກ, ໂປແລນ, ປໍຕຸເກດ, ສວີເດັນ, ສວິດເຊີແລນ, ອັງກິດ, ອອສເຕຣເລຍ, ການາດາ, ແລະຟິນແລນ (ຂໍ້ທີ 25, 94-101, 151) ໄດ້ສະເພາະເຈາະຈົງຮຽກຮ້ອງໃຫ້ລົງມື ສືບສວນທັນທີ ໂດຍນຳໃຊ້ທີມງານເອກະລາດ ຕໍ່ກໍລະນີການຫາຍສາບສູນຂອງ ສົມບັດ ສົມພອນ.

ຂໍ້ແນະນຳບາງອັນແມ່ນໄດ້ຖືກຮັບເອົາ, ແຕ່ບາງອັນກໍ່ບໍ່ຖືກຮັບ ຍ້ອນວ່າ “…ມີບາງສ່ວນນໍາໃຊ້ພາສາ ຫຼືສຳ ນວນ ທີ່ຍັງບໍ່ສະແດງເຖິງຄວາມເປັນຈິງໃນ ສປປ ລາວ.” Continue reading “ຄຳຊີ້ແຈງຕໍ່ UPR: ເຫດຜົນເກົ່າ ເວົ້າໃໝ່ ຍັງຟັງຂັດໆ”

ຣັຖບານລາວກັບບັນຫາ ສິດທິ ມະນຸດ

ວິທະຍຸເອເຊຍເສຣີ: 25 ມິຖຸນາ 2015

Lao Cabinet Building
ຫ້ອງວ່າການຣັຖບານ ສປປ ລາວ

ທ່ານ Andrea Giorgetta ຜູ້ ອຳນວຍການ ສະຫະພັນ ເພື່ອ ສິດທິ ມະນຸດ ສາກົນ FIDH ທີ່ ບາງກອກ ໄດ້ ໃຫ້ ສັມພາດ ກັບ ເອເຊັຽ ເສຣີ ໃນ ວັນທີ 24 ມິຖຸນາ ນີ້ວ່າ, ມັນເປັນ ການຍາກ ທີ່ ສປປລາວ ຈະ ໄປ ເລືອກຕັ້ງ ເປັນ ສະມາຊິກ ສະພາ ສິດທິ ມະນຸດ ສະຫະ ປະຊາຊາຕ, ຖ້າຫາກ ວ່າ ລາວ ບໍ່ ແກ້ໄຂ ບັນຫາ ການ ຣະເມີດ ສິດທິ ມະນຸດ ໃນລາວ ຢ່າງ ຮີບດ່ວນ:

“ເຫັນວ່າ ມັນ ເປັນ ການຍາກ ຫລາຍ ທີ່ ລາວ ຈະຖືກ ເລືອກຕັ້ງ ເປັນ ສະມາຊິກ ສະພາ ສິດທິ ມະນຸດ ສະຫະ ປະຊາຊາຕ, ຖ້າຫາກ ວ່າ ລາວ ບໍ໋ເອົາ ມາຕການ ຢ່າງ ຮີບດ່ວນ ເຣື້ອງ ການ ເຄົາຣົບ ສິດທິ ມະນຸດ ນັບແຕ່ ບັນຫາ ການ ບັງຄັບ ໃຫ້ ຫາຍສາບສູນ ຂອງ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ, ນັກ ພັທນາ ຊຸມຊົນ ໃນລາວ, ແລະ ບັນຫາ ຫລັກໆ ຫລາຍ ບັນຫາ ເຊັ່ນວ່າ ສິດທິ ໃນການ ປາກເວົ້າ ການໂຮມ ຊຸມນຸມ, ການ ສະແດງ ຄວາມເຫັນ ແລະ ແກ້ໄຂ ບັນຫາ ການ ຍຶດ ເອົາທີ່ດິນ ຂອງ ປະຊາຊົນ ຢ່າງ ແທ້ຈິງ”.

