ພັນລະຍາ ທ່ານສົມບັດ ສົມພອນ ຍັງບໍ່ໄດ້ຮັບຂ່າວຄາວ ຈາກຜູ້ເປັນສາມີ ທີ່ຫາຍຕົວໄປ

Voice of America: 22 ເມສາ 2014

APF-02
ພາກປະຊາສັງຄົມ ທັງໃນອາຊຽນ ແລະນາໆຊາດ ໄດ້ພາກັນ ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ ຊອກຫາ ທ່ານສົມບັດ.

ພັນລະຍາ ຂອງທ່ານສົມບັດ ສົມພອນ ຍັງບໍ່ໄດ້ຮັບຂ່າວຄາວໃດໆເລີຍຈາກຜູ້ເປັນສາມີທັງຍັງບໍ່ມີຄວາມຄືບໜ້າ ໃນການສອບສວນ ສືບສວນຫາຄວາມຈິງໂດຍທາງການຕຳຫຼວດລາວອີກດ້ວຍ.

ພາຍຫຼັງຈາກທີ່ ທ່ານນາງ Ng Shui Meng ພັນລະຍາ ຂອງ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ ນັກພັດທະນາລາວ ຜູ້ດີເດັ່ນຂອງອາ ຊ່ຽນ ທີ່ໄດ້ຫາຍຕົວໄປ ນັບແຕ່ວັນທີ 15 ທັນວາ 2013 ເປັນຕົ້ນມານັ້ນ ໄດ້ຖະແຫລງການ ໃນໂອກາດການຫາຍຕົວໄປ ຂອງທ່ານສົມບັດ ຄົບຮອບ 1 ປີ ເພື່ອເຊີນຊວນ ໃຫ້ຜູ້ທີ່ຮັກ ຄວາມເປັນທຳ ທັງໃນລາວ ແລະຕ່າງປະເທດ ຈົ່ງໄດ້ພາກັນຂຽນຈົດໝາຍເຖິງ ທ່ານສົມບັດ ທີ່ມີເນື້ອຫາກ່ຽວກັບຊີວິດ ແລະ ຜົນງານ ແນວຄວາມຄິດ ອຸດົມການ ແລະ ວິທີການ ປະຕິບັດງານ ຂອງທ່ານສົມບັດ ເພື່ອເຜີຍແຜ່ອອກສູ່ການຮຽນຮູ້ ໃນວົງກວ້າງນັບແຕ່ ວັນທີ 15 ທັນວາ 2013 ເປັນຕົ້ນມາ ກໍປະກົດວ່າ ໄດ້ຮັບການຕອບສະໜອງຈາກ ພາກປະຊາສັງຄົມ ທັງໃນອາຊຽນ ແລະນາໆ ຊາດຢ່າງກວ້າງຂວາງ.

ທັງນີ້ໂດຍບັນດາຈົດໝາຍ ແລະ ການສະແດງອອກຕ່າງໆ ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບ ທ່ານສົມບັດ ດັ່ງກ່າວໄດ້ຖືກເຜີຍແຜ່ສູ່ ການຮັບຮູ້ໃນວົງກວ້າງໂດຍ Website ແລະ Facebook ທີ່ ຊື່ວ່າ Find Sombath Somphone ທີ່ມີທັງ ຈົດໝາຍ ການຈັດກິດຈະກຳ ແລະ ການ ສະແດງອອກ ທີ່ເປັນສັນຍາລັກ ຂອງການທວງຖາມ ອຳນາດການປົກຄອງ ໃນລາວ ກ່ຽວກັບການຫາຍຕົວໄປ ຂອງທ່ານສົມບັດ.

Members of Amnesty International Japan and Human Rights Watch protest at the Laos Embassy in Tokyo in December 2013. (Hideki Yakabayashi)
ເຄືອຂ່າຍອົງກອນ ພັດທະນາເອກະຊົນຍີ່ປຸ່ນ ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ ຊອກຫາ ທ່ານສົມບັດ

ໂດຍການປະຕິບັດດັ່ງກ່າວນີ້ ກໍເພື່ອເປັນການສົ່ງກຳລັງໃຈ ແລະ ຄວາມປາດຖະໜາດີ ໄປເຖິງ ທ່ານສົມບັດ ທີ່ຫາຍຕົວໄປ ນັບເປັນລະຍະເວລາເກືອບ 500 ວັນມາແລ້ວ ຫາກແຕ່ວ່າຈົນ ເຖິງທຸກມື້ ສຳລັບທ່ານນາງ Ng Shui Meng ນັ້ນກໍຍັງຄົງ ບໍ່ໄດ້ຮັບຂ່າວຄາວໃດໆເລີຍ ຈາກຜູ້ເປັນສາມີ ຂອງທ່ານນາງ ແລະ ບໍ່ມີຄວາມຄືບໜ້າໃດໆ ເລີຍ ຈາກການສືບສວນສອບສວນ ຂອງທາງການຕຳຫຼວດລາວ ດັ່ງທີ່ທ່ານນາງໄດ້ກ່າວວ່າ:

“ສົມບັດ ເປັນຄົນສັນຊາດລາວ ລາວໄດ້ຫາຍໄປຢູ່ຕໍ່ໜ້າ ປົດຕຳຫຼວດ ໃນວຽງຈັນ ເລື້ອງທີ່ວ່າຜູ້ໃດເປັນ ຜູ້ຮັບຜິດຊອບ ໃນການ ເອົາລາວໄປນັ້ນບໍ່ສຳຄັນ ແຕ່ທີ່ສຳຄັນ ແມ່ນວ່າ ມັນຍັງແມ່ນຄວາມ ຮັບຜິດຊອບ ຂອງລັດຖະບານ ແລະ ຂອງກຳລັງຮັກສາຄວາມປອດໄພ ຢູ່ທີ່ຈະຊອກ ຫາ ສົມບັດ ໃຫ້ເຫັນແລ້ວສົ່ງລາວ ໃຫ້ຂ້າພະເຈົ້າ ແລະ ຄອບຄົວຢ່າງ ປອດໄພ ພວກເຂົາເຈົ້າ ໄດ້ຈັດຕັ້ງທີມງານສືບສວນຂຶ້ນມາ ແຕ່ກໍບໍ່ເຫັນວ່າມີຫຍັງດີເພາະເທົ້າເຖິງປັດຈຸບັນນີ້ ກໍບໍ່ໄດ້ມີຂ່າວຄາວອັນໃດວ່າ ສົມບັດ ຢູ່ແຫ່ງໃດ.”

ນອກຈາກການເຊີນຊວນໃຫ້ມີການ ຂຽນຈົດໝາຍເຖິງ ທ່ານສົມບັດ ດັ່ງກ່າວແລ້ວບັນດາອົງການ ຄຸ້ມຄອງ ສິດທິມະນຸດຍະຊົນສາກົນເຊັ່ນ ເຄືອຂ່າຍສະໝານສັນພາກປະຊາຊົນອາຊຽນ ຄະນະປະສານງານມະຫະກຳ ພາກປະຊາຊົນເອເຊຍກັບ ຢູໂຣບ ຄະນະກຳມະການປະສານງານ ອົງກອນພັດທະນາເອກະຊົນໄທ ເຄືອຂ່າຍ
ອົງກອນພັດທະນາເອກະຊົນຍີ່ປຸ່ນ ແລະ ເຄືອຂ່າຍເຍົາວະຊົນອາຊຽນກໍໄດ້ພາກັນ ຈັດກິດຈະກຳ ເພື່ອຮຽກຮ້ອງຂໍໃຫ້ ທາງການລາວຕາມຫາ ແລະ ໃຫ້ການຊ່ວຍເຫຼືອ ທ່ານສົມບັດ ຢ່າງຈິງຈັງອີກດ້ວຍ.

ກ່ອນໜ້ານີ້ ທ່ານ Walden Bello ຮອງປະທານ ຄະນະກຳມະການ ດ້ານສິດທິ ມະນຸດຍະຊົນ ຂອງລັດຖະສະພາ ອາຊຽນ ໄດ້ຖະແຫຼງການໃນໂອກາດທີ່ຄະນະຜູ້ ແທນຂອງລັດຖະສະພາຢູໂຣບ ຢ້ຽມຢາມ ສປປ. ລາວຢ່າງເປັນ ທາງການ ໃນວັນທີ 28 ຕຸລາ ປີ 2013 ວ່າຖືເປັນອີກໂອກາດນຶ່ງທີ່ຈະໄດ້ທວງຖາມທາງການລາວເຖິງ ຄວາມຄືບໜ້າ ຂອງການສືບສວນຫາຄວາມຈິງກ່ຽວກັບກໍລະນີ ຂອງທ່ານສົມບັດ.

