အာဆီယံထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္မ်ားအစည္းအေ၀းတြင္ ေပ်ာက္ကြယ္လ်က္ရွိေသာ ေခါင္းေဆာင္ Sombath Somphone အေျကာင္းကိုု အေလးထားေဆြးေႏြးသင့္,လြတ္လပ္မွဳကိုု ျငင္းဆိုုျခင္း
ဘန္ေကာက၊္ ၃၁ ရက္ေန႔၊ ျသဂုုတ္လ၊ ၂၀၁၆။ ဗီယန္က်င္းျမိဳ့တြင္ က်င္းပမည့္ အာဆီယံေခါင္းေဆာင္မ်ား အစည္းအေ၀းမတိုင္မီညေနတြင္ တရားမ၀င္ထိန္းသိမ္းအက်ဥ္းခ်ျခင္း၊ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ျခင္းျဖစ္စဥ္မ်ား အပါအ၀င္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္အျကမ္းဖက္မွဳမ်ားကို ေဆြးေႏြးအေျဖရွာရန္ လာအိုႏိုင္ငံအစိုးရအား လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာအဖြဲ႔မ်ားက ေတာင္းဆိုလိုက္ပါသည္။ စက္တင္ဘာလ ၆ ရက္ေန႔မွ ၈ ရက္ေန႔ အထိျပဳလုပ္မည့္ အာဆီယံအစည္းအေ၀းတြင္ ကမၻာႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ျပသာနာမ်ားကို ေဆြးေႏြးအေျဖရွာႏိုင္ျကမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနျဖင့္ လူ႔အခြင့္ အေရးႏွင့္ရပိုင္ခြင့္မ်ား၊ မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္၊ ဒီမိုကေရစီ၊ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ႏွင့္ စီးပြားေရး ပြင့္လင္း ျမင္သာမွဳ တိုင္းတာေရးစံႏွဳန္းအဆင့္မ်ားတြင္ လာအိုႏိုင္ငံအား ေအာက္ဆံုးအဆင့္ေရာက္ေစသည့္ ညွဥ္းပန္းႏွိပ္စက္မတရားျပဳမွဳမ်ားကို မျပဳလုပ္ရန္ လာအိုအစိုးရအား ဖိအားေပးသင့္သည္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ဘန္ေကာက္ျမိဳ႔ရွိ ႏိုင္ငံျခားသတင္းေထာက္မ်ားကလပ္တြင္ The Sombath Initiative က ဦးစီးျပီး ယေန႔က်င္းပျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္းေခါင္းေဆာင္ Sombath Somphone ရုတ္တရက္ေပ်ာက္ကြယ္သြားမွဳ၊ လာအိုႏိုင္ငံ၏ဒီမိုကေရစီႏွင့္ လူ႔အခြင့္အေရး ဆိုင္ရာတားျမစ္ခ်က္မ်ား၊ လြတ္လပ္စြာ ဆနၵထုတ္ေဖာ္ခြင့္အားနည္းျခင္း၊ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ ကတိက၀တ္မ်ားကို ေဖာ္ေဆာင္ရန္ပ်က္ကြက္ျခင္းႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာအေထာက္အပံ့မ်ားနွင့္ ရင္းႏွီး ျမွဳပ္ႏွံမွဳအက်ိဳးသက္ေရာက္မွဳမ်ား ပါ၀င္သည့္စာတမ္းမ်ားကို ထုတ္ျပန္ခဲ့ျကသည္။
