ไทยรัฐออนไลน์: 11 ธันวาคม 201
แซม ซาริฟี ผู้อำนวยการสำนักงานภูมิภาคเอเชียแปซิฟิก ของคณะกรรมการนักนิติศาสตร์สากล หรือไอซีเจ แถลงรายงานข้อเสนอต่อรัฐบาลลาวในการติดตามตัวสมบัด สมพอน นักพัฒนาอาวุโสที่หายตัวไปตั้งแต่ปี2555 โดยให้รัฐบาลลาวแลกเปลี่ยนข้อมูลความคืบหน้าและผลการสืบสวนทั้งหมดกับครอบครัวของผู้สูญหาย หลังจากที่ผ่านมา รัฐบาลเพิกเฉยต่อการให้ข้อมูลกับครอบครัวของสมบัติ สมพอนมาโดยตลอด นอกจากนี้ รัฐบาลควรอนุญาตให้หน่วยงานอิสระและผู้เชี่ยวชาญได้ตรวจสอบภาพจากกล้องวงจรปิดและวัตถุที่อยู่ในเหตุการณ์บังคับหายตัวทั้งรถยนต์ โทรศัพท์มือถือของนายสมบัด รวมทั้งวัตถุอื่นๆในเหตุการณ์ด้วย และควรเปิดโอกาสให้หน่วยงานอิสระในต่างประเทศ เข้ามาร่วมตรวจสอบแลกเปลี่ยนความคิดเห็น โดยไอซีเจมองว่าที่ผ่านมากระบวนการสอบสวนของรัฐบาลลาวยังไม่มีประสิทธิภาพเพียงพอ
ด้านนางอังคณา นิลไพจิตร ประธานคณะทำงานยุติธรรมเพื่อสันติภาพ ภรรยาของทนายสมชาย นีละไพจิตร ซึ่งถูกบังคับให้หายตัวไปเมื่อเดือนมีนาคม2547 กล่าวว่ากรณีของสมบัด สมพร และทนายสมชาย สะท้อนความอ่อนแอและขาดความโปร่งใสของกระบวนการยุติธรรมในอาเซียน และยังมีนักเคลื่อนไหวในอาเซียนอีกจำนวนมากที่ถูกบังคับให้หายตัวแต่ไม่มีรายงานต่อสาธารณะ ทำให้ครอบครัวของผู้สูญหายเดือดร้อนเป็นอย่างมาก เพราะนอกจากจะไม่ได้รับความเป็นธรรมแล้ว หลายครอบครัวยังต้องย้ายที่อยู่อาศัยหรือเปลี่ยนชื่อสกุลเพื่อความปลอดภัย เนื่องจากไม่ได้รับความช่วยเหลือจากสื่อและหน่วยงานอิสระต่างๆ
ขณะที่นางมาทิลด้า บ็อกเนอร์ ผู้แทนสำนักงานข้าหลวงใหญ่สิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติประจำภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้กล่าวว่า มีรายงานว่าเจ้าหน้าที่รัฐกดดันไม่ให้นักเคลื่อนไหวคนอื่นๆในลาวอภิปรายในประเด็นที่เกี่ยวข้องกับการหายตัวไปของนายสมบัดซึ่งถือเป็นการทำลายเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น ขณะเดียวกันก็มีนักเคลื่อนไหวจำนวนมากในลาวยุติบทบาทการทำงานเพื่อสังคม เพราะกลัวว่าอาจเสี่ยงตกเป็นเป้าหมายเช่นเดียวกับนายสมบัด
ด้านนางอึ้ง ชุ่ยเม้ง ภรรยาของนายสมบัดกล่าวว่า ยังหวังว่าสามีจะยังมีชีวิตอยู่ ขณะเดียวกันก็เรียกร้องให้รัฐบาลลาวดำเนินการตามข้อเสนอของไอซีเจอย่างจริงจัง พร้อมเรียกร้องให้ประชาคมอาเซียนช่วยกันแก้ปัญหาการละเมิดสิทธิมนุษยชน ซึ่งไม่ใช่ปัญหาของประเทศใดประเทศหนึ่งเท่านั้น แต่เป็นปัญหาที่ละเมิดหลักกฎหมายสากล การรวมเป็นประชาคมคือการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นและแนวทางการแก้ปัญหาระหว่างกัน ขณะเดียวกัน จุดหมายสำคัญของประชาคมอาเซียน ก็คือการยึดประชาชนเป็นศูนย์กลาง
ขณะเดียวกันนางอึ้งชุ่ยเม้ง ก็ยังมองว่า ความกลัวและการเซ็นเซอร์ตัวเองโดยไม่แสดงความคิดเห็นต่อประเด็นอ่อนไหวในสังคมลาว เป็นอีกปัจจัยสำคัญที่ทำให้การติดตามการสืบสวนเป็นไปอย่างยากลำบาก
สมบัด สมพอน หายตัวไปหลังจากถูกพบเห็นครั้งสุดท้ายที่ป้อมตำรวจในนครเวียงจันทร์เมื่อวันที่ 15 ธันวาคม 2555 โดยภาพจากกล้องวงจรปิดชี้ว่า เขาถูกตำรวจโบกให้จอดรถข้างทาง และถูกชาย 2 คน พาตัวขึ้นรถอีกคนก่อนขับออกไป หลังจากนั้นก็ไม่พบร่องรอยอีกเลย หลายฝ่ายเชื่อว่าเขาตกเป็นเหยื่ออีกรายหนึ่งที่ถูกบังคับให้หายตัวไปโดยเจ้าหน้าที่รัฐ