People in Minneapolis are asking...
ນາໆ ຊາດພາກັນ ຮຽກຮ້ອງໃຫ້ ຊອກຫາ ທ່ານ ສົມບັດ

ຄະນະຜູ້ແທນຂອງລັດຖະສະພາຢູໂຣບ ທີ່ຢ້ຽມ ຢາມລາວ ດັ່ງກ່າວ ນຳໂດຍ ທ່ານ Werner Langen ປະທານ ລັດຖະສະພາຢູໂຣບຊຶ່ງ ຄະນະຂອງທ່ານກໍໄດ້ ພົບປະເຈລະຈາຮ່ວມ ກັນກັບ ຄະນະຜູ້ແທນ ຂອງສະພາແຫ່ງຊາດ ລາວ ທີ່ມີ ທ່ານໄຊ ສົມພອນ ພົມວິຫານຮອງ ປະທານສະພາ ແຫ່ງຊາດລາວເປັນຫົວໜ້າ ຄະນະໂດຍທັງ ສອງຝ່າຍ ກໍໄດ້ແລກປ່ຽນ ທັດສະນະ ຄວາມ ເຫັນທັງໃນດ້ານ ການພັດທະນາ ເສດຖະກິດ ສັງຄົມ ແລະ ສິດທິມະນຸດຍະຊົນ ທັງທີ່ເປັນ ການຮ່ວມມື ລະຫວ່າງສະພາແຫ່ງ ຊາດລາວ ກັບ ລັດຖະສະພາຢູໂຣບແລະ ລັດຖະສະພາຢູ່ໂຣບ ແລະ ລັດຖະສະພາອາຊຽນດ້ວຍ.

ແຕ່ຢ່າງໃດກໍຕາມ ສະມາຊິກລັດຖະສະພາຢູໂຣບ ກໍເຄີຍພົບປະເຈລະຈາ ກັບຄະນະເຈົ້າ ໜ້າທີ່ຂອງທາງການລາວ ຢູ່ນະຄອນວຽງຈັນມາ​ແລ້ວ​ ຄັ້ງນຶ່ງ​ເມື່ອ​ ເດືອນ​ສິງຫາ ປີກາຍ ​ໂດຍ​ຄະນະ​ຜູ້​ແທນ​ຂອງ​ລັດຖະສະພາ​ຢູ​ໂຣບກໍ​ໄດ້​ຢືນຢັນ​ວ່າ​ຈະ​ດຳ​ເນີນ​ມາດ​ຕະການ​ກົດ​ດັນ ຕໍ່​ລັດຖະບານ​ລາວຫຼາຍຂຶ້ນ​ໃນ​ກໍລະນີ​ຂອງ​ການ​ຫາຍ​ຕົວ​ໄປ​ ຂອງ​ທ່ານສົມບັດ ​ເພາະ​ເຫັນ​ວ່າ​ທາງ​ການ​ລາວ​ບໍ່​ໄດ້​ດຳ​ເນີນ​ການ​ຢ່າງ​ຈິງ​ຈັງ​ໃນ​ການຄົ້ນຫາ ​ຄວາມ​ຈິງ.

ທັງ​ນີ້​ໂດຍ​ກໍລະນີ​ທີ່​ສະທ້ອນ​ ໃຫ້​ເຫັນ​ເຖິງ​ຄວາມ​ບໍ່​ຈິງ​ຈັງ ຂອງ​ທາ​ງການ​ລາວ​ໄດ້​ຢ່າງ​ຈະ​ແຈ້ງ​ກໍ​ຄື​ການ​ທີ່​ບໍ່​ໄດ້​ໃຊ້​ປະ​ໂຫຍ​ດ ຈາກ​ພາບ​ທີ່​ກ້ອງ​ວົງ​ຈອນ​ປິດ​ຂອງ​ທາງ​ການ​ລາວ​ບັນ​ທຶກ​ໄ​ວ້​ໄດ້​ ໃນ​ຕອນ​ແລງ​ຂອງ​ວັນ​ທີ 15 ທັນ​ວາ 2012 ຊຶ່ງ​ເປັນ​ມື້​ທີ່​ ທ່ານ​ສົມບັດ ຖື​ກລັກ​ພາ​ຕົວ​ໄປ​ຈາກ​ປ້ອມ​ຕຳຫຼວດ​ ໃນ​ເຂ​ດນະຄອນ​ວຽງ​ຈັນ.

Shui Meng Ng ກ່າວຢູ່ນະຄອນ ຊິດນີ

ວິທະຍຸເອເຊຍເສຣີ: (26 ກຸມພາ 2014)

ດຣ.Shui Meng Ng ກ່າວຕໍ່ສາທາຣະນະຊົນຢູ່ ມະຫາວິທະຍາໄລ ຊິດນີ ອອສເຕຣເລັຽ ວັນພຸດວັນທີ 26 ກຸມພາ 2014
ດຣ. Shui Meng Ng ກ່າວຕໍ່ສາທາຣະນະຊົນຢູ່ ມະຫາວິທະຍາໄລ ຊິດນີ ອອສເຕຣເລັຍ ວັນພຸດວັນທີ 26 ກຸມພາ 2014. RFA

ເປັນເທື່ອທຳອິດທີ່ ດຣ. Shui Meng Ng ພັລຍາຂອງ ດຣ.ສົມບັດສົມພອນ ໄດ້ເດີນທາງມາກ່າວຕໍ່ ສາທາຣະນະຊົນຢູ່ ມະຫາວິທະຍາໄລ ຊິດນີປະເທດອອສເຕຣເລັຽໃນຄືນວັນພຸດວັນທີ 26 ກຸມພາ 2014, ນັບຕັ້ງແຕ່ ດຣ. ສົມບັດໄດ້ຖືກ ຈັບ ແລະຫາຍໄປ ຕັ້ງແຕ່ຄືນວັນທີ 15 ທັນວາ 2012, ຊຶ່ງເປັນເວລາກວ່າ 1 ປີແລ້ວ.

ຈຸດປະສົງໃນການອອກມາກ່າວ ກໍເພື່ອເນັ້ນໃຫ້ຊາວໂລກຮູ້ກ່ຽວກັບວຽກງານຂອງ ດຣ. ສົມບັດຊຶ່ງບໍ່ເຄີຍ ລ່ວງລຳ້ເຂດ ອຳນາດຂອງທາງການ ລາວ ດຣ. Shui Meng Ng ເວົ້າກັບຜູ່ສື່ຂ່າວວິທຍຸເອເຊັຍເສຣີຢູ່ ນະຄອນຊິດນີ ອອສເຕຣເລັຍວ່າ:

“ສິ່ງທີ່ເພິ່ນເຮັດໂຄງການໃດກໍຕາມກໍຕ້ອງໄດ້ຮັບອະນຸຍາດ ຈາກຣັຖບານກ່ອນທຳອິດແມ່ນຂັ້ນສູນກາງ, ຕໍ່ມາກໍຂັ້ນແຂວງ, ຂັ້ນເມືອງຂັ້ນ ບ້ານ. ອີກອັນໜຶ່ງສົມມຸດວ່າລົງໄປອົບຮົມ ຊາວນາຊາວສວນຢູ່ໃນບ້ານຫລື ວ່າຊາວໜຸ່ມກໍມີບັນດາ ຣັຖບານໄປນຳເພິ່ນເນາະບໍ່ແມ່ນວ່າ ເຮັດບໍ່ໄດ້ຮັບອະນຸຍາດ. ອີກອັນໜຶ່ງ ໂຄງການໃດກໍມີການປຶກສາຫາລືກັນ ຈັ່ງຊັ້ນຈັ່ງວ່າຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ເຂົ້າໃຈ”. Continue reading “Shui Meng Ng ກ່າວຢູ່ນະຄອນ ຊິດນີ”

ສະຫະຣັດຖແລງຄົບຮອບ 1 ປີ ທ.ສົມບັດ

ວິທະຍຸເອເຊຍເສຣີ: 16 ທັນວາ 2013

ຣັຖມົນຕຣີ ການຕ່າງປະເທດ ສະຫະຣັຖ ອະເມຣິກາ ທ່ານ John Kerry US States department
ຣັຖມົນຕຣີ ການຕ່າງປະເທດ ສະຫະຣັຖ ອະເມຣິກາ ທ່ານ John Kerry: US States department

ທ. John Kerry ຣັຖມົນຕຣີການຕ່າງປະເທດ ສະຫະຣັຖອະເມຣິກາ ອອກຖ້ອຍແຖລງເນື່ອງໃນວັນ ຄົບຮອບນຶ່ງປີຂອງ ການຫາຍສາບສູນ ຂອງ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ ນັກພັທນາຊຸມຊົນລາວຊຶ່ງມີໃຈຄວາມ ສຳຄັນວ່າ:

“ສະຫະຣັຖ ຍັງມີຄວາມເປັນຫ່ວງ ຢ່າງເລິກຊຶ້ງ ນໍາຊາຕາກັມຂອງ ທ່ານ ສົມບັດ ສົມພອນ. ເຮົາຂໍສົ່ງ ຄວາມເປັນຫ່ວງແລະແຮງໃຈໄປ ຍັງຄອບຄົວຂອງ ທ່ານ ສົມບັດ ເພື່ອນມິດຂອງທ່ານແລະທຸກຄົນ ໃນປະຊາຄົມສາກົນຜູ້ທີ່ມີໃຈສັດທາໃນການນຳພາ ວຽກງານພັທນາ ຊຸມຊົນໂຕຢ່າງຂອງທ່ານ ສົມບັດ ແລະການອຸທິດຕໍ່ປະເທດຊາຕ ຂອງທ່ານ”.