“သူရုတ္တရက္ေပ်ာက္ကြယ္သြားတာ အခုုဆုုိရင္ (၃) ႏွစ္ေက်ာ္သြားပါျပီ။ ဗီယန္က်င္းမွာရွိတဲ့ ရဲတပ္ဖြဲ႔ စစ္ေဆးေရးေနရာတစ္ခုကေန ကားနဲ႔သူ႔ကို ေခၚသြားကတည္းက က်ြန္မေယာက်ာ္းရဲ့အေျကာင္းကို လာအိုအစိုးရအေနနဲ႔ ဘာမွ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းအေျဖမေပးခဲ့ပါဘူး။” ဟုု Sombath Somphone ၏ ဇနီးသည္ျဖစ္သူ The Sombath Initiative ၏ဘုတ္အဖြဲ႔၀င္ Shui Meng Ng ကေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ သမၼတအိုဘားမား၊ ကုလသမဂၢနဲ႔ အျခားကိုယ္စားလွယ္ေတြအေနနဲ႕ Sombath ရဲ႔ေပ်ာက္ကြယ္သြားမွဳ ႏွင့္ပတ္သက္ျပီး ေျဖရွင္းေပးဖို႔ လာအိုအစိုးရကို တိုက္တြန္းသင့္ပါတယ္။ သူ႔ကို က်ြန္မနဲ႔မိသားစု ရွိရာဆီျပန္လာႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးသင့္ပါတယ္။ သူတုိ႔အေနနဲ႔ ဒီလို ရုတ္တရက္ဖမ္းဆီး ေပ်ာက္ကြယ္ သြားမွဳေတြကို အဆံုးသတ္ဖို႔အတြက္ အစိုးရကို ေတာင္းဆိုရမွာပါ။ ဒါမွလည္း လူထုအေနနဲ႔ အစိုးရအေပၚေျကာက္စိတ္အစား ေလးစားမွဳရရွိလာမွာျဖစ္ပါတယ္။
Sombath Somphone သည္ ေက်းလက္ေဒသဖြံ႔ျဖိဳးေရးဆိုင္ရာေဒသတြင္းႏွင့္ အမ်ိဳးသားေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးျဖစ္ကာ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာလ ၁၅ ရက္ေန႔တြင္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ျခင္းျဖစ္ျပီး လာအိုအစိုးရ အေနျဖင့္ ယင္းအဓမၼဖမ္းဆီးေခၚေဆာင္သြားမွဳအေပၚ ထိေရာက္ေသာ၊ ျပည့္စံုလံုေလာက္ေသာ စစ္ေဆးမွဳ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းမရွိခဲ့ေခ်။ State Party တစ္ခုအေနျဖင့္ the International Covenant on Civil and Political Rights and the Convention Against Torture အပါအ၀င္သေဘာတူစာခ်ဳပ္မ်ားအရ ၄င္းမည္သည့္ေနရာတြင္ရွိေနသည္ သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာကတိက၀တ္မ်ားအရ ၄င္းအၾကမ္းဖက္မွဳမ်ားအတြက္ မည္ကဲ့သို႔စီရင္လိုက္သည္ကို လာအို အစိုးရအေနျဖင့္ အသိေပးမွဳလည္း မရွိခဲ့ေခ်။ Sombath သည္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလတြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ Asia-Europe People’s Forum တြင္ Lao National Organizing Committee တြဲဖက္ဥကၠဌအျဖစ္ လာအိုအစိုးရႏွင့္ အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားကို ကူညီေပးခဲ့ျပီးေနာက္တြင္ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ အဆိုပါဖိုရမ္တြင္ အစိုးရ အဖြဲ႔အေနျဖင့္ ႏွစ္လိုဖြယ္မရွိသည့္ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မွဳကိစၥမ်ား၊ ေျမယာကိစၥမ်ား စသည့္ ထိလြယ္ ရွလြယ္ျပသာနာမ်ားကို ေဆြးေႏြးခဲ့ျကသည္။