ທ່ານວ່າ ຫລາຍ ປະເທດ ຮ່ວມທັງ ສປປ ລາວ ເອງ ຢາກ ສະມັກ ເລືອກຕັ້ງ ເຂົ້າໄປ ມີ ບ່ອນນັ່ງ ໃນ ສະພາ ສິດທິ ມະນຸດ, ເພື່ອ ມີກຽດ ອັນ ສູງສົ່ງ ໃນ ວົງການ ສາກົນ, ແລະ ເພື່ອ ຢາກ ສະແດງ ຕົນຕໍ່ ປະຊາຄົມ ນາໆຊາຕ ວ່າ, ຕົນ ຈິງຈັງ ກັບ ບັນຫາ ສິດທິ ມະນຸດ ຊຶ່ງ ຄວາມຈິງ ແລ້ວ ບໍ່ໄດ້ ປັບປຸງ ຫລື ແກ້ໄຂ ອັນໃດ ເທົ່າທີ່ ຄວນ:

“ຖ້າຫາກ ວ່າ ລາວ ຖືກ ເລືອກຕັ້ງ ເປັນ ສະມາຊິກ ສະພາ ສິດທິ ມະນຸດ, ມັນ ກໍເປັນ ໜ້າສົນໃຈ ສໍາລັບ ລາວ ທີ່ ຈະມີ ກຽດ ອັນ ສງ່າງາມ, ແຕ່ ໃນຂນະ ດຽວກັນ ລາວ ຈະບໍ່ເອົາ ມາຕການ ແກ້ໄຂ ບັນຫາ ຣະເມີດ ສິດທິ ມະນຸດ ຢ່າງ ຈິງຈັງ, ຊຶ່ງ ທ່ານ ເຄີຍເຫັນ ມາແລ້ວ, ໃນ ກໍຣະນີ ວຽດນາມ ທີ່ ຖືກ ເລືອກຕັ້ງ ເຂົ້າໄປ ເປັນ ສະມາຊິກ ສະພາ ສິດທິ ມະນຸດ ສະຫະ ປະຊາຊາຕ. ໃນ ຄວາມຈິງ ສະພາບ ສິດທິ ມະນຸດ ໃນ ວຽດນາມ ກໍ ບໍ່ໄດ້
ຖືກ ປັບປຸງ ພໍເທົ່າໃດ”.

ທ່ານ ກ່າວ ຕໍ່ໄປວ່າ ໃນ ເວລາ ທີ່ ປະເທດ ໃດນຶ່ງ ທີ່ເຮັດ ຄໍາຮ້ອງ ຂໍສມັກ ຮັບ ເລືອກຕັ້ງ ເປັນ ສະມາຊິກ ສະພາ ສິດທິ ມະນຸດ, ປະເທດ ນັ້ນ ກໍຕ້ອງ ສັນຍາ ວ່າ, ຕົນ ຕ້ອງ ປະຕິບັດ ພັນທະ ໃນ ການ ປັບປຸງ ນັບຖື ສິດທິ ມະນຸດ. ທາງ ຣັຖບານ ສປປ ລາວ ກໍ ພຍາຍາມ ແກ່ຍາວ ບໍ່ ເຊີນເອົາ ຜູ້ ຊ່ຽວຊານ ດ້ານ ສິດທິ ມະນຸດ ເຂົ້າໄປ ສັງເກດ ສະພາບການ ສິດທິ ມະນຸດ ໃນລາວ, ແມ້ແຕ່ ນັກ ຊ່ຽວຊານ ດ້ານ ສິດທິ, ໃນ ການມີ ທີ່ຢູ່ ອາໄສ ຂອງ ຜູ້ ຖືກ ບັງຄັບ ໃຫ້ ໂຍກຍ້າຍ ຖິ່ນຖານ ບ້ານເຮືອນ ອອກຈາກ ເຂດ ໂຄງການ ລົງທຶນ ຂອງ ຣັຖ ແລະ ຕ່າງ ປະເທດ.