ຖ້ອຍຖແຫລງດັ່ງກ່າວ ລົງຢູ່ໃນເວັບໄຊທ໌ຂອງສະຖານທູດສະຫະຣັຖ ປະຈຳລາວ. ທ່ານແຄຣີ ວ່າສະຫະຣັຖ ຍິນດີນຳຖ້ອຍຖແລງຂອງທ່ານ ຈູມມາລີ ໄຊຍະສອນ ປະທານປະເທດ ສປປ ລາວ ທີ່ເວົ້າວ່າ ຣັຖບານລາວມີ ຄວາມເປັນຫ່ວງຫລາຍ ກ່ຽວກັບການຫາຍສາບສູນ ຂອງທ່ານ ສົມບັດ ແລະວ່າ ຈະສືບຕໍ່ທໍາການສືບສວນ ແລະເອົາມາຕການ ທີ່ຈຳເປັນເພື່ອແກ້ໄຂ ກໍຣະນີດັ່ງກ່າວ.

ສະຫະຣັຖຫວັງວ່າຈະໄດ້ຮັບຟັງຜົນຂອງການສືບສວນຢ່າງຄົບຖ້ວນ, ຣະອຽດຖີ້ຖ້ວນ ແລະໂປ່ງໄສ. ສະຫະຣັຖ ຖືສຳຄັນການເປັນຄູ່ພາຄີກັບ ລາວໃນຫລາຍໆບັນຫາຮ່ວມທັງ ການເກັບກູ້ລະເບີດ, ສາທາຣະນະສຸຂ, ການສຶກສາ, ການຕໍ່ຕ້ານການຄ້າມະນຸດ, ສິ່ງແວດລ້ອມ, ການປະຕິ ຮູບ ກົດໝາຍຍຸຕິທັມ, ຕໍ່ຕ້ານຢາເສບຕິດ, ການຄ້າ, ແລະການຊອກຄົ້ນຫາ ຊາກກະດູກຂອງທະຫານ ອະເມຣິກັນ ທີ່ຫາຍສາບສູນ ໃນລາວ ປາງສົງຄາມ, ທ່ານກ່າວອີກ ວ່າສະຫະຣັຖຢາກຈະເຮັດວຽກແບບສ້າງສັນຮ່ວມກັບລາວເພື່ອປົກປ້ອງສິດທິມະນຸດແລະສົ່ງເສີມຣະບຽບກົດໝາຍ.

ທ້າຍສຸດ ທ່ານ ແຄຣີ ກ່າວວ່າເມື່ອຫລາຍປີມໍ່ໆມານີ້ ສປປລາວໄດ້ເອົາບາດກ້າວໃນການເປັນຄູ່ຮ່ວມຮັບຜິດຊອບ ຢູ່ໃນປະຊາຄົມປະຊາຊາຕ. ທ່ານວ່າ ການລັກພາໂຕ ຂອງທ່ານ ສົມບັດນາບຂູ່ຕໍ່ຄວາມພຍາຍາມທີ່ ລາວໄດ້ປະຕິບັດມາ. ສະຫະຣັຖ ຂໍຮຽກຮ້ອງມາຍັງ ຣັຖບານລາວ ເອົາມາຕການອັນຄວນທຸກຢ່າງ ເພື່ອນໍາເອົາທ່ານ ສົມບັດ ກັບຄືນມາໃຫ້ຄອບຄົວ.

ສະຫະລັດ 'ມີຄວາມກັງວົນທີ່ສຸດ' ຕໍ່ຊະຕາຊີວິດຂອງ ນັກພັດທະນາຄົນລາວ

Al Jazeera: 16 ທັນວາ 2013

ສົມບັດ ສົມ​ພອນ​ ຖືກ​ລັກພາ​ຕົວ​ຈາກ​ປ້ອມ​ຕຳຫຼວດ​ເມື່ອ​ໜຶ່ງ​ປີຜ່ານມາ, ​ແຕ່​ລັດຖະບານ​ລາວ​ປິດ​ງຽບ​ຕໍ່​ເຫດການ​ດັ່ງກ່າວ.

Sombath Somphone
The US said diplomats raised Somphone’s abduction case with Lao president following a donor meeting [AP]
ສະຫະລັດ​ອາ​ເມ​ລິ​ກາ​​​ໄດ້​ກ່າວ​ໄວ້​ວ່າ ​​ເປັນ​ເລື່ອງ​ທີ່ “ໜ້າ​ກັງວົນ​ໃຈ​ທີ່​ສຸດ” ທີ່​ຍັງ​ບໍ່​ມີ​ຂ່າວ​ຄາວ​ໃດໆ​ ກ່ຽວ​ກັບຊະ​ຕາ​ກຳຂອງ​ນັກ​ພັດທະນາ​ສັງຄົມ​ຜູ້​ໂດດ​ເດັ່ນ ຫຼັງ​ຈາກ​ທີ່​​ຖືກ​ລັກ​ພາ​ຕົວ​ໄປ​ຈາກ​ປ້ອມ​ຕຳຫຼວດ​ໃນ​ນະຄອນຫຼວງ​ວຽງ​ຈັນ​.

ເຫດການ​​ລັກພາ​ຕົວ​ສົມບັດ ສົມ​ພອນ​, ອາຍຸ 61 ປີ, ທີ່ຖະໜົນ​ສີ່​ແຍກ​ໃນ​ນະຄອນຫຼວງ​ຂອງ​ປະ​ເທດ​ລາວ ​​ເມື່ອ​ວັນ​ທີ 15 ທັນວາ​ຂອງ​ປີ​ທີ່​ຜ່ານ​ມາ ​ໄດ້​ຖືກ​ບັນທຶກ​ໄວ້​ໃນ​ກ້ອງ​ວົງ​ຈອນ​ປິດ​ຂອງ​ລັດຖະບານ

​ເຖິງ​ວ່າ​ຈະ​ມີ​ການ​ຮຽກຮ້ອງ​ຈາກລັດຖະບານ​ປະ​ເທດ​ຕ່າງໆ ​ແລະ ບັນດາ​ກຸ່ມ​ສິດທິ​ມະນຸດ ​ເພື່ອ​​ໃຫ້​ໄດ້​ຂໍ້​ມູນ​ກ່ຽວ​ກັບ​ການ​ຫາຍ​ຕົວ​ໄປ​ຂອງ​ສົມບັດ ​ແຕ່​ລັດຖະບານ​​ລາວໃນ​ລະບອບ​ຄອມ​ມຸຍນິດຍັງ​ຄົງ​ມິດ​ງຽບ​ກ່ຽວ​ກັບ​ກໍ​ລະ​ນີດັ່ງກ່າວ.

“ປະ​ເທດ​ລາວ​​ໃນ​ໄລຍະ​ຫຼາຍ​ປີມານີ້​ມີ​ຄວາມກ້າວໜ້າຫຼາຍ​ ​ເຫັນ​ວ່າມີ​ຄວາມ​ຮັບຜິດຊອບ​ໃນ​ຖານະ​ເປັນ​ສ່ວນ​ໜຶ່ງ​ຂອງ​ສັງຄົມສາກົນ​ ​ແຕ່​ການ​ລັກ​ພາ​ຕົວ​ສົມບັດ ​ເປັນ​ເລືອ​ງທ້າ​ທ້າຍຄວາມກ້າວໜ້າ​ເຫຼົ່າ​ນັ້ນ​​​​,” ລັດ​ຖະມົນຕີ​ວ່າການ ກະຊວງ​ການ​ຕ່າງປະ​ເທດ​ສະຫະລັດ​ອາ​ເມ​ລິ​ກາ, ທ່ານ​ຈອນ ​ແຄຣີ, ກ່າວ​ໄວ້​ເມື່ອ​ວັນ​ອາທິດ.