“လြန္ခဲ့သည့္ သံုးႏွစ္က လာအိုအစိုးရကေနာက္ဆံုုးထုတ္ျပန္ခဲ့သည့္ စစ္ေဆးစံုစမ္းမွဳဆိုုင္ရာအစီရင္ခံစာ တြင္ ပါရွိေသာအခ်က္မ်ားက လာအိုအစိုးရအေနျဖင့္ ယင္းကိစၥႏွင့္စပ္လ်ဥ္းျပီးႏိုင္ငံတကာဥပေဒမ်ားအရ ထိေရာက္တဲ့ စံုုစမ္းစစ္ေဆးမွဳေတြမျပဳလုုပ္ေနဘူးဆိုုတာကိုု ေဖာ္ျပေနပါတယ္” ဟုု the International Commission of Jurists (ICJ) ၏ Senior International Legal Adviser ျဖစ္သူ Kingsley Abbott ကေျပာၾကားခဲ့သည္။ “လာအိုုအစိုုးရအေနနဲ႔ဒီအမွဳကိုု စံုုစမ္းစစ္ေဆးေနပါတယ္ဆိုုျပီး နိုုင္ငံတကာ အလယ္မွာ ေျပာၾကားေနရံုုနဲ႔တင္ မလံုုေလာက္ပါဘူး။ နိုုင္ငံတကာဥပေဒအရ လာအိုုအာဏာပိုုင္ေတြ အေနနဲ႔ ထိေရာက္ျပီးအမ်ားယံုုၾကည္လက္ခံတဲ့ စံုုစမ္းစစ္ေဆးမွဳကိုု ျပဳလုုပ္ျပီး Sombath ရဲ့ဇနီးသည္ Shui Meng အပါအ၀င္ အားလံုုးကိုုအဲ့ဒီ့ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ပံုုမွန္အသိေပးေနရမွာ ျဖစ္ပါတယ္”
လာအိုုႏိုုင္ငံတြင္ အေျခခံလူထုုႏွင့္ႏိုုင္ငံေရးဆိုုင္ရာအခြင့္အေရးမ်ားမွာ စနစ္တက် ျငင္းဆိုုမ်က္ကြယ္ျပဳ ခံေနရျပီး အစိုုးရအာဏာပိုုင္မ်ားသည္ ေန႔စဥ္လူမွဳဘ၀အတြင္းျဖစ္ေစ၊ အြန္လိုုင္းေပၚတြင္ျဖစ္ေစ အစိုုးရအား ေ၀ဖန္ေျပာဆိုု သူမ်ားကိုုအာဏာရွင္ဆန္ဆန္ပိုုမိုုအတင္းအဓမၼဖမ္းဆီးမွဳမ်ားကိုု ေန႔စဥ္ႏွင့္အမ်ွ ျပဳလုုပ္လ်က္ရွိသည္။ ၂၀၁၆ ခုုႏွစ္ ေမလတြင္ လာအိုုအာဏာပိုုင္မ်ားသည္ ထိုုင္းႏိုုင္ငံအတြင္းတြင္ အလုုပ္လုုပ္ကိုုင္ေနစဥ္အတြင္း လာအိုုအစိုုးရအား ေ၀ဖန္သည့္မွတ္ခ်က္မ်ားျပဳခဲ့သည့္ လာအိုုေရြ႔ေျပာင္း အလုုပ္သမားသံုုးဦးကိုု ဖမ္းဆီးျပီး အာဏာရွင္ဆန္ဆန္ အက်ဥ္းခ်ခဲ့သည္။ ၂၀၁၅ ခုုနွစ္စက္တင္ဘာလ အတြင္းကလည္း လာအိုုတရားရံုုးသည္ ေဖ့စ္ဘုုတ္လူမွဳကြန္ယက္စာမ်က္ႏွာတြင္ ေ၀ဖန္ေရးသားမွဳမ်ား ျပဳလုုပ္ခဲ့ေသာ တက္ၾကြလွဳပ္ရွားသူ Bounthanh Khammavong ကိုု ေထာင္ဒဏ္ ၄ ႏွစ္ႏွင့္ ၉ လ ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ဏ္ ၄ ႏွစ္ႏွင့္ ၉ လ ခ်မွတ္ခဲ့သည္။