ເຖິງ ສົມບັດ… ຈາກ ພາບໂລ ໂຊລອນ (Pablo Solón)

ເຖິງສົມບັດ,

Logo-Speak Outມື້ນີ້ເປັນມື້ທີ່ຂ້ອຍເດີນທາງອອກມາຈາກທະວີບອາ​ເຊຍ ໜຶ່ງໃນຄວາມຊົງຈຳຂອງ ຂ້ອຍທີ່ຊັດເຈນທີ່ສຸດ ແລະ ຝັງ​ເລິກທີ່ສຸດກໍແມ່ນເຫດການທີ່ເກີດຂື້ນກັບເຈົ້າ. ພວກເຮົາພົບກັນບໍ່ດົນ ທີ່ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ ລະ​ຫວ່າງກອງປະຊຸມ ພາກປະຊາຊົນ ອາຊີ-ເອີຣົບ ເມື່ອປີ 2012 ຕອນນັ້ນພວກເຮົາໄດ້ຈັບມືທັກທາຍ ສະບາຍດີກັນ ແລະ ລົມກັນວ່າຈະສານຕໍ່ການສົນທະນາຂອງເຮົາ ແຕ່ມັນບໍ່ໄດ້ ເກີດຂື້ນອີກຫຼັງ​ຈາກ​ນັ້ນ. ຫຼາຍເດືອນຕໍ່ມາ ມີຄົນພົບເຫັນເຈົ້າຄັ້ງສຸດທ້າຍ ຢູ່ຕໍ່ໜ້າປ້ອມຕຳຫຼວດ ແລ້ວຫຼັງຈາກນັ້ນ ເຈົ້າໜ້າທີ່ລາວກໍບໍ່ເຄີຍໃຫ້ຄຳກະຈ່າງ ແຈ້ງວ່າເກີດຫຍັງຂື້ນກັບເຈົ້າ.

ສາມປີກ່ອນຂ້ອຍໄດ້ເດີນທາງມາທະວີບເອເຊຍ ຕອນນັ້ນຂ້ອຍຫາກໍສຳເລັດການຂຽນປື້ມກ່ຽວກັບອ້າຍຂ້ອຍ ທ້າວ ໂຈເຊ ຄາລອສ ທຣູຈິໂລ ໂອໂຣຊາ ເຊິ່ງລາວໄດ້ຖືກບັງຄັບໃຫ້ຫາຍຕົວໄປໃນປີ 1972 ຊ່ວງທີ່ ມີການປົກຄອງແບບຜະເດັດການ ຂອງ ບານເຊີ (Banzer) ເຊິ່ງຂ້ອຍສາມາດຂຽນປື້ມໃຫ້ແລ້ວກ່ອນທີ່ແມ່ຂ້ອຍຈະເສຍຊີວິດ ຫຼັງຈາກທີ່ຄົ້ນຫາອ້າຍຂອງ ຂ້ອຍຕະຫຼອດໄລຍະ 40 ປີ. ຂ້ອຍຕ້ອງຍອມຮັບວ່າຕອນທີ່ຂ້ອຍນຳສະເໜີກ່ຽວກັບປື້ມດັ່ງກ່າວ ຂອ້ຍຄິດວ່າການບັງ ຄັບບຸກຄົນໃຫ້ຫາຍຕົວໄປມັນເປັນພຽງຝັນຮ້າຍທີ່ເກີດຂື້ນກັບລະບອບປົກຄອງແບບຜະເດັດການໃນສະ​ໄໝອະດີດ ຕະການເທົ່ານັ້ນ ຂ້ອຍບໍ່ເຄີຍຄິດມາກ່ອນວ່າຈະໄດ້ເຫັນເຫດການຄ້າຍຄືກັນນີ້ເກີດຂື້ນອີກ ໂດຍສະເພາະໃນທະວີບ​ເອ​ເຊຍ. Continue reading “ເຖິງ ສົມບັດ… ຈາກ ພາບໂລ ໂຊລອນ (Pablo Solón)”