“ພວກ​ເຮົາ​ຮຽກຮ້ອງ​​ໃຫ້​ລັດຖະບານ​ດຳ​ເນີນ​ການ​ທຸກ​ວິທີ​ທາງ​ທີ່​ເປັນ​ໄປ​ໄດ້ ​ເພື່ອ​ໃຫ້​ໝັ້ນ​ໃຈ​ວ່າ​ລາວ​ຈະ​ໄດ້​ກັບ​ມາ​ຫາ​ຄອບ​ຄົວ​ຂອງ​ລາວ​ຢ່າງ​ປອດ​ໄພ”

Continue reading “ສະຫະລັດ 'ມີຄວາມກັງວົນທີ່ສຸດ' ຕໍ່ຊະຕາຊີວິດຂອງ ນັກພັດທະນາຄົນລາວ”

ອະນາຄົດຂອງປະເທດລາວ: ພູມມີປະເທດ ທີ່ເປົ່າປ່ຽວ

The Economist: 26 ຕຸລາ 2013

ກຸ່ມກ້ອນການປົກຄອງລຶກລັບ ແລະ ອຳນາດມືດກອບໂກຍທີ່ດິນ ແມ່ນບັນຫາທີ່ແຜ່ກະຈາຍປົກຄຸມ ປະເທດ ທີ່ທຸກຍາກ

20131026_ASP004_0ຍົນໂດຍສານແອບັສ A320 ຖືກສັ່ງຜະລິດໂດຍ ພັນເອກ ມວມມາ ກາດດາຟີ (Muammar Quaddafi) ແຕ່ກໍ ໜ້າແປກໃຈທີ່ທ້າຍທີ່ສຸດມັນໄດ້ຕົກມາເປັນຊັບສິນໃນຄອບຄອງຂອງສາຍການບິນລາວ (Lao Airlines). ຖ້ານັ່ງຢູ່ບ່ອນ ນັ່ງຂ້າງປະຕູປ່ອງຢ້ຽມບິນຢູ່ເໜືອປະເທດລາວ ຄົນທີ່ເຂົ້າມາຢ້ຽມຢາມຈະສຳຜັດໄດ້ເຖິງຄວາມອ່ອນແອຂອງ ລັດ ເຊິ່ງຈະເຫັນວ່າການຕັດໄມ້ທຳລາຍປ່າເປັນແລວຍາວໄປຈົນຮອດຊາຍແດນປະເທດຈີນ. ເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ ແລະ ຮ້າຍແຮງທີ່ສຸດ ທີ່ນັກວິທະຍາສາດຈາກມະຫາວິທະຍາໄລລັນດ໌ ແຫ່ງສວີເດັນ ທີ່ໄດ້ເລືອກເອົາປະເທດລາວໃຫ້ ເປັນພື້ນທີ່ທົດລອງເຕັກນິກໃໝ່ໃນການບໍລິຫານຈັດການກິດຈະກຳດ້ານເສດຖະກິດຈາກອາວະກາດ ເຊິ່ງໄດ້ມີ ການເຊື່ອມເຂົ້າກັນລະຫວ່າງຮູບພາບຈາກຈານດາວທຽມໃນຕອນກາງຄືນ ກັບຂໍ້ມູນການນຳໃຊ້ທີ່ດິນ ເຊິ່ງຈະສາ ມາດກະປະມານ ແຕ່ມີຄວາມທ່ຽງກົງໄດ້ຢ່າງໜ້າປະຫຼາດໃຈ ກ່ຽວກັບການປ່ຽນແປງຂອງກິດຈະກຳດ້ານກະຊິກຳ ແລະ ກິດຈະກຳທີ່ບໍ່ແມ່ນດ້ານກະສິກຳ. ສຳລັບປະເທດລາວ ມັນຍັງໝາຍເຖິງການບໍລິຫານຈັດການຜົນກະທົບຂອງ ເງິນຕາປະເທດຈີນ ແລະ ຫວຽດນາມຈາກເທິງອາວະກາດ.

ຢູ່​ເທິງ​ພື້ນ​ດິນ ​ທີ່​ແຂວງ​ພາກ​ເໜືອ​ ກໍ​ຄື​ແຂວງ​ອຸດົມ​​ໄຊ ລົດ​ຈິ໋ບ​ທີ່​​ບຸກ​ເຂົ້າ​ໄປ​ຕັດ​ຕົ້ນ​ໄມ້​ຕາມຮ່ອມ​ພູ​ສ່ວນ​ໃຫຍ່​ແມ່ນ​ລົດ​ທີ່​ຕິດ​ປ້າຍ​ທະ​ບຽນຈີນ ​ແລະ ຫວຽດນາມ. ​​ສີ່​ເມືອງ​ໃນ​ແຂວງ​ດັ່ງກ່າວ​ແມ່ນ​ຖື​ວ່າ​ເປັນ​ເມືອງ​ທີ່​ເສດຖະກິດ​ຂະຫຍາຍຕົວ​ໄວ​ທີ່​ສຸດ​ໃນ​ປະ​ເທດ ອີງ​ຕາມນັກວິ​ໄຈ​ຈາກ​ປະ​ເທດ​ສວີ​ເດັນ (ລັດຖ​ະບານ​ລາວ​​ເຊິ່ງ​ເປັນ​ລັດ​ທີ່​ຕໍ່ຕ້ານ​ຄວາມ​ຄິດ​ໃໝ່ໆ ​ໄດ້​ສະໜອງ​ຂໍ້​ມູນ​ໜ້ອຍ​ທີ່​ສຸດ) ການ​ລົງທຶນລ້ວນ​ສຸມ​ໃສ່ດ້ານ​ກະສິກຳ​ປູກຝັງ, ການ​ປູກ​ຢາງພາລາ, ຕະຫຼາດ​ປູກຝັງ ​ແລະ ພືດ​ທາງ​ເສ​ດຖະກິດ ​ເຊິ່ງສ່ວນ​ໃຫຍ່​ແມ່ນ​ເພື່ອ​ຂົນ​ໄປ​ລ້ຽງ​ຊີບ​ປະຊາກອນ​ຈຳນວນ​ມະຫາສານ​​ໃນ​ພາກ​ເໜືອ​ຂອງ​ປະ​ເທດ​ຈີນ. ຜົນ​ຂ້າງ​ຄຽງ​ທີ່​ເກີດ​ຂື້ນແມ່ນ​​ລວມ​​ທັງ​ການ​ສູນ​ເສຍ​ປ່າ​ໄມ້ ​ແລະ ຄວາມ​ຫຼາກ​ຫຼາຍ​ທາງ​ຊີວະ​ນາໆ​ພັນ, ດິນ​ເຊາະເຈື່ອນ​ຢ່າງຮຸນ​​ແຮງ ​ແລະ ຊາວບ້ານ​ຈຳນວນ​ຫຼວງ​ຫຼາຍ​ໃນ​​​​​​ແຂວງ​ທີ່​ມີ​ຄວາມຫຼາກຫຼາຍທາງດ້ານ​ຊົນ​ເຜົ່າ​​ຕ້ອງ​ໄດ້​ອົບ​ພະຍົບອອກ​ຈາກທີ່​ດິນອາໄສ​ຂອງ​ຕົນ​ເອງ. Continue reading “ອະນາຄົດຂອງປະເທດລາວ: ພູມມີປະເທດ ທີ່ເປົ່າປ່ຽວ”

ສົມບັດ ສົມພອນ, ນັກພັດທະນາສັງຄົມໄດ້ ຫາຍຕົວຄົບຮອບ 10 ເດືອນ, ເຮັດໃຫ້ຜູ້ເປັນພັນລະຍາ ດີ້ນຮົນວິງວອນຮ້ອງຂໍ ຢ່າງສຸດຊີວິດ

Sidney Morning Herald: 25 ຕຸລາ 2013

SMHວຽງຈັນ: ຜູ້ເປັນພັນລະຍາຂອງ ສົມບັດ ສົມພອນ ນັກພັດທະນາສັງຄົມຜູ້ທີ່ມີຜົນງານໂດດເດັ່ນ ໄດ້ຮ້ອນຮົນວິງວອນ ຮ້ອງຂໍຕໍ່ເຈົ້າໜ້າທີ່ລາວຢ່າງສຸດຊີວິດ ໂດຍຍື່ນຂໍ້ສະເໜີວ່າຖ້າຫາກສາມີຂອງຕົນໄດ້ກັບມາຢ່າງປອດໄພຫຼັງຈາກຖືກເອົາ ຕົວໄປເປັນເວລາ 10 ເດືອນ ຕົນເອງຈະພາລາວອອກຈາກປະເທດ ແລະ ໃຊ້ຊີວິດຢ່າງສະຫງົບຢູ່ຕ່າງປະເທດ.