လာအိုုအစိုုးရသည္ လြတ္လပ္စြာအသင္းအဖြဲ႔မ်ား ဖြဲ႔စည္းျခင္းေပၚတြင္လည္း လူ႔အခြင့္အေရးဆုုိင္ရာ ကတိက၀တ္မ်ားနွင့္ ကိုုက္ညီမွဳမရွိေသာ တားဆီးမွဳမ်ားျပဳလုုပ္ခဲ့သည္။ အက်ိဳးအျမတ္မယူသည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားအပါအ၀င္ အသင္းအဖြဲ႔မ်ားမွတ္ပံုုတင္ဖြဲ႔စည္းျခင္းမ်ားကိုု တင္းက်ပ္စြာခ်ုဳပ္ကိုုင္ခဲ့သည့္ အျပင္ အဆိုုပါ အက်ိဳးအျမတ္မယူသည့္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏လုုပ္ငန္းေဆာင္ရြက္မွဳကိုု အတည္ျပဳသည့္ လုုပ္ငန္းအစီအစဥ္မ်ားႏွင့္ ရန္ပံုုေငြမ်ားကိုုလည္း နီးနီးကပ္ကပ္ေစာင့္ျကည့္ေလ့လာခဲ့သည္။ ခြင့္ျပဳခ်က္ မရယူဘဲ အသင္းအဖြဲ႔မ်ားဖြဲ႔စည္းေဆာင္ရြက္သည့္မည္သူမဆိုု ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ျခင္းခံရသည္။ အလုုပ္သမား မ်ားမွာ Lao Federation of Trade Unions အဖြဲ႔၀င္မ်ားအျဖစ္ မျဖစ္မေနလက္ခံရျပီး အျခားေသာ သမဂၢမ်ားဖြဲ႔စည္းျခင္းမွာ တရားမ၀င္ပါေခ်။ ေက်းရြာအဆင့္တြင္ အဖြဲ႔အစည္းအမ်ားအျပားမွာ ထိ္န္းခ်ဳပ္မွဳ ခံေနရျပီး လုုပ္ငန္းမ်ားေဆာင္ရြက္ေနျကရသည္။ အမ်ားျပည္သူဆိုုင္ရာ စုုေ၀းေဟာေျပာ ျခင္းႏွင့္ဆႏၵထုုတ္ေဖာ္ျခင္းမ်ားကိုု အစိုုးရ၏ခြင့္ျပဳခ်က္မရွိဘဲလုုပ္ေဆာင္ခြင့္မရွိေပ။ ယင္းကဲ့သိုု႔ ခြင့္ျပဳခ်က္ မရွိဘဲ ျပဳလုုပ္ေသာလွဳပ္ရွားမွဳမ်ားကိုုလည္း ရဲတပ္ဖြဲ႔ႏွင့္ လံုုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔မ်ားက ခ်က္ခ်င္းတားျမစ္ ရပ္ဆိုုင္းၾကသည္။
“လာအိုုႏိုုင္ငံမွာရွိတဲ့ အရပ္ဘက္အဖဲြ႔အစည္းေတြဟာ အစိုုးရရဲ့မလိုုမုုန္းထားေစာင့္ျကည့္မွဳေအာက္မွာ ရွိေနျပီး ကမၻာေပၚမွာရွိတဲ့ႏိုုင္ငံအခ်ိဳ့မွာသာ အခုုလိုုမ်ိဳး လူထုုအေျချပဳအဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ အစိုုးရမဟုုတ္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြထံမွာ ဒီလိုု ေၾကာက္ရြ႔ံျခိမ္းေျခာက္ခံရမွဳေတြရွိေနတယ္ဆိုုတာ ကုုလသမဂၢအရာရွိေတြ ကလည္းသတိျပဳမိၾကပါတယ္” ဟုု ဖိလစ္ပိုုင္ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ေဟာင္းႏွင့္ ASEAN Parliamentarians for Human Rights (APHR)အဖြဲ႔၏ ဒုုတိယဥကၠ႒ျဖစ္သူ Walden Bello က ေျပာၾကားခဲ့သည္။ “လာအိုုႏိုုင္ငံဟာအခုုဆိုုရင္ အာဆီယံႏိုုင္ငံထဲမွာ လူ႔အခြင့္အေရးေတြဖိႏွိပ္ခံ ေနရဆံုုးေသာႏိုုင္ငံေတြထဲက တစ္ႏိုုင္ငံျဖစ္လာေနပါျပီ၊ ေဒသတြင္းနဲ႔ ကမၻာတစ္၀ွမ္းက ေခါင္းေဆာင္ေတြ အေနနဲ့ ဒါကိုုရပ္တန္႔ႏိုုင္ဖိုု႔နည္းလမ္းရွာရမွာျဖစ္သလိုု ဗီယန္က်င္းအစိုုးရကိုုလည္း အရပ္ဘက္ အဖြဲ႔အစည္း ေတြကိုု ခ်ဳပ္ျခယ္တင္းက်ပ္တာေတြကိုု အဆံုုးသတ္ဖို႔အတြက္ ေတာင္းဆိုုရမွာျဖစ္ပါတယ္” ဟုု ယင္းက ဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