ອຶງ ຊຸຍມິງ ແຕ່ງງານເມື່ອ 30 ປີກ່ອນ ກັບສົມບັດ ຜູ້ທີ່ມີປະຫວັດໄດ້ຮັບຫຼາຍລາງວັນ ລາວໄດ້ເວົ້າວ່າຕົນເອງບໍ່ ຢາກເຫັນ ພາບພົດຂອງປະເທດລາວຖືກທຳລາຍໄປຫຼາຍກວ່ານີ້ ແລະ ລວມທັງການລັກພາຕົວທີ່ກຸ່ມນັກສິດທິມະນຸດ ໃຫ້ຄວາມໝາຍຄອບຄຸມເຖິງການທີ່ລັດເປັນຜູ້ສະໜັບສະໜູນຢູ່ເບື້ອງຫຼັງໃນບັງຄັບບຸກຄົນໃຫ້ສູນຫາຍ.

ແຕ່​ລະ​ມື້ ຕັ້ງ​ແຕ່​ສົມບັດ​ໄດ້​ຫາຍ​ຕົວ​​ໄປ ມັນ​ເປັນ “ກາ​ນລໍ​ຄອຍ​ທີ່​ບໍ່​ມີ​ມື້​ສິ້ນ​ສຸດ, ຢູ່​ລະຫວ່າງ​ການມີຄວາມ​ຫວັງ ​ແລະ ສິ້ນຫວັງ.”

“ຂ້ອຍ​ຕ້ອງການ​ພຽງ​ແຕ່​ໃຫ້​ສົມບັດ​​ໄດ້​ກັບ​ຄືນ​ມາ​ຢ່າງ​ປອດ​ໄພ,” ນາງ ຊຸຍ​ມິ​ງ ຜູ້​ທີ່​ມີ​ສັນ​ຊາດ​ສິງກະ​ໂປ ​ກ່າວ​ໄວ້​ກັບ ​ແຟ​ແຟກສ໌ ມີ​ເດຍ  ​

“ລາວ​ເປັນ​ຊາຍ​ຊະລາ​ທີ່​ສຸຂະພາບ​ບໍ່​ແຂງ​​ແຮງ ລາວ​ຕ້ອງ​ໄດ້​ຮັບ​ການ​ປິ່ນປົວ​ດູ​ແລ​ຢ່າງ​ໃກ້ຊິດ. ຖ້າ​ຫາກ​ລາວ​ໄດ້​ກັບ​ຄືນ​ມາ, ຂ້ອຍ​ຈະ​ພາລາ​ວ​ໄປ​ປິ່ນປົວ​ຢູ່​ຕ່າງປະ​ເທດ ​ແລະ ຈະ​ໃຊ້​ຊີວິດ​ທີ່​ເຫຼືອ​ຢູ່​ຢ່າງ​ສະຫງົບ​ໃນ​ຕ່າງປະ​ເທດ,” ລາວ​ເວົ້າ​.

Continue reading “ສົມບັດ ສົມພອນ, ນັກພັດທະນາສັງຄົມໄດ້ ຫາຍຕົວຄົບຮອບ 10 ເດືອນ, ເຮັດໃຫ້ຜູ້ເປັນພັນລະຍາ ດີ້ນຮົນວິງວອນຮ້ອງຂໍ ຢ່າງສຸດຊີວິດ”

ສົມບັດ​ ສົມ​ພອນ​ຢູ່​ໃສ?

The Malay Mail: 10 ຕຸລາ 2013

ໂດຍດຣ ລິ​ມ ​ເຕັກ ກີ (Dr. Lim Teck Ghee)

ມື້​ນີ້ ວັນ​ພະຫັດ ວັນ​ທີ 10 ຕຸລາ 2013 ​​ເປັນ​ມື້​ຄົບຮອບ 300 ວັນ​ທີ່​ ສົມບັດ ສົມ​ພອນ ໜຶ່ງ​ໃນນັກ​ພັດທະນາ​ສັງຄົມ​ຄົນ​ສຳຄັນ​ຂອງສປປລາວ ​ໄດ້​ຫາຍ​ຕົວ​ໄປ. ສົມບັດ​ ​​ເປັນ​ໝູ່​ທີ່​ດີ​ຂອງ​ຂ້າພະ​ເຈົ້າ​ມາ​​ແຕ່ດົນ​ນານ ​ເຊິ່ງ​ໃນ​ຊ່ວງ​ທ້າຍ​ຂອງ​ຊຸມ​ປີ 1970 ສົມບັດ​ ​ແລະ ຂ້າພະ​ເຈົ້າ​​​ເປັນ​ສະມາຊິກ​ກຸ່ມ​ນ້ອຍ​ໆ ​ໃນ​ພາກ​ພື້ນ​ອາຊີທີ່ສົ່ງ​ເສີມ​​ເລື່ອງສິດທິ​ມະນຸດ​ ​ແລະ ວິ​ພາກວິຈານ​ສະພາບ​ສັງຄົມ​ ພວກ​ເຮົາ​ພົບ​ປະກັນ​ຢູ່​ເລື້ອຍໆ ​ເພື່ອ​​ສົນທະນາ​ກ່ຽວ​ກັບ​ສະຖານະ​ການ​ຂອງ​ປະ​ເທດ​ຕ່າງໆ ​ໃນ​ພາກ​ພື້ນ​ພວກ​ເຮົາ (​ໃນ​ຕອນ​ນັ້ນມີ ປະ​ເທດ​ມາ​ເລ​​ເຊຍ, ​ໄທ, ອິນ​​ໂດ​ເນ​ເຊຍ, ຟິລິບ​ປິນ, ລາວ, ​ຫວຽດນາມ, ​ແລະ ສິງກະ​ໂປ) ​ແລະ ຫາ​​ແນວທາງ​ວ່າພວກ​ເຮົາ​ຈະຊ່ວຍ​ເຫຼືອກັນ ​ແລະ ກັນ​​ໄດ້​ແນວ​ໃດ​ໃນ​ດ້ານ​ວຽກ​ງານ ​ເພື່ອ​ຍົກ​ສູງ​ຄວາມ​ສະຫງົບ​ສຸກ ​ແລະ ການ​ພັດທະນາ​​​.

ໝາກຜົນ​ຈາກ​ຄວາມ​ພະ​ຍາ​ຍາມ​ຂອງ​ພວກ​ເຮົາ​ປາກົດ​ໃຫ້​ເຫັນ ​​ໃນ​ປີ 1977 ​ເປັນການ​ຈັດ​ຕັ້ງ​ຂອງ​ອົງການ​ພາກ​ປະຊາ​ສັງຄົມ​ລະດັບ​ພາກ​ພື້ນ ​ກໍ​ຄື ກອງ​ປະຊຸມ​ວັດທະນະທຳ​ອາ​ຊຽນກ່ຽວ​ກັບ​ການ​ພັດທະນາ ຫຼື ACFOD (the Asian Cultural Forum on Development) ​​ ​ເຊິ່ງພາລະກິດ​ໂດຍ​ສັງ​ເຂ​ບສາມາ​ດ​ອ່ານ​ໄດ້​ຢູ່​​ດ້ານ​ລຸ່ມໃນ​ຫົວ​ຂໍ້ ​​ວິ​ໄສ​ທັດທາ​ງ​ເລືອກ​ຂອງ​ອົງການຈັດ​ຕັ້ງກ່ຽວ​ກັບ​ການ​ພັດທະນາ ​ທີ່​ເປັນ​ແນວ​ຄວາມຄິດ​ສວນ​ທາງ​ຢ່າງ​ຊັດ​ເຈນກັບ​ກະ​ແສ​ການ​ພັດທະນາຫຼັກຂອງ​ພາກ​ພື້ນ.

ພາລະ​ກິດຂອງ ACFOD

  • ​ສົ່ງ​ເສີມ​ການ​ພັດທະນາ​ແບບ​ອົງ​ລວມ ​ແລະ ຕໍ່ຕ້ານ​ການ​ພັດທະນາ​​ແບບ​ທຳລາຍ​ລ້າງ/​ໄຮ້ມະນຸດສະທຳ
  • ສົ່ງ​ເສີມ​ສັນຕິພາບ, ຄວາມ​ປະສົມ​ກົມກຽວ, ສິດທິ​ມະນຸດ ​ແລະ ຄວາມ​ສະ​ເໝີ​ພາບ​ລະຫວ່າງ​ຍິງ​ຊາຍ ​ແລະ ຈິດ​ວິນ​ຍານ​​​ໃນ​ຕົວ​ມະນຸດ
  • ສົ່ງ​ເສີມປະຊາທິປະ​ໄຕ​ແບບ​ມີ​ສ່ວນ​ຮ່ວມ ​ແລະ ການ​ພັດທະນາ​ແບບ​ຍືນ​ຍົງ
  • ​ເຄົາລົບ​ນັບຖືສິດທິ ​ແລະ ວັດທະນະທຳ​ຂອງຊົນ​ກຸ່ມ​ນ້ອຍ
  • ຍົກ​ສູງຄຸນຄ່າ​ດ້ານ​ຄຸນ​ນະ​ທຳ ​ແລະ ສິນລະ​ທຳ​​ໃຫ້ເປັນ​ໝາກ​ຫົວ​ໃຈ​ຂອງຂອງ​ການ​ພັດທະນາ
  • ​​ສ້າງ​​ເວທີ​ສຳລັບແລກ​ປ່ຽນ ​ແລະ ຈັດ​ຕັ້ງ​ປະຕິບັດ​​ໃຫ້​ແກ່ຄົນ​​ລະດັບ​ຮາກ​ຫຍ້າ ​ແລະ ສຳລັບ​ປະຊາຊົນ​ກັບ​ປະ​ຊາ​ຊົນ​ດ້ວຍ​ກັນ

ໃນ​ລະດັບ​ພາກ​ພື້ນນີ້ ເຖິງ​ວ່າ​ພວກ​ເຮົາ​ເປັນ​ກຸ່ມ​ນ້ອຍໆ ທີ່​ມີຊັບພະຍາກອນ​ຈຳກັດ ​ແລະ ​ໜ້ອຍ​ທີ່​ສຸດ ​ທີ່​ຈະ​ໄດ້​ຮັບ​ການ​ຊ່ວຍ​ເຫຼືອ​ຈາກ​ລັດຖະບານ​ຂອງ​ພວກ​ເຮົາ​ ​ແຕ່​ສະມາຊິກ ​ACFOD ​ເຊິ່ງປະກອບ​ດ້ວຍ ​ ສະມາຄົມ​ຜູ້​ບໍລິ​ໂພ​ກປີ​ນັງ (the Consumers Association of Penang) ທີ່ຕອນ​ນັ້ນ​ຂ້າພະ​ເຈົ້າ​ໄດ້​ຮັບ​ກຽດ​ເປັນ​ເລຂາທິການ​ ​ພວກ​ເຮົາ​ໄດ້​ພະຍາ​ມຜັກ​ດັນ​ວິ​ໄສ​ທັດທາ​ງ​ເລືອກ​ຂອງ​ການ​ພັດທະນາ​ຢ່າງ​ສຸດ​ຂີດ ​ໃນ​ຂົງ​ເຂດ​ວຽກ​ງານ​ຂອງ​ພວກ​ເຮົາ​ທັງ​ໃນ​ລະດັບຊາດ ​ແລະ ທ້ອງ​ຖິ່ນ.

ວຽກ​ງານ​ຂອງ​ ສົມບັດ​ ​ໃນອົງການ​ປາ​ແດກ (PADETC ຫຼື ສູນ​ອົບຮົມ​ຮ່ວມ​ພັດທະນາ)

ໃນ​ກຸ່ມ​ຂອງ​ພວກ​ເຮົາ​ທີ່​ມີ​ສະມາຊິກຫຼັກທັງ​ໝົດ 15 ຄົນ ບໍ່​ມີ​ໃຜ​ທີ່​​​ຍຶດໝັ້ນ​ໃນວິ​ໄສ​ທັດ​ທາງ​ເລືອກ​ ​ແລະ ການກະຈາຍ​ອຳນາດ​ໃນການ​ພັດທະນາ ​ໄດ້​ເທົ່າ​ກັບ​ສົມບັດ ​ເຊິ່ງ​ລາວ​ໄດ້​ສ້າງຕັ້ງ​ສູນ​ອົບຮົມ​ຮ່ວມ​ພັດທະນາ​ໃນ​ປີ 1997 ​ແລະ ​ກາຍເປັນ​ກະບອກ​ສຽງ​ ​ໄດ້​ຮັບ​ເຄົາລົບ​ນັບຖື​ພາຍໃນ​ປະ​ເທດ​ຂອງ​ລາວ​ເອງ​ ​​ໃນ​ເລື່ອງ​ການ​ຕໍ່ຕ້ານ​ການ​ພັດທະນາ​ແບບຜະ​ເດັດ​ການ ​ແລະ ​ແບບ​ບໍ່​ມີ​ປະຊາທິປະ​​ໄຕ ​​ແລະ​ຫຼ້າ​ສຸດ​ສົມບັດ​ໄດ້​ຮັບ​ລາງ​ວັນ​ອັນ​ຊົງ​ຄຸນຄ່າທີ່​ສຸດ​​ໃນ​ດ້ານ​ການ​ພັດທະນາ​ມະ​ນຸດຂອງ​ພາກ​ພື້ນ​ອາຊີ ກໍ​ຄື ລາງວັນ ຣາມອນ​ ​ແມັກ​ໄຊ​ໄຊ (Ramon Magsaysay Award) ສາຂາ​ຜູ້ນຳ​ຊຸມ​ຊົນ. ​
Continue reading “ສົມບັດ​ ສົມ​ພອນ​ຢູ່​ໃສ?”

ການ​​​ເຝົ້າຄອຍ ​​ ນັກ​ພັດທະນາ​ສັງຄົມ​ລາວ​ຜູ້​ສູນຫາຍ ​ຢ່າງໂດດດ່ຽວ

The Sentinel: 02 ຕຸລາ 2013

ST_20130411_JNISOMBATH90GK_3607406e
ສົມບັດ ​ແລະ ຊຸຍ​ມິ​ງ

ລັດຖະບານ​​ເປັນ​ຜູ້​ຖືກ​ສົງ​ໃສ​ວ່າ​​ເປັນ​ຜູ້​ສົມຮູ້​ຮ່ວມ​ຄິດ​ໃນ​ຂະ​ບວນການຫາຍ​​ຕົວ​ໄປຂອງ​ຜູ້​ຊ່ຽວຊານ​ດ້ານ​ການ​ພັດທະນາ

ສຳລັບ​ອື້​ງ ຊຸຍ​ມິ​ງ, 10 ​ເດືອນ​ທີ່​ຜ່ານ​ມາ ​ເປັນ​ຊ່ວງ​​ເວລາ​​ແຫ່ງ​ຄວາມ​ໂດດດ່ຽວ, ຫົດ​ຫູ່, ​ແລະ ​​ຄວາມ​ຢ້ານ​. ລາວ​ໄດ້​ດີ້ນລົນ​ສຸດ​ຂີດ​ແຕ່​ບໍ່​ໄດ້​ຮັບ​ຜົນ​ຫຍັງ​ເລີຍ​ໃນ​ການ​ຄົ້ນ​ຫາ​ວ່າ​ເກີດ​ຫຍັງ​ຂື້ນ​ກັບ​ສາມີ​ຂອງ​ລາວ, ສົມບັດ ສົມ​ພອນ, ​ຜູ້ມີ​ຄວາມ​ເປັນ​ໄປ​ໄດ້​ສູງ​ວ່າ​ຖືກ​ລັກ​ພາ​ຕົວ ​ແລະ ຖືກ​ຂ້າ ​ເຊິ່ງອາດ​ຈະ​​ແມ່ນ​ສະມາຊິກ​ຂອງ​ລັດຖະບານ​ສປປ ລາວ ທີ່​ສົມຮູ້​ຮ່ວມ​ຄິດ​ນຳ. ​​​