လာအုုိႏိုုင္ငံသည္ ဖြံ႔ျဖိဳးတိုုးတက္မွဳအနိမ့္က်ဆံုုးႏိုုင္ငံအျဖစ္သတ္မွတ္ခံရျခင္းမွ ရုုန္းထြက္ႏိုုင္ေရးအတြက္ အရည္အခ်င္းသတ္မွတ္ခ်က္ျပည့္မီႏိုုင္ေရးၾကိဳးပမ္းလ်က္ရွိျပီး လ်င္ျမန္စြာစီးပြားေရးဖြံ႔ျဖိဳးတိုုးတက္မွဳ ရရွိႏိုုင္ရန္ ႏိုုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားကိုု တံခါးဖြင့္ေပးခဲ့သည္။ သုုိ႔ရာတြင္ အစိုုးရ၏သဟဇာတမျဖစ္ေသာ ႏိုုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္နွံေရးမဟာဗ်ဴဟာက စိုုးရိမ္ဖြယ္ရာ လူမွဳေရး၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆိုုင္ရာႏွင့္ စီးပြား ေရးဆိုုင္ရာဆံုုးရွံဳးမွဳမ်ားကိုု ျဖစ္ေပၚေစခဲ့ျပီး အထူးသျဖင့္ စီးပြားေရးလုုပ္ငန္းမ်ားျပဳလုုပ္ရန္ ေျမယာမ်ား ခ်ေပးျခင္း၊ တာတမံမ်ားေဆာက္လုုပ္ျခင္းႏွင့္ စီမံကိန္းလုုပ္ငန္းျကီးမ်ားေျကာင့္ လူအမ်ားအျပားေနရာ ေရြ႔ေျပာင္းခံခဲ့ရသည္။ အဆုုိပါမဟာဗ်ဳဟာေၾကာင့္ စီးပြားေရး၊ လူမွဳေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမွုဳေရးရာ အခြင့္အေရးမ်ားအပါအ၀င္ လူ႔အခြင့္အေရးမ်ားကိုု ဆိုုးဆိုုးရြားရြား ထိခိုုက္ခဲ့သည္။
“လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္အတြင္း လာအိုုႏိုုင္ငံကိုု ႏိုုင္ငံတကာေထာက္ပံ့မွဳမ်ားစြာေပးခဲ့ျပီး ရင္းႏွီး ျမွဳပ္ႏွံမွဳမ်ားစြာ ရွိခဲ့ေပမယ့္ လာအိုုႏိုုင္ငံဟာ ျပည္သူ႔၀န္ေဆာင္မွဳလုုပ္ငန္းေတြ အထူးသျဖင့္ ပညာေရး၊ က်န္းမားေရး၊ ေသာက္သံုုးေရ၊ ေရဆိုုးစနစ္ႏွင့္ ထိေရာက္ေသာ ဥပေဒစနစ္မ်ားရွိျခင္းတိုု႔တြင္ အားနည္း ခဲ့ပါတယ္။ လာအိုုႏိုုင္ငံအတြင္းရွိ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမွဳစီမံကိန္းမ်ားမွာ ေက်းလက္ေဒသရွိ လူထုုေနထိုုင္ စားေသာက္မွဳႏွင့္ ၄င္းတိုု႔၏အစားအစာရရွိမွဳ မူလရင္းျမစ္ ျဖစ္ေသာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကိုု ထိခိုုက္ေစပါတယ္။ စားနပ္ရိကၡာမလံုုေလာက္မွဳ၊ လာဘ္စားမွဳ၊ တန္းတူညီမ်ွမွဳမရွိျခင္းႏွင့္ ေရြ႔ေျပာင္း ေနထိုုင္သူေတြလည္း တိုုးျမွင့္လ်က္ရွိျပီး သာမန္လူတန္းစားမ်ားမွာ အသက္ရွင္ရပ္တည္ႏိုုင္ရန္ အလြန္ ခက္ခဲလာပါတယ္” ဟုု Focus on the Global South ၏တာ၀န္ခံ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Shalmali Guttal က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ဂ်ပန္ႏိုုင္ငံ၊ အာရွဖြံ႔ျဖိဳးမွဳဘဏ္နဲ႔ ကမၻာ့ဘဏ္အစရွိတဲ့အလွဴရွင္ေတြဟာ လာအိုုႏိုုင္ငံကိုု ေခ်းေငြေတြ၊ ေထာက္ပံ့မွဳေတြ ဆက္လက္ေပးသြားဖိုု႔ရွိေနပါတယ္၊ ဒါေပမယ့္ ဒါေတြဟာ တစ္ကယ္ထိေရာက္မွဳရွိ /မရွိ၊ သာမာန္ျပည္သူလူထုုအေပၚမွာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ဆိုုင္ရာ၊ လူမွဳေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုုင္ရာ ဆိုုးက်ိဳးေတြ ရွိ/ မရွိဆိုုတာ ကိုုေတာ့ ထည့္သြင္းစဥ္းစားပံုုမရပါဘူး” ဟုု Mekong Watch မွ Senior Advisor ျဖစ္သူ Toshi Doi က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
တကယ္လိုု႔လာအိုုအာဏာပိုုင္ေတြဟာ သူနည္းလမ္းအတိုုင္းဘဲဆက္သြားမယ္၊ အရပ္ဘက္လူမွဳ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးဆုုိင္ရာ စိုုးရိမ္ပူပန္မွဳေတြကိုု အာဆီယံထိပ္သီး အစည္းအေ၀းမွာ မေဆြးေႏြးဘူးဆိုုရင္ သမၼတအိုုဘားမားလိုုကမၻာႏိုုင္င့ံေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ လာအိုုႏိုုင္ငံအတြင္းမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ဒီျပသာနာေတြကိုု အစိုုးရနဲ႔ေရာ လူသိရွင္ၾကားေရာ ေဆြးေႏြးေဖာ္ထုုတ္သြားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဟုု Human Rights Watch၏ Deputy Asia Director ျဖစ္သူ Phil RobertsonHuman Rights Watch ကေျပာၾကားခဲ့သည္။ ၄င္းတိုု႔အေနနဲ႔ ၄င္းတို႔ရဲ့ လာအိုုႏိုုင္ငံနဲ႔ပူးေပါင္းဆက္ဆံမွဳအနာဂတ္ဟာ Sombath Somphone အတင္းအက်ပ္ဖမ္းဆီးခံျပီး ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ရတဲ့အမွဳအပါအ၀င္ အျခားေသာ လူ႔အခြင့္ အေရးကိစၥေတြဖြံ႔ျဖိဳးတိုုးတက္မွဳအေပၚမွာမူတည္ေနတယ္ ဆိုုတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေဖာ္ျပေဆြးေႏြး သင့္ပါတယ္။ အစိုုးရအေနနဲ႔ ႏိုုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမွဳေတြအားလံုုးဟာ ႏိုုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး ဥပေဒမ်ားႏွင့္အညီ အစိုုးရရဲ့ကတိက၀တ္မ်ားအရသာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ေရးကိုု ေသခ်ာေအာင္ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္ ဟုု ဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