ຊຸຍ​ມິ​ງປະຕິ​ເສດ​ທີ່ຈະ​ຍອມ​ແພ້ ​ໂດຍ​ຍັງ​ມີ​ຄວາ​ມຫວັງ​ວ່າຜູ້​ຊ່ຽວຊານ​ດ້ານ​ກາ​ນພັດ​ທະ​ນາ​ທີ່​ໂດ່​ງດັງ​ໃນ​ລະດັບ​ສາກົນ ກໍ​ຄື ​ສົມບັດ ​ໃນໄວ​ອາ​ຍຸ 61 ປີ ທີ່​ຫາຍ​ຕົວ​ໄປ​ໃນ​ຂະນະ​ທີ່​ກຳລັງ​ເດີນທາງ​ກັບ​ເມືອ​ກິນ​ເຂົ້າ​ຢູ່​ເຮືອນຕັ້ງ​ແຕ່​ວັນ​ທີ 15 ທັນວາ ປີ​ກາຍ​ນີ້ ​ ຈະ​ຍັງ​ມີ​ຊີວິດ​ຢູ່. ມີ​ຂໍ້​ສົງ​ໃສ​ວ່າ​ສົມບັດ ອາດ​ຈະ​ກະ​ຕຸ້ນ​ໃຫ້​ເກີດ​ຄວາມ​ຮູ້ສຶກວ່າ​ເປັນ​ປໍ​ລະ​ປັກ​ຕໍ່​ກຸ່ມ​ຜູ້​​ສະ​ແຫວ​ງຜົນ​ປະ​​ໂຫຍ​ດຈາກ​ທີ່​ດິນ ​​ຈາກ​ການ​ທີ່​ວ່າ​ລາວ​ພະຍາຍາມ​ປົກ​ປ້ອງ​ຜົນ​ປະ​​ ໂຫຍ​ດຂອງປະ​ຊາ​ຊົນ​ຊາວ​ໄຮ່​ຊາວນາ​​ເຊິ່ງ​ເປັນ​ປະຊາກອນ​ສ່ວນ​ໃຫຍ່​ໃ​ນຂົງ​ເຂດຊົນ​ນະ​ບົດ.

ຈາກ​ຜົນການ​ສຶກສາ, ໄດ້​ມີ​ການ​ປະ​ເມີນ​​ໄວ້​ວ່າ 40 ​ເປີ​ເຊັນ​ຂອງ​ທີ່​ດິນ​ປູກຝັງ​ໃນ​ປະ​ເທດ​ຕອນ​ນີ້​ຕົກຢູ່​ໃນ​ກຳມື​ຂອງ​ຕ່າງ​ຊາດ ​ຢ່າງ​ໃດ​ກໍ​ຕາມ, ພັນ​ລະ​ຍາ​ຂອງ​ສົມບັດ​ເວົ້າ​ວ່າ ສາມີ​ຂອງ​ຕົນ​ບໍ່​ເຄີຍ​ໃຊ້​ວິທີ​ຕໍ່ຕ້ານ ​​ແຕ່​ລາວ​​ໄດ້​ເຮັດ​ວຽກ​ຮ່ວມ​ມື​ກັບ​ລັດຖະບານ​ມາ​ຕະຫຼອດ​ເພື່ອ​ເປົ້າໝາຍ​ການ​ຫຼຸດຜ່ອນ​ຄວາມທຸກ​ຍາກ.

ສົມບັດ ​ໄດ້​ຮັບ​ລາງວັນ ຣາມອນ​ ​ແມັກ​​ໄຊ​ໄຊ ​(Ramon Magsaysay) ໃນ​ປີ 2005 ​ແລະ ລາງ​ວັນ​ອັນ​ຊົງ​ກຽດ​ອື່ນໆ ຈຳນວນ​ຫຼາຍ ລາວ​ໄດ້ຫາຍ​ຕົວ​ໄປ​​ໃນ​ຂະນະ​ທີ່​ກຳລັງ​ຂັບ​ລົດ​ນຳ​ຫຼັງລົດ​ພັນ​ລະ​ຍາ​ຂອງ​ຕົນ​ເອງ​ເພື່ອ​ກັບ​ເມືອ​ເຮືອນ ​​ໃນ​ຕົວ​ເມືອງ​ນະຄອນຫຼວງ​ວຽງ​ຈັນ. ການ​ຫາຍ​ຕົວ​ໄປ​ໄດ້​ຕາ​ມມາດ້ວຍຄຳ​ວິພາກ​ວິຈານ​ຈາກ​ສະຫະລັດ​ອາ​ເມ​ລິ​ກາ, ສະຫະ​ປະຊາ​ຊາດ, ​ແລະ ອົງການສິດທິ​ມະນຸດ​ອີກ​ຈຳນວນ​ຫຼວງຫຼາຍ ຈາກ​ທີ່​ລັດຖະບານ​​ໄດ້ປະຕິ​ເສດ​ຢ່າງ​ຊັດ​ເຈນ​ທີ່​ຈະ​ສືບສວນ​ສອບ​ສວນ​ຢ່າງ​​ໂປ່​ງ​ໃສກ່ຽວ​ກັບ​ຄະດີ​ນີ້. “ຂ້ອຍ​ກຳລັງ​ຂັບ​ລົດ​ຢູ່​ທາງ​ໜ້າ​ຂອງ​ລົດ​ລາວ​ ​ໂດຍ​ລາວ​ຂັບ​ມາ​ຕາມ​ຫຼັງ ຂ້ອຍ​ໄດ້​ຂັບ​ກາຍ​ປ້ອມ​ຕຳຫຼວດ ​ແລະ ​ເມື່ອ​ແນມ​ໄປ​ເບິ່ງ​ແວ່ນ​ຂ້າງ​ກໍບໍ່​ເຫັນ​ລົດ​ຂອງ​ລາວ​ແລ້ວ,” ຊຸຍມິ​ງ ຜູ້​ຖື​ສັນຊາດ​ສິງກະ​ໂປ​ແຕ່​ກຳ​ເນີ​ດ ​ໄດ້​​ໃຫ້​ຄຳ​ສຳພາດ. “ຂ້ອຍ​ບໍ່​ໄດ້​ຄິດ​ຫຍັງ​ຫຼາຍ​ຕອນ​ນັ້ນ, ​ແຕ່​ເມື່ອ​ກັບ​ໄປ​ຮອດ​ເຮືອນ ລາວ​ບໍ່​ໄດ້​ກັບ​ມາ​ບ້ານ, ຂ້ອຍ​ໄດ້​ໂທ​ຫາ​ລາວ ​ແຕ່​ວ່າ​ໂທລະສັບ​ລາວ​ຖືກ​ປິດ​ເຄື່ອງ. ຂ້ອຍ​ຄິດ​ວ່າ ອາດ​ຈະ​ເກີດ​ອຸປະຕິ​ເຫດ​ຂື້ນ​ກັບ​ລາວ” Continue reading “ການ​​​ເຝົ້າຄອຍ ​​ ນັກ​ພັດທະນາ​ສັງຄົມ​ລາວ​ຜູ້​ສູນຫາຍ ​ຢ່າງໂດດດ່ຽວ”

ນັກເຄື່ອນໄຫວໂດຍບັງເອີນ

Bangkok Post: 06 ກັນຍາ 2013

ປະທັບຈິດ ນິລະໄພຈິດ ຕໍ່ສູ້ເພື່ອຊະຕາກຳທີ່ບໍ່ມີຄວາມແນ່ນອນຂອງພໍ່ ດ້ວຍການເປັນກະບອກສຽງ ໃຫ້ຄົນທີ່ຫາຍຕົວໄປ.

539374
PHOTO: PORNPROM SATRABHAYA

ປະທັບຈິດ ນິລະໄພຈິດ ຖືວ່າຕົວເອງເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງຊົນຊັ້ນກາງໃນກຸງເທບມາໂດຍຕະຫຼອດ ເຖິງວ່າຈະໄດ້ຟັງພໍ່ ທະນາຍສົມຊາຍ ນິລະໄພຈິດ ຜູ້ທີ່ຫາຍຕົວໄປ ແລະ ຟັງຈາກແມ່ ທ່ານນາງອັງຄະນາ ເວົ້າເຖິງ ການລະເມີດສິດທິມະນຸດ ແລະ ປັນຫາສັງຄົມທຸກມື້ ແຕ່ປະທັບຈິດກໍບໍ່ໄດ້ມີຄວາມສົນໃຈຫຍັງຫຼາຍ.

ແຕ່ຊີວິດກໍເຕັມໄປດ້ວຍຄວາມບໍ່ແນ່ນອນ ເຖິງວ່າຕອນເປັນເດັກນ້ອຍຈະບໍ່ເຄີຍມີຄວາມຄາດຫວັງ ເຊັ່ນນັ້ນ ແຕ່ສຸດທ້າຍປະທັບຈິດໄດ້ກາຍເປັນນັກເຄື່ອນໄຫວເຕັມຕົວ.

“ຕອນຍັງນ້ອຍ ຂ້າພະເຈົ້າບໍ່ໄດ້ສົນໃຈເລື່ອງສິດທິມະນຸດຫຼາຍປານໃດ” ຜູ້ກ່ຽວເວົ້າ “ສ່ວນໜຶ່ງເປັນ ຍ້ອນຂ້າພະເຈົ້າຄິດວ່າຕົວເອງເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງຊົນຊັ້ນກາງໃນກຸງເທບ ບັນຫາລະເມີດສິດທິມະນຸດໜ້າຈະ ເປັນເລື່ອງທີ່ເກີດຂື້ນກັບຄົນກຸ່ມນ້ອຍທາງເຊື້ອຊາດ ຊົນເຜົ່າ ຊາວນາ ໃນຖານະຄົນຊົນຊັ້ນກາງ ຂ້າພະເຈົ້າ ບໍ່ເຄີຍຄິດວ່າຕົວເອງຕ້ອງພົບກັບບັນຫາເຊັ່ນນີ້ດ້ວຍຕົວເອງ”.

Continue reading “ນັກເຄື່ອນໄຫວໂດຍບັງເອີນ”

ຄວບ​ຄຸມ​ອຳນາດ​ຜະ​ເດັດ​ການ

The Inquirer: 02 September 2013

ຄວບ​ຄຸມ​ອຳນາດ​ຜະ​ເດັດ​ການ

Restraining Leviathan: the Case of Sombath Sompone

ວໍ​ເດນ ​ເບ​ລ​ໂລ (Walden Bello)*

ລັດ​ເປັນ​ສິ່ງ​ມີ​ຊີວິດ​ທີ່​ມັກ​ຕີ​ສອງ​ໜ້າ,​​ໃນ​ດ້ານ​ໜຶ່ງ​ຄື​ສິ່ງ​ທີ່​ຮຽກ​ວ່າ “ໜ້າ​ອ່ອນ” ໝາຍ​ເຖິງ​ການ​ລວມ​ເປັນ​ກຸ່ມ​ຂອງ​ສະ​ຖາ​ບັນ​ທີ່​ເປັນ​ຕົວ​​ແທນ​ບຸກຄົນ ​ແລະ ​ໃຫ້​ຄວາມ​ຍຸຕິ​ທຳ, ​ແຕ່​ໃນ​ຂະນະ​ດຽວ​ກັນ​ລັດ​ກໍ​ມີ “ໜ້າ​ແຂັງ” ​ເຊິ່ງໝາຍ​ເຖິງ​ໜ່ວຍ​ງານ​ຕ່າງໆ ທີ່​ສຳຄັນ​ທີ່​ສຸດ ​ແລະ ​ເຮັດ​ໜ້າ​ທີ່​ບໍລິຫານ, ຄວບ​ຄຸມ​ຄວາມ​ໝັ້ນຄົງ​ພາ​ຍ​ໃນ ​ແລະ ໝາຍ​ເຖິງ​ກອງ​ທັບ.

“ລັດ​ຊ້ອນ​ລັດ” (deep state) ​ເປັນ​ໂຄງ​ສ້າງ​ໜ່ວຍງານ​ທີ່​ມີ​ຄວາມ​ຂັດ​ແຍ່ງ​ກັນ​ຫຼາຍ​ທີ່​ສຸດ ​ໃນ​ດ້ານ​ໜຶ່ງ ອຳນາດ​ລັດ​ແບບ​ນີ້​ເຮັດ​ໜ້າ​ທີ່ປ້ອງ​ກັນ​ຄວາມ​ສະຫງົບ ​ແລະ ຄວາມ​ເປັນລະບຽບ​ຮຽບຮ້ອຍ. ​ແຕ່​ໃນ​ອີກ​ດ້ານ​ໜຶ່ງ​ກໍ​ອາດ​ຈະ​ເປັນ​ໄພ​ຄຸກ​ຄາມ​ຫຼາຍ​ທີ່​ສຸດ​ຕໍ່​ສິດທິ​ມະ​ນຸດ, ສິດທິ​ທາງ​ການ​​ເມືອງ, ​ແລະ ສິທິຂອງ​ພົນລະ​ເມືອງ. ບໍ່​ແມ່ນ​ເລື່ອງ​ຍາກ​ທີ່​ລັດ​ຊ້ອນ​ລັດ​ຈະ​ກ້າວ​ຂ້າມ​ເສັ້ນ​​ແບ່ງ​ບາງໆ ລະຫວ່າງ​ການ​ເຮັດ​ໜ້າ​ທີ່​ຮັກ​ສາ​ຄວາມ​​ເປັນ​ລະບຽບ​ຮຽບຮ້ອຍ ກັບ​ການ​ລະ​ເມີດ​ສິດທິ​ຂອງ​ປະຊາຊົນ.

ດັ່ງ​ນັ້ນ​ຈຶ່ງ​ມີ​ຄວາມ​ຈຳ​ເປັນ​ທີ່​ຈະ​ຕ້ອງ​​ໂອບອ້ອມ​ໜ່ວຍ​ງານ​ຮັກສາ​ຄວາມ​ສະຫງົບ​ໃຫ້​ຢູ່​​ໃນ​ກອບ​ຂອງ​ລະບຽບ​ ​ແລະ ກົດໝາຍ ​ເພື່ອ​ຈຳກັດ​ ຫຼື ປ້ອງ​ກັນ​ຢ່າງ​ເຂັ້ມ​ງວດ​ບໍ່​ໃຫ້​ມີ​ການ​ໃຊ້​ກຳລັງ​ກັບ​ປະຊາຊົນ​ຂອງ​ຕົນ​ເອງ. ນີ້​ແມ່ນ​ເຫດຜົນ​ທີ່​ກົດໝາຍ​​​ເຊັ່ນ Republic Act 10353 ​ເຊິ່ງ​ເປັນກົດໝາຍປີ 2012 ​ວ່າ​ດ້ວຍການ​ຕໍ່ຕ້ານ​ການ​ບັງຄັບບຸກຄົນ​ໃຫ້​ສູນຫາຍ​ໂດຍ​ບໍ່​ໃຈ​ສະໝັກ​ໃຈ​​​ (Anti-Enforced or Involuntary Disappearance Act) ຈຶ່ງ​ຖື​ວ່າ​ມີ​ຄວາມ​ສຳຄັນ​ທີ່​ສຸດ ​​​ເນື່ອງ​ຈາກ​ວ່າ​ເປັນ​ກອບ​ໃນ​ການ​ຄວບ​ຄຸ​ມບໍ່​ໃຫ້​ລັດ​ຜະ​ເດັດ​ການ​ຂ້າມ​ເສັ້ນ​ແບ່ງ​ລະຫວ່າງ​ການ​ປະຕິບັດຕາມ​ກົດໝາຍ​ໃນ​ການ​ປ້​ອງກັນ​ຄວາມ​ສະຫງົບ ​ແລະ ການ​ໃຊ້​ອຳນາດ​ລັດ​ເພື່ອ​ປາບ​ປາມ​ປະຊາຊົນ. ກົດໝາຍ Republic Act 10353 ​ເປັນ​ໜຶ່ງ​ໃນ​ສາມກົດໝາຍ​ປະຫວັດສາດສາມທີ່​ຄອບ​ຄຸມດ້ານສິດທິ​ມະນຸດ ທີ່​ໄດ້​ຜ່ານ​ການ​ຕົກລົງ​ເຫັນ​ດີ​​​​ໃນ​ສະ​ໄໝປະຊຸມສະພາ​ຄັ້ງ​ທີ 15. ສ່ວນ​ກົດໝາຍອີກ​ສອງ​ສະບັບ ກໍຄື ຮ່າງກົດໝາຍວ່າ​ດ້ວຍ​ການ​ຈ່າຍ​ຄ່າ​ຊົດ​ເຊີຍ​ໃຫ້ຜູ້​ຖືກ​​ເຄາະ​ຮ້າຍ​ຂອງ​ລັດຖະບານ​ມາກ​ອດສ (Marcos Compensation Law) ​ແລະ ຮ່າງ​ກົດໝາຍວ່າ​ດ້ວຍ​ສິດ​ຂອງ​ຊຸມ​ຊົນອົບ​ພະຍົບ​ໃນ​ປະ​ເທດ (Bill on the Rights of Internally Displaced Communities). ​ໂຊກ​ຮ້າຍ​ທີ່​ຮ່າງ​ກົດໝາຍ​ສອງ​ສະບັບ​ໄດ້​ຖືກຍົກ​ເລີກ​ໂດຍ​ປະທານ​ປະ​ເທດ ​​ໂດຍ​​ໃຊ້ເຫດຜົນຫຼອກ​ລວງ. Continue reading “ຄວບ​ຄຸມ​ອຳນາດ​ຜະ​ເດັດ​ການ”