တကယ္လိုု႔လာအိုုအာဏာပိုုင္ေတြဟာ သူနည္းလမ္းအတိုုင္းဘဲဆက္သြားမယ္၊ အရပ္ဘက္လူမွဳ အဖြဲ႔အစည္းေတြရဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးဆုုိင္ရာ စိုုးရိမ္ပူပန္မွဳေတြကိုု အာဆီယံထိပ္သီး အစည္းအေ၀းမွာ မေဆြးေႏြးဘူးဆိုုရင္ သမၼတအိုုဘားမားလိုုကမၻာႏိုုင္င့ံေခါင္းေဆာင္ေတြဟာ လာအိုုႏိုုင္ငံအတြင္းမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ဒီျပသာနာေတြကိုု အစိုုးရနဲ႔ေရာ လူသိရွင္ၾကားေရာ ေဆြးေႏြးေဖာ္ထုုတ္သြားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဟုု Human Rights Watch၏ Deputy Asia Director ျဖစ္သူ Phil RobertsonHuman Rights Watch ကေျပာၾကားခဲ့သည္။ ၄င္းတိုု႔အေနနဲ႔ ၄င္းတို႔ရဲ့ လာအိုုႏိုုင္ငံနဲ႔ပူးေပါင္းဆက္ဆံမွဳအနာဂတ္ဟာ Sombath Somphone အတင္းအက်ပ္ဖမ္းဆီးခံျပီး ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ရတဲ့အမွဳအပါအ၀င္ အျခားေသာ လူ႔အခြင့္ အေရးကိစၥေတြဖြံ႔ျဖိဳးတိုုးတက္မွဳအေပၚမွာမူတည္ေနတယ္ ဆိုုတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေဖာ္ျပေဆြးေႏြး သင့္ပါတယ္။ အစိုုးရအေနနဲ႔ ႏိုုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမွဳေတြအားလံုုးဟာ ႏိုုင္ငံတကာ လူ႔အခြင့္အေရး ဥပေဒမ်ားႏွင့္အညီ အစိုုးရရဲ့ကတိက၀တ္မ်ားအရသာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ေရးကိုု ေသခ်ာေအာင္ေဆာင္ရြက္သင့္ပါတယ္ ဟုု ဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့သည္။
For more information, please contact:
- For ASEAN Parliamentarians for Human Rights, in Bangkok: Oren Samet (English), +66- 99 278 7334, email: [email protected], follow on Twitter @ASEANMP
- For Civil Rights Defenders, in Stockholm: Gabrielle Gunneberg (English, Swedish), +46 8 545 277 30, email: [email protected], follow on Twitter @crdefenders
- For Focus on the Global South, in Bangkok: Shalmali Guttal (English, Thai, Lao); +66 81 375 6409, email: [email protected]; Twitter @commonmolly
- For Human Rights Watch, in Bangkok: Phil Robertson (English, Thai), +66-85-060-8406, email: [email protected], follow on Twitter @Reaproy
- For International Commission of Jurists, in Bangkok, Kingsley Abbott (English), +66 9 4470 1345, email: [email protected], follow on Twitter @ AbbottKingsley
- For Mekong Watch, Toshi Doi (Japanese, English), +66-86-974-2941 or +81-80-6223-2159, email: [email protected], follow on Twitter @MekongWatch
Press briefings about various issues in the Lao PDR are